Dit jaar werden in Nederland twintig productielocaties voor crystal meth ontmanteld. Dat meldt de politie woensdag. In zowel 2021 als 2022 ging het om vijftien opgerolde druglabs waar methylamfetamine werd geproduceerd.
Volgens de politie nam niet alleen de productie van crystal meth toe in Nederland, drugproducenten veranderen hun methodes voortdurend. De politieautoriteiten zien de afgelopen jaren verschillende nieuwe stoffen opduiken voor de productie van grondstoffen voor amfetamine, methamfetamine en MDMA/xtc. De politie achterhaalt die informatie door lege vaten met resten van grondstoffen, die bij het oprollen van drugslabs in beslag zijn genomen, te delen met het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). „Wanneer het lastig wordt om aan bepaalde grondstoffen te komen, moeten criminelen overstappen op weer andere grondstoffen”, aldus NFI-deskundige Verdovende Middelen Jorrit van den Berg.
De politie zou elk jaar zo’n 200 gevallen van dumpingen van synthetische drugs aantreffen in de natuur, rioleringen of op straat. Met name over de risico’s op watervervuiling maakt het RIVM zich zorgen. In één op vijf van de gevallen gebeurt dat in de buurt van gebieden waar grondwater wordt gewonnen voor het maken van drinkwater. Om die reden raadde het RIVM overheden, politie, brandweer, drinkwaterbedrijven en waterschappen afgelopen jaar aan om de kwaliteit van het drinkwater scherper in de gaten te houden.
Lees ook Hoe een crystal meth-lab een Gelders gehucht op zijn kop zet
Een week geleden, op 3 april, zat Hugo Bos, voorzitter van het conservatief katholieke genootschap Civitas Christiana in de rechtbank in Utrecht, vanwege het kort geding dat kenniscentrum Rutgers tegen het genootschap had aangespannen. Volgens Rutgers zou Civitas al jaren een lastercampagne tegen het kenniscentrum voeren.
Het was onrustig in de rechtszaal, medewerkers van Rutgers werden uitgescholden voor „vieze pedo’s” en tijdens die zitting koos Civitas voor de tegenaanval en beschuldigde Rutgers juist van een lastercampagne. De uitspraak van dit kort geding komt op 17 april.
Zes dagen later, deze woensdag, betreedt Hugo Bos weer een rechtbank. In Amsterdam dit keer, maar ook nu gaat het om een kort geding vanwege een vermeende lastercampagne. Nu zijn het kinderboekenschrijver Pim Lammers die samen met zijn uitgever een kort geding tegen Civitas Christiana hebben aangespannen. Lammers wordt door het genootschap al jaren in verband gebracht met pedofilie, op zowel de website als het onlangs gepubliceerde Zwartboek Lentekriebels.
In 2023 werden de eerste online aantijgingen aan het adres van Lammers door het genootschap gedaan, op basis van een fictief verhaal dat Lammers schreef voor volwassenen waarin seksuele handelingen tussen een kind en een volwassen man plaatsvinden. Hij zou dat jaar het kinderboekenweekgedicht schrijven. Influencers zoals Monique Smit en Kim Feenstra hielpen bij de verspreiding op social media. Niet lang hierna kreeg Lammers te maken met de eerste doodsbedreigingen en zag hij zich genoodzaakt om zich terug te trekken uit de Kinderboekenweek. Vier verdachten werden tot taakstraffen veroordeeld voor de bedreigingen.
Extra beveiliging
Vanwege de spanningen in Utrecht vorige week zijn er voorzorgsmaatregelen genomen. Er is extra beveiliging en waar de aanhangers van Pim Lammers in de zaal mogen plaatsnemen, worden de aanhangers van Civitas Christiana geacht om op de publieke tribune plaats te nemen. Van achter glas kijken zij op de rechtszaak neer.
Door te schrijven over pedofilie ben je een pedofilie-schrijver
De advocaat van Civitas Christiana neemt het woord. Hij betwist dat het genootschap onrechtmatige uitingen heeft gedaan en dat het altijd duidelijk is geweest over de christelijke achtergrond waarop zijn standpunten zijn gebaseerd. Ook bepleit hij dat het niet de organisatie was maar juist de influencers die Lammers als eersten met pedofilie in verband brachten. Civitas Christiana heeft zich slechts „gemengd in een debat dat al gaande was”. En: „Door te schrijven over pedofilie ben je een pedofilie-schrijver”, net zoals je een „voetbal-schrijver bent als je over voetbal schrijft.” Het genootschap geeft aan de bedreigingen heel vervelend te vinden en „keurt dreiging altijd af”.
En dan: waar Civitas Christiana bij Rutgers de tegenaanval opende, geeft de advocaat aan dat Hugo Bos en zijn genootschap bereid zijn „vrijwillig” te stoppen met alle uitingen die Lammers in verband brengen met pedofilie. Sterker nog: ze zullen alles verwijderen of waar nodig aanpassen. Er worden vellen papier uitgedeeld waarop desbetreffende 42 url’s staan, die verwijzen naar pagina’s met teksten over Lammers. De letters zijn klein. „Zelfs met mijn bril op kan ik dit niet lezen,” zegt de advocaat van Lammers.
Eerder wilde hij niet procederen, want hij hoopte dat de storm ging liggen
Verdachtmakingen
De advocaat van Lammers en zijn uitgever weerspreken de tijdlijn die Civitas Christiana geeft over wie wanneer het eerst de uitlatingen over Lammers deed. De advocaat beschrijft vooral hoe ingrijpend ze het leven van de kinderboekenschrijver hebben veranderd. „Hij is noodgedwongen onbereikbaar, ook voor mensen die het beste met hem voor hebben”. En ook: „Eerder wilde hij niet procederen, want hij hoopte dat de storm ging liggen.” Door de recente publicatie in het Zwartboek Lentekriebels zag hij toch geen andere keuze. „Pedofilie is een van de ergste beschuldigingen en zeker als het een kinderboekenschrijver betreft.”
De rechter ziet ruimte voor beide partijen om een regeling te treffen. Iets dat Lammers zelf graag wil, in een vonnis staat toch weer de associatie met pedofilie zwart op wit. Hij stelt voor dat partijen met elkaar in overleg gaan, maar heeft ook een aantal vragen. Zo vraagt hij naar het motief van de uitgeverij – de advocaat verklaart dat met de verdachtmakingen de uitgeverij wordt gehinderd in de exploitatie van boeken. „Moet de vrijheid van meningsuiting daarvoor wijken?” reageert de rechter.
Tegen Hugo Bos zegt de rechter: „Ik heb de website bekeken en jullie besteden veel aandacht aan Pim Lammers. Maar over het grootste recente kindermisbruikschandaal, binnen de Katholieke Kerk, kan ik niets vinden.” Bos antwoordt: „ Dat weet ik niet zeker.”
Ook Lammers wordt om een reactie gevraagd. „Ik heb bewust niet om rectificatie gevraagd. Ik vind het oprecht belangrijk om van mening te verschillen. Dat een meisje geen ridder mag zijn, dat mogen ze vinden. Maar ik kan me niet verhouden tot ongefundeerde verdachtmakingen.”
Beide partijen hebben een week om tot een regeling te komen. Komen ze er niet uit, dan krijgt de rechter alsnog het verzoek een uitspraak te doen. Maar de spanning is uit de lucht.
Lees ook
Ze willen de paus aan de macht en zien links als groot gevaar voor de westerse cultuur. Wat is Civitas Christiana precies?
Donald Trump mag zich een fan van de ‘fossiele’ industrie noemen – woensdag nog tekende hij een decreet om de verkoop van „prachtige, schone steenkolen” een impuls te geven. Maar of de liefde wederzijds is, wordt met de dag onwaarschijnlijker. De wereldwijde handelsoorlog die Trump heeft ontketend, raakt de olie- en gasindustrie keihard in de portemonnee. De irritatie bij de oliebazen zou daarover achter de schermen hoog oplopen, volgens Amerikaanse media.
Sinds halverwege vorige week zijn de olieprijzen wereldwijd ingestort. Een vat Brent-olie, de voor Europa belangrijkste graadmeter, leverde deze woensdag ‘nog maar’ 59 dollar op – ruim 20 procent minder dan vorige week. Een andere belangrijke olieprijs in het Westen, de WTI, is zelfs met bijna een kwart gedaald. Dat drukt de winsten van de oliemaatschappijen natuurlijk enorm.
De belangrijkste verklaring voor deze enorme prijsdalingen: de extreme heffingen die Trump tegen China heeft ingevoerd, kunnen een recessie veroorzaken bij ’s werelds grootste olieconsument, vrezen economen. En dan is er dus ook veel minder vraag naar olie, wat de prijzen drukt.
Tot overmaat van ramp heeft het kartel van olieproducerende landen, OPEC, ook nét de productie opgevoerd. Daardoor dreigt al helemaal een te royaal aanbod te ontstaan.
Voor de wind
Goed nieuws voor autorijders misschien, de benzineprijzen zullen hierdoor gaan dalen. Maar de olieprijs is (nu al) zo laag dat het voor Amerikaanse oliebedrijven zelf niet meer mogelijk is om rendement te maken op nieuwe olieprojecten, zeggen experts in lokale media. En dat komt opmerkelijk genoeg ook weer mede door andere heffingen die Trump heeft ingevoerd, op de import van staal. Die maken de bouw van nieuwe olie-installaties fors duurder (tot wel 20 procent). Aan de kostenkant is er dus ook een probleem.
De betrekkelijk gunstige situatie voor oliebedrijven is binnen een paar dagen omgedraaid
Het vermoedelijke resultaat: de „Drill baby, drill!” oproep die Trump sinds zijn aantreden doet aan het adres van oliebedrijven, zal nu wel helemaal genegeerd worden.
Eigenlijk is de betrekkelijk gunstige situatie waarin oliebedrijven verkeerden in een paar dagen tijd omgedraaid. De afgelopen jaren ging het hun juist voor de wind, met name sinds de energiecrisis van 2022, toen de prijzen de lucht in schoten en oliebedrijven recordwinsten boekten. De prijzen waren de laatste tijd wel weer gekalmeerd, maar bleven relatief hoog (70 à 80 dollar).
Mede hierom (en omdat de energiecrisis zou hebben aangetoond dat er nog onvoldoende betaalbare hernieuwbare energie was) gingen veel olie- en gasbedrijven zelfs weer vol op het ‘fossiele orgel’, en zetten ze groene plannen in de ijskast.
Nu lijkt dat een dure gok. Natuurlijk beseffen sommige oliebedrijven zelf ook dat olie ‘eindig’ is. Shell en BP zetten om die reden ook fors in op gas, dat zij zien als „transitiebrandstof”. Maar ook de gasprijzen zijn scherp gedaald, vanwege dezelfde recessie-angsten. Ook daar staan de rendementen onder druk, kortom.
Geen wonder dat de aandelenkoersen van alle olie- en gasbedrijven de afgelopen dagen onder zware druk kwamen te staan. Het aandeel Shell verloor in vijf dagen tijd 16 procent van zijn waarde. BP verloor 20 procent, Exxon 15 en Chevron 18.
Goed nieuws voor Rusland?
Voor de energietransitie zijn de dalende prijzen ook „slecht nieuws”, zegt Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. Oliebedrijven zullen weliswaar minder marge maken, maar hun omzet zal vermoedelijk stijgen, omdat goedkopere olie extra vraag in de hand werkt. Van der Gaag wijst er op dat „de kosten van elektrische auto’s gelukkig ook dalen”. Dat komt vooral doordat er daar steeds meer van worden gemaakt, en fabrikanten dus ook steeds efficiënter worden bij het in elkaar zetten van die auto’s. Ze ‘leren’ door ervaring.
Een laatste opmerkelijke kant aan de prijsdalingen die Trump heeft veroorzaakt: ook de prijzen voor Russische olie dalen scherp. Dat is van belang omdat westerse maatschappijen geen schepen mogen verzekeren die Russische olie vervoeren die duurder is dan 60 dollar per vat. Die ‘price cap’ werd kort na de Russische invasie van Oekraïne ingesteld, om het Russische oliebedrijven moeilijker te maken hun olie te vervoeren en dus verkopen. Nu kan die Russische olie in principe wel weer verzekerd worden, en makkelijker geëxporteerd worden.
Aan de andere kant: de Russische centrale bank waarschuwde woensdag dat de lagere olieprijzen hoe dan ook een probleem zijn voor het Kremlin.
Lees ook
De havens in de VS staan in de frontlinie van de handelsoorlog en stromen inmiddels al vol
De EU slaat terug. En hoe! Op onder andere rijst, mais, sojabonen, juwelen, luxe jachten, jus d’orange, pluimvee, vlees en tabak uit de VS komt een heffing als reactie op hun heffing. Dat zal ze leren! Op boter gelukkig nog niet, de Ieren zijn als de dood dat de Amerikanen dan als tegenmaatregel iets anders op hun brood smeren, totaal afhankelijk als ze zijn van de levering van zuivelproducten aan een paar duizend kilometer verderop. In stilte gaan de gedachten uit naar onze regering. Maken ze zich in Brussel wel hard genoeg voor de kazen uit Gouda en Edam? En voor de tulpenbollen? Laat in godsnaam Amerikaanse kazen en planten met rust!
Ik miste de spijkerbroek op het lijstje, daar is waarschijnlijk wel over gesproken, maar dan maak je ze echt heel boos, nog bozer dan ze al op ons zijn. En bovendien het signaal is zo echt wel duidelijk: Europa laat niet over zich heen lopen!
De Amerikanen zullen onze tegenmaatregelen erg vinden, maar niet echt heel erg! We willen terugslaan, het moet er erg uitzien, maar het moet natuurlijk niet echt pijn gaan doen. Dit is wat ons betreft geen echte oorlog, maar een stoeipartij tussen twee voormalige vrienden op het schoolplein. We zijn niet echt heel boos: met ons valt wel te sollen! Sla ons maar op de bek, maar bel daarna alsjeblieft even voor een gesprek.
En nu maar hopen dat Hij, president Trump, redelijk reageert op de vriendelijk geformuleerde tegenmaatregelen. Iets wat hij tot nu toe nog nooit heeft gedaan. En bij een volgende vuistslag? Dan nog zullen we de andere wang toe keren, en dat zullen we zo lang mogelijk proberen vol te houden, misschien dat we – jammer maar helaas voor de Ieren – toch nog met een boterheffing komen, maar verder incasseren we tot we helaas geen tand meer in de mond hebben.
En dan geven we toe, want wij zijn de redelijke partij, met ons valt tenslotte altijd te praten. Intern zal het nog wel wat gedoe geven: als we meteen hadden toegegeven hadden we nog wel een gebit gehad. Het ziet er niet uit als je in de spiegel kijkt, maar wat kan het schelen? Onze beste vriend – ver weg, maar in gedachten toch dichtbij – zegt dat je er niets van ziet.
Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column.
