Hij was vrijdagavond de grote afwezige in het Radio-1 verkiezingsdebat, Pieter Omtzigt koos ervoor om een lezing te geven in de Bergkerk in Deventer. Daar hield hij een verhaal over bestaanszekerheid, één van de thema’s waar zijn jonge partij zich sinds de oprichting in augustus mee probeert te profileren. „Met verkiezingsdebatten, ook vandaag, heb je een minuut om uit te leggen hoe je bestaanszekerheid wil oplossen“, aldus Omtzigt. „Dat is best moeilijk.”
In de kerk in Deventer was hij een uur lang aan het woord. Hij sprak, voor een groot deel uit zijn hoofd, over de plannen uit het verkiezingsprogramma van Nieuw Sociaal Contract. Hij verzette zich tegen modeldenken als basis voor politiek beleid en noemde het opdoeken van het ministerie van Volkshuisvesting door het kabinet-Rutte 1 „de grootste historische fout ooit”.
Lees ook
Pieter Omtzigt wil wel in debat, maar onder zijn eigen voorwaarden
VVD uitgedaagd
Aan het begin van de avond waren bijna alle stoelen in de middeleeuwse kerk nog bezet. „Nu we zelfs de VVD over bestaanszekerheid horen spreken, weten we zeker dat het een groot probleem is”, zei Omtzigt. Hij daagde VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz uit om „net als Frans Timmermans” een uur lang met hem in debat te gaan over het thema. „Waar bedoelen we hetzelfde, waar zien we wat anders?“ Omtzigt wil, zegt hij, „samen“ met de VVD’er kijken naar oplossingen.
Er was in de Bergkerk óók een discussie georganiseerd, met een wethouder bestaanszekerheid, een socioloog en een hoogleraar ethiek. Maar door de slechte akoestiek in de zaal was er weinig te verstaan van de kritische noten die zij plaatsten bij het betoog van Omtzigt. Het leidde ertoe dat de zaal nog tijdens het gesprek leeg begon te lopen.
Eerder op de dag zei Volt-leider Laurens Dassen dat Nederland „twintig, dertig, véértig stappen achteruit” zou zetten als NSC de grootste partij zou worden. Dassen bekritiseerde bijvoorbeeld de plannen voor Europa van NSC. „Wat stelt hij dan voor? Dat elk nationaal parlement vetomacht krijgt, waardoor Europa onbestuurbaar wordt.”
Na zijn lezing zegt Omtzigt desgevraagd dat Dassen „doet alsof we overal een veto op terug willen krijgen, dat gaat niet lukken. Dat veto hebben we nu alleen op belastingen en nieuwe beleidsterreinen, en dat willen we zo houden. Ik vind het belangrijk om geen grote nieuwe gezamenlijke schulden aan te gaan. Dat lijkt me vooral vooruitdenken in plaats van achteruit denken.”
Volle agenda
Hij wil, zegt Omtzigt ook, graag de discussie met Dassen aangaan. Maar of dat nog voor de verkiezingen van 22 november gaat lukken? Zijn agenda zit „behoorlijk vol ”, aldus de politicus wiens partij in de peilingen hoog scoort. Hij heeft „meer prioriteiten ”. „Zo’n debat over Europa kan ik me ook bij de Europese verkiezingen voorstellen. ” Hij noemt het „wel heel positief ” dat Dassen het debat over Europa „openbreekt.”
En dat debat dat Omtzigt wél voor de verkiezingen wil, met de VVD? „Je kunt ervan uitgaan dat als we een publieke uitnodiging doen, we die vooraf ook bij de partij zelf hebben uitgezet.” Of het ergens toe gaat leiden, zegt Omtzigt, „moeten we zien, ik ben benieuwd”. De VVD heeft nog niet van zich laten horen.
Lees ook
Pieter Omtzigt wil een-op-een in debat met VVD-leider Yesilgöz over bestaanszekerheid
