De demonstratie tegen bezuinigingen op het hoger onderwijs, die gepland stond voor donderdagmiddag in Utrecht, gaat niet door. Volgens de gemeente zou een pro-Palestijnse groep van plan zijn het protest met geweld te kapen. Na overleg met de gemeente hebben de organisatoren woensdagmiddag besloten de demonstratie af te gelasten.
De actie was een initiatief van belangengroepen FNV, AOb, LSVb en WOinActie, en richtte zich op het voornemen van het kabinet Schoof om 1 miljard euro te bezuinigen op onderwijs en wetenschap. Op 25 november behandelt de Tweede Kamer de begrotingsplannen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De bezuinigingsplannen zorgden de afgelopen maanden voor veel onrust bij universiteiten en hogescholen. De AOb en FNV verwachtten dan ook „duizenden” deelnemers aan het protest. Ook bestuurders van onder meer de Universiteit Utrecht en de Radboud Universiteit hadden aangekondigd mee te lopen.
Geweld niet geschuwd
Woensdagmiddag schreef burgemeester Sharon Dijksma (PvdA) echter in een brief aan de gemeenteraad dat de lokale driehoek van de gemeente, politie en justitie „recent concrete informatie van buiten de stad [had] ontvangen waaruit blijkt dat een pro-Palestina organisatie voornemens is de demonstratie te kapen”. Daarbij zou „geweld niet worden geschuwd”, aldus Dijksma.
Omdat de politie de veiligheid van de demonstranten niet kon garanderen, heeft de driehoek de organisatoren van de demonstratie verzocht deze te annuleren. Veel keuze kregen de actiegroepen niet: op zijn website schrijft de AOb dat „als de AOb en de FNV dit politie-advies niet zouden opvolgen, de burgemeester de bijeenkomst [zou] verbieden”.
Meerdere pro-Palestijnse organisaties riepen deze week op sociale media op om de demonstratie bij te wonen, omdat het kabinet in hun ogen bezuinigt op onderwijs, maar ondertussen wel extra investeert in defensie en daarmee de oorlog in Gaza steunt. Van deze groepen ging echter weinig dreiging uit, zegt AOb-woordvoerder Floor de Booys. „Dit waren zo’n honderd mensen, met banden met de hogescholen en universiteiten, en zij hadden zich keurig gemeld.”
Openbare ruimte
Natuurlijk is iedereen extra alert door de gebeurtenissen in Amsterdam, zegt De Booys. „Maar een demonstratie is een openbare ruimte. Iedereen is welkom, mits ze zich vreedzaam gedragen. Dat hadden deze demonstranten toegezegd. Dinsdag aan het eind van de middag is er nog overleg met de driehoek geweest, toen hebben we gecommuniceerd dat een aantal pro-Palestina-demonstranten zou aanhaken. Dat was geen probleem. Maar vanochtend heeft de burgemeester blijkbaar te horen gekregen dat een andere groep wél geweld wilde gebruiken.”
Waarop de driehoek dat baseert, blijft onduidelijk. Een woordvoerder van burgemeester Dijksma zegt desgevraagd dat de informatie afkomstig was van de politie. De woordvoerder benadrukt dat het ging om een concrete dreiging van geweld, maar wil er verder niets over zeggen. Ook de politie Midden-Nederland wil niet op de zaak ingaan.
Voor de organisatoren van de demonstratie is het een grote klap, zegt AOb-woordvoerder De Booys. „Wij balen enorm dat het niet door kan gaan, want dit beloofde het grootste protest in het hoger onderwijs in decennia te worden.” Maar van uitstel komt geen afstel, zegt De Booys: „Dit gaat ook weer over, en dan komen we zeker terug. Onze verontwaardiging over de bezuinigingen is absoluut niet weg.”
Lees ook
Hoe zwakker de universiteit, hoe gemakkelijker het kabinet autoritair beleid kan doorvoeren