Een rechtbank in Seoul heeft het voorarrest van de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol vrijdag opgeheven. Yoon zit sinds half januari in de cel op verdenking van ‘rebellie’. Begin december riep Yoon een militaire noodtoestand uit en stuurde hij het leger naar de Nationale Assemblee in een vergeefse poging te verhinderen dat het parlement kon bijeenkomen. Het land verkeert sindsdien in een diepe politieke crisis.
Yoon werd op 15 januari opgepakt na een langdurige omsingeling van zijn ambtswoning, waar hij werd beschermd door zijn eigen beveiligingsdienst. Sindsdien zat hij vast in een detentiecentrum in de voorstad Uiwang, even ten zuiden van Seoul. Hij is het eerste zittende Zuid-Koreaanse staatshoofd dat werd gearresteerd en strafrechtelijk vervolgd. Als hij wordt veroordeeld kan hij levenslang krijgen, of in theorie zelfs de doodstraf – hoewel die in Zuid-Korea niet meer wordt uitgevoerd.
Zijn advocaten hadden Yoons detentie aangevochten, omdat die niet binnen de wettelijke termijn zou zijn verlengd.
Lees ook
Yoon wilde de democratie redden, denken zijn aanhangers
Hoewel de rechter Yoon vrijdag gelijk gaf, blijft de president nog vastzitten totdat duidelijk is of de openbaar aanklager tegen de uitspraak in beroep gaat. Yoons team verwelkomde de uitspraak vrijdag, en riep op om de president onmiddellijk vrij te laten.
Justitie had betoogd dat Yoon, als hij zijn strafproces in vrijheid mag afwachten, bewijsmateriaal zou kunnen vernietigen. Bovendien zou hij dan contact kunnen houden met andere betrokkenen bij zijn mislukte staatsgreep.
Afzettingsprocedure
De strafzaak staat los van de afzettingsprocedure die tegen de president loopt. Het Zuid-Koreaanse parlement schorste Yoon half december. Het Constitutioneel Hof buigt zich momenteel over de vraag of die schorsing in stand moet blijven.
Lees ook
Complotten van rechtse youtubers en de horoscoop van een waarzegger: steeds meer details van Yoons staatsgreep komen naar buiten
Vorige week rondde dat hof de hoorzittingen daarover af. In zijn slotpleidooi ontkende Yoon dat hij een staatsgreep had willen plegen. Zijn militaire noodtoestand was volgens hem bedoeld als ‘signaal’ over de verlamde Zuid-Koreaanse politiek, waarin de door de oppositie gedomineerde Nationale Assemblee hem het regeren onmogelijk maakte. Ook herhaalde hij zijn beweringen dat het land werd bedreigd door „externe krachten, zoals Noord-Korea” en dat de parlementsverkiezingen zouden zijn gemanipuleerd. Voor die onder conservatieve Zuid-Koreanen populaire samenzweringstheorie bestaat geen bewijs.
De voorbije weken gingen voor- en tegenstanders van Yoon in Seoul massaal de straat op. De meeste protesten verliepen vreedzaam, maar toen Yoons voorarrest in januari werd verlengd, bestormden en plunderden radicale aanhangers van de president de rechtbank.
Rond het Constitutioneel Hof zijn daarom zware veiligheidsmaatregelen getroffen. Naar verwachting worden op de dag van de uitspraak bijvoorbeeld scholen in de omgeving van het hof gesloten.
Die uitspraak komt vermoedelijk half maart. Als het Hof Yoons afzetting in stand houdt, volgen binnen zestig dagen tussentijdse verkiezingen. Anders keert Yoon terug als president.
