Het doorvoeren van diervriendelijke maatregelen in de bio-industrie zal een stuk lastiger worden voor links-progressieve partijen in de Tweede Kamer. Jarenlang konden ze meerderheden vinden met steun op rechts dankzij „dierenambassadeur” Dion Graus van de PVV. Maar de grootste partij met 37 zetels formeert nu met BBB, NSC en VVD en houdt meer rekening met ondernemersbelangen in de agrarische sector.
Dat werd dinsdag bevestigd tijdens een stemming over een wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren. Vanaf 2025 zouden dieren niet onnodig moeten lijden en nieuwe stallen ruimte moeten bieden voor hun natuurlijke gedrag. Uiterlijk in 2040 moesten alle stallen dan zijn ingericht op dieren; het streefjaar van het kabinet voor dierwaardige veehouderij.
Lees ook
‘PvdD verliest het initiatief bij wet voor ‘dierwaardige veehouderij’
Alternatief plan D66 en VVD
Daarnaast lag er een alternatief plan van D66 en VVD, een „middenweg” die de PVV wel wilde steunen, zei Wilders.
Dit andere plan van D66 en de VVD, dat werd aangenomen met tweederde van de stemmen, geeft boeren en de politiek alsnog een kans om samen tot afspraken over dierwaardigheid te komen. Indien dit plan ook de Eerste Kamer haalt, die BBB nu met 16 zetels domineert, moeten de maatregelen voor varkens, pluimvee, melkvee en kalveren binnen een jaar van kracht worden. Uiterlijk in 2040 moeten landbouwdieren zich vrij kunnen bewegen en niet onnodig lijden door pijn, angst, dorst of honger – tenzij het terugverdienen van de nodige bedrijfsinvesteringen door boeren meer tijd kost.
Dit plan van D66 en VVD gaat verder dan voorstellen van landbouwminister Piet Adema (ChristenUnie) die dinsdag ook werden aangenomen, maar voor de Partij voor de Dieren is het bitter. Drie jaar geleden heeft zowel de Tweede als Eerste Kamer zich al uitgesproken voor het aanpassen van stallen aan dieren – een plan van oud-PvdD’er Leonie Vestering – en er is nog weinig mee gedaan.
„Ongekend en ongehoord”, noemde Esther Ouwehand het geëmotioneerd na de stemming. „De enige die hier iets aan hebben zijn politici die de dieren keihard hebben laten vallen, maar die zichzelf wel als diervriendelijk willen blijven verkopen.” De PvdD wil nu een initiatiefwet indienen om de bio-industrie af te schaffen.
Jarenlang zou de PvdD daarbij zeker hebben kunnen rekenen op steun van de PVV. In 2010 pleitte de partij in het verkiezingsprogramma al voor „gecontroleerde afbouw van de bio-industrie” en dierenrechten in de Grondwet – en in 2021 nog steeds. Maar na alle boerenprotesten zijn die punten uit het verkiezingsprogramma van vorig jaar verdwenen en zegt de PVV nu: boeren moeten gewoon kunnen boeren, biologisch of in de bio-industrie.
De partij heeft naast Graus, sinds 2006 Kamerlid, daarbij een nieuwe landbouwwoordvoerder die meer het boerengeluid vertolkt: Jeanet Nijhof-Leeuw. Op het LTO Boerencongres zei zij eerder deze maand niet „helder” te hebben waarom de PVV afgelopen februari toch nog een D66-motie voor geleidelijke afschaffing van de bio-industrie heeft gesteund. „Die vind ik wel ingewikkeld”, zei zij, „omdat we hier met meerdere woordvoerders spelen.”
Graus zelf zei onlangs nog in een Kamerdebat over de wolf dat hij een ethische lijn trekt . „Ik ga natuurlijk nooit stemmen voor het doden van dieren. Sterker nog, dan verlaat ik nog liever de Kamer.”
