Peter (91) fietst elke dag 16,5 kilometer naar zijn vrouw Caja (91). En weer terug

Posted on July 29, 2024 by admin

Peter Burkhardt trekt andere schoenen aan, met de zolen van net glijdt hij van de trappers. Hij zet een pet met rafelende klep op zijn hoofd en daaroverheen gaat z’n fietshelm. Zijn inklapbare rollator zit met een bagagespin vastgehaakt aan het achterstel van zijn driewieler. Hij neemt plaats op het zadel, zegt „Ready steady go” en vertrekt.

Op naar Caja, zijn vrouw. Met lichte trapondersteuning.

Peter en Caja naderen beiden hun 92ste verjaardag en zijn bijna zeventig jaar samen. Nou ja goed, sinds acht jaar wonen ze apart, hij thuis in Diepenveen, bij Deventer, en zij 16,5 kilometer verderop in het verpleeghuis in Apeldoorn, maar die afstand overbrugt hij dagelijks. Per fiets dus. „Voor mij is het heel gewoon”, zei hij zonet kort voor vertrek. „Ik hou van mijn vrouw.”

Ze ontmoetten elkaar halverwege de jaren vijftig in een uitgaansgelegenheid vlakbij het centraal station van Amsterdam. Het was laat op de avond, haar fiets was kapot, ze wilde naar huis lopen. Thuis was Amsterdam-West, ze woonde bij haar ouders nog, een geboren Amsterdamse. Ga maar op je zadel zitten, zei hij, dan duw ik je.

De trouwfoto van Peter Burkhardt en Caja Burkhardt en hun fotoalbum.

Foto’sDieuwertje Bravenboer

Peter Burkhardt zette pas als tiener voet aan Hollandse wal. Hij werd geboren in Soerabaja in toenmalig Nederlands- Indië en groeide op in Batavia met zijn moeder, stiefvader en twee zusjes. Vanaf zijn zestiende zat hij op een kostschool in Groningen en daarna belandde hij via via in Amsterdam, bij Ahrend, de firma voor kantoorbenodigdheden en -meubilair. Zij werkte als directiesecretaresse voor een verzekeringsmaatschappij. Gevraagd hoe hij de jonge Caja zou omschrijven zegt hij: „Nou: daar is de litanie van moeder Maria in de hemel niets bij.” Hij zegt dat ze weliswaar net tot zijn schouder reikte, „1 meter 57 of zoiets”, maar dat ze „pittig” en „kittig” was en zich door niemand liet bedotten. „Zo’n ongelooflijk leuk, lief mens.”

Peter Burkhardt fietst Diepenveen uit en Deventer in. „Kijk!” roept hij uit bij een hoogspanningstation in de bocht. „De ooievaars zitten in het nest! Gisteren zag ik hun jongen, ze wapperden al met hun vleugels.” Hij slaat linksaf de Zwolseweg op die leidt naar de IJssel en passeert een katholieke kerk, de Heilige Hart van Jezuskerk. Hij zegt: „Hier woonden we vroeger de dienst bij.” Nu kerkt er niemand meer. Er zit een school in het gebouw.

Op het punt van vertrek vanuit zijn huis in Diepenveen. Hilda, van de thuiszorg, loopt zijn fiets nog even na.
Peter Burkhardt is aangekomen bij het verpleeghuis in Apeldoorn en gespt de rollator los van z’n fiets.

Foto’sDieuwertje Bravenboer

In 1959 trouwden Peter en Caja kerkelijk in Amsterdam, voor de gemeente traden ze een jaar eerder in het huwelijk. Het bruidsboeket met lichtroze bloemen was klein van stuk, zegt hij, „net als de bruid”.

Er is een foto van de twee van net vóór die tijd, lopend over de Dam, zij aan zij in stijlvolle overjassen. Caja met leren handschoenen en een handtas om haar pols, Peter met een aktetas. Ze glimlachen met hun ogen en monden, tussen Caja’s lippen zie je net het wit van haar tanden. Gewoon, verliefde twintigers zoals ze al sinds eeuwen over de Dam liepen en lopen, mensen zo jong en mooi dat ze het verval recht in het gezicht uitlachen. In de jaren vijftig was het de beurt aan Peter en Caja.

Memory

Ze kregen een zoon en daarna nog drie, de laatste in 1970. Toen woonden ze net in Diepenveen, in het huis waar Peter Burkhardt nog altijd woont. Hij volgde een opleiding tot aardrijkskundeleraar en kwam te werken op een school in Deventer. Naar Amsterdam ging het gezin nog vaak, naar familie of een tentoonstelling in de Nieuwe Kerk of het Van Gogh. Caja liet zich inspireren door wat ze er tegenkwam, ze boetseerde hoofden van klei die staan uitgestald in de woonkamer waar zij niet meer komt. In diezelfde kamer musiceerde Caja in klein gezelschap, ze speelde dwarsfluit. „En dan zat ik boven te corrigeren”, zegt Peter. Speelden ze memory, zegt hij, dan scharrelde hij een paar kaartjes bijeen en werd haar stapel hoger en hoger.

„Dit stukje is verraderlijk steil!” zegt hij op de spoorbrug over de IJssel. Hij laat het Deventer stadsaanzicht links liggen en draait de Rijksstraatweg op, de N344. Vanaf nu is het almaar rechtdoor maar na vijf minuten doortrappen stapt Peter Burkhardt af terwijl de auto’s langszoeven. Even zijn rollator herschikken. „Hij prikt in mijn rug.”

Foto’s Dieuwertje Bravenboer

De kinderen vlogen uit, Peter ging vroeg met pensioen en maakte met Caja reizen de wereld over. Terug naar Indonesië, negen weken naar Nieuw-Zeeland („je moet in oktober of november gaan!”), naar het noorden van India, vier keer naar de Verenigde Staten – al dan niet met „boezemvrienden”. Ze sliepen in een koepeltent en kookten op een gasbrander, „anders was het niet te betalen”.

Smak op het asfalt

In 2009 vierden ze in het Arnhemse Openluchtmuseum hun gouden huwelijk, Caja met een paarse sjaal uit India, Peter met een rode das. Een jaar of vijf later vertoonde Caja de eerste tekenen van wat alzheimer bleek te zijn, op een verjaardag van een kleinkind was ze het contact met de wereld even kwijt. En in de wastrommel kwamen pinda’s te liggen. Dagbesteding bleek al gauw niet te volstaan. In 2016 verhuisde Caja naar Apeldoorn, naar een nieuw, klein tehuis voor mensen met dementie. Toen kon ze nog lopen.

En Peter Burkhardt begon te fietsen.

Hij passeert de rotonde aan de westkant van Twello. Hier maakte hij kort na Caja’s verhuizing een smak op het asfalt. Het was herfst en glad, zijn fiets belandde in de berm. Peter zelf schoof de autoweg op. Hij brak slechts zijn duim maar zijn zoons zeiden ‘genoeg is genoeg’ en bouwden zijn fiets om tot driewieler. Op die fiets legde hij circa 55 duizend kilometer af. Dat is éénmaal de wereld rond en daarna nogmaals Indonesië voorbij en Australië in. Dat alles op de straatweg langs Twello en Teuge.

Jawel, hij had een auto, een Opel Astra 1.6, een geweldig ding, maar die leende hij uit aan een kennis en die reed hem helaas in de prak. En in coronatijd besloot hij zijn rijbewijs niet te verlengen. Hij naderde de negentig, het was goed zo. Regent het, dan draagt Peter een knalrode poncho, regent het hard dan betaalt hij een taxi met verlaagd tarief dankzij de wet maatschappelijke ondersteuning. Hij fietst liever. Hij was er slechter aan toe geweest zonder zijn dagelijkse rit, dat weet hij wel zeker. Hij wiebelt ook nu al op zijn benen. De boeken bovenin de kast zijn onbereikbaar geworden, op een stoel staan is gevaarlijk.

Regent het, dan draagt Peter een knalrode poncho, regent het hard dan betaalt hij een taxi

Bruidsboeket

Hij parkeert zijn fiets, haalt de snelheidsmeter van zijn stuur en klapt zijn rollator uit. Deur door, rechts de hoek om, links een kamer in. Caja zit in een rolstoel, haar rug naar de deur. Slaapt ze? Nee, haar ogen zijn al open. „Dag liefie!” zegt haar man. „Dag lief schatje! Heb je lekker geslapen?” Daarop zegt ze niets. Hij geeft haar een zoen op de wang, schuift zijn rollator opzij en gaat naast haar zitten. Caja kijkt voor zich uit. Ze heeft blauwe ogen en een ingevallen mond. Peter pakt haar hand stevig beet. Op de tafel achter hen staat het kleine bruidsboeket met de lichtroze bloemen, hij liet het namaken voor de viering van hun 65-jarig huwelijk.

Hij zal praten en zij zal terugpraten, zacht en monotoon en onmiskenbaar in het Nederlands, al missen de zinnen betekenis. Hij zal zijn mondharmonica tevoorschijn toveren en oude wijsjes spelen en het zal er niet op lijken dat zij ze herkent. Hij zal zeggen: „Wat gezellig dat ik weer bij jou ben!” En op dat moment draait ze haar hoofd opzij en zoent ze hem vol op zijn wang. „Kijk nou wat ze doet! Kijk nou!” roept hij uit. „Alleen dít maakt het de moeite al waard!”

Video Dieuwertje Bravenboer

Leven
NIEUWS

Malfatti, ‘slecht gemaakte’ balletjes, met paprikasaus

admin
September 27, 2024
0

We blijven nog even profiteren van het royale aanbod aan nazomergroenten, we blijven ook nog even in Italiaanse sferen en we blijven zelfs in sauzenland. Na de alternatieve tomatensaus (op basis van pruimen) van twee weken geleden en de wintervoorraad tomatensaus van vorige week, staat er voor vandaag een paprikasaus op het menu. Door rode paprika’s te roosteren in de oven, samen met knoflook en een klein beetje tomaat, en de boel vervolgens te pureren met een scheut slagroom ontstaat een fluwelen saus die minstens even intens van smaak als van kleur is.

Deze saus vormt meteen een mooie aanleiding om nog eens uit te leggen waarom het roosteren van groenten zo’n goed idee is. Groenten bevatten suikers. Dat geldt voor alle groenten, maar zeker voor vruchtgroenten zoals de paprika, en al helemaal voor de rode soort, die het hoogste suikergehalte van allemaal heeft. Ter vergelijking: groene paprika’s bevatten van alle kleuren de minste suikers. Ze schijnen ook het minst populair te zijn; ik las eens dat veel mensen die een stoplicht paprika’s kopen, u weet wel, zo’n zak met een rode, gele en groene, die groene uiteindelijk weggooien. Zonde, vooral als je weet dat kleingesneden groene paprika een uitstekende vervanging vormt voor bleekselderij in sauzen, soepen, risotto’s en stoofpotten.

Maar nu dwalen we te veel af. Wanneer je groenten laat bruinen, of dat nu in een pan is, op een rooster of in een ovenschaal, zullen de van nature aanwezige suikers gaan karamelliseren. De suikers worden dan feitelijk afgebroken en daarbij ontstaan nieuwe chemische verbindingen die op hun beurt weer nieuwe aroma’s en dus nieuwe smaken opleveren. Nu weet iedereen die weleens zelf karamel heeft gemaakt dat die geurige, goudkleurige, gesmolten gebrande suiker in een oogwenk kan veranderen in een donkere en bittere, verbrande massa. Datzelfde kan ook gebeuren wanneer je groenten roostert, al is de marge tussen ‘precies gekaramelliseerd genoeg’ en ‘getsie, dit is niet meer te eten’ gelukkig iets groter. U bent dus bij dezen gewaarschuwd: het is beslist de bedoeling dat de randjes van de paprika kleuren in de oven, maar laat ze ook weer niet te donker roosteren, want daarvan wordt de saus onaangenaam bitter.

Tijd om verklappen waarmee we de paprikasaus gaan serveren. Want u heeft vast de foto bij dit stukje al bestudeerd en u afgevraagd wat die groene balletjes precies zijn. Dat zijn malfatti, ofwel gnocchi van ricotta, eieren, spinazie en bloem. Hun naam betekent in het Italiaans letterlijk: slecht gemaakt. Maar geloof me, er is niets slechts aan deze knoedeltjes, en moeilijk om te fabriceren zijn ze al helemaal niet. Ik vind ze zelf fantastisch combineren met de paprikasaus, maar wie geen tijd of zin heeft om ze te maken, kan de saus ook met kant-en-klare aardappelgnocchi serveren. Voor wie juist wél zin heeft in die malfatti, maar minder in de saus: ze doen het ook heel goed met een simpele saus van bruine boter, salieblaadjes en citroen.

Tot slot nog een opmaaktip: een restje van de paprikasaus kunt u aanlengen met bouillon (en desgewenst een extra scheutje room) voor een heerlijk ad hoc paprikasoepje.

Malfatti met geroosterdepaprikasaus

Voor de saus:

3 rode paprika’s, gehalveerd, zaadlijsten verwijderd; 100 g kleine tomaten, gehalveerd; 2 teentjes knoflook; 2 el olijfolie; 75 ml slagroom; 1 el rodewijnazijn;

desgewenst: snuf chilivlokken

Voor de malfatti:

400 g (wilde) spinazie, gewassen; 2 eieren; 250 g ricotta; 100 g versgeraspte pecorino of Parmezaanse kaas; versgeraspte nootmuskaat; ongeveer 250 g bloem

Verwarm de oven voor op 200 graden Celcius. Leg de paprika’s en tomaat en de hele, ongepelde tenen knoflook op een bakplaat en besprenkel met olijfolie. Bestrooi met zout en rooster 30-40 minuten in de oven.

Laat de spinazie met aanhangend spoelwater in een grote pan in 2 – 3 minuten slinken. Stort in een vergiet en laat goed uitlekken; druk er met een vuist zoveel mogelijk vocht uit. Hak de spinazie zo fijn mogelijk en laat zo nodig nog wat verder uitlekken.

Klop de ricotta los met de eieren. Voeg de gehakte spinazie en de helft van de geraspte kaas toe en meng goed. Meng er nu steeds een handje bloem door, zoveel als nodig voor een stevig, zij het ietwat plakkerig deeg. Maak het malfattimengsel op smaak met versgeraspte nootmuskaat, zout en peper. Strooi wat bloem uit op een bord en doop uw handen daarin, zodat ze bedekt raken met een dun waasje bloem. Draai met deze bebloemde handen balletjes van het mengsel ter grootte van een (kleine) golfbal. Dip telkens wanneer nodig uw handen opnieuw in de bloem. Leg de malfatti op een groot bord en laat ze een half uurtje opstijven in de koelkast.

Breng een ruime pan water aan de kook en voeg een goeie snuf zout toe. Laat steeds een stuk of 12 malfatti tegelijk in het water vallen en kook ze in 3-4 minuten gaar. (Zodra ze komen bovendrijven hebben ze nog ongeveer 1 minuut nodig.) Schep ze met een schuimspaan uit het water en laat ze op een schone, opgevouwen theedoek uitlekken. Kook op deze manier alle gnocchi gaar. (Bewaar een beetje van het kookwater.)

Floep de knoflookteentjes uit hun velletjes en pureer ze samen met de geroosterde paprika’s en tomaat tot een gladde saus – dat kan in een blender, keukenmachine of met een staafmixer. Vergeet ook niet dat gelekt vocht dat zich op de bakplaat heeft verzameld barst van de smaak. Voeg de slagroom, de rodewijnazijn en desgewenst ook een snuf chilivlokken toe en pureer nogmaals. Maak de saus zo nodig verder op smaak met nog een drup azijn, zout en/of peper.

Verwarm de saus opnieuw in een royale pan en voeg een klein scheutje van het malfattikookwater toe. Voeg dan ook de gare malfatti toe aan de saus en warm ze voorzichtig nog heel eventjes mee. Verdeel alles over 4 diepe borden. Geef er apart een schaaltje met de rest van de geraspte kaas bij.

Leven
NIEUWS

Column | Een avond vol goede bedoelingen, soms raak en net wat vaker mis, zoals eigenlijk altijd het geval is met evenementen voor kunstmonsters

admin
September 27, 2024
0

De toneelprijzen werden uitgereikt. De late zomerwarmte was tot de nok van de schouwburgzaal opgetrokken en kleefde nu aan de muren en stoelen. Ik was er omdat ik vorig jaar een voorstelling voor Orkater had geschreven en van plan was dat dit jaar nogmaals te doen, als schrijver en regisseur.

Rechts van mij zaten twee schrijversvrienden die de voltrekkingen op het podium mopperend bekeken, als kleinzonen van Statler en Waldorf.

„Dit duurt maximaal anderhalf uur”, hadden we elkaar van tevoren bezworen, maar het uitreiken van de prijzen bleek een overeenkomst te hebben met de totstandkoming van een pindakaasvloer: alles werd liefdevol uitgesmeerd. Een avond vol goede bedoelingen, soms raak en net wat vaker mis, zoals eigenlijk altijd het geval is met evenementen voor kunstmonsters.

Ik dacht terug aan het laatste boekenbal, georganiseerd door het CPNB, die vanwege een diep ontzag voor marktwerking, gecombineerd met hevige doodsangst voor schamperende schrijvers, een voorprogramma maakten dat zo vreemd en flauw was, dat ik na afloop van verontwaardiging bijna op de vuist ging met een pr-medewerker die de sketch van twee kinderen die vieze grapjes over schrijvers opdreunden, wél heel cutesy vond.

We waren nog niet eens bij de Mimeprijs aangekomen.

Ik klapte mee met de zaal, maar boog me soms ook samenzweerderig naar rechts, waar de toon werd gebezigd die ik zo goed ken. Want dit is hoe het in de schrijverij gaat: geïnformeerd klagen is een verplichting. Verbinding ontstaat door gemeenschappelijke vijanden. Complimenten zijn uiterst schaars en worden schutterig (soms gemaskeerd door agressief enthousiasme) uitgedeeld. Degene met wie je op dat moment in gesprek bent, vind je natuurlijk geweldig, maar zodra die zich omdraait, kan ook hij de klere krijgen. Wat altijd werkt: onzekerheid instigeren door bezorgdheid te fingeren.

Slechts af en toe ontmoet je een superieure geest, die niet meer zo nodig hoeft. Terwijl zijn gesprekspartner leegloopt over een concurrent, volgt hij met zijn ogen een vogel in de lucht en mompelt iets als „De bamboe staat al in je hart gegrift.”

Op het podium zette een groep performers, met dreigende drums, ons aan om uit onze stoelen te komen tegen allerlei soorten onrecht. De zaal klapte driftig mee. Alleen mijn vrienden kwamen half overeind, leunden tegen hun stoelen, gingen zuchtend zitten zodra het weer kon.

Het zijn dan ook solisten, niet gewend aan wat voor collectieve besluitvorming dan ook, zo redeneerde ik. Schrijvers zijn meesters van een klein universum, die geen baat hebben bij de gemakken van de groep. Over een paar dagen stond iedereen in deze zaal samen te repeteren, terwijl wij in ons eentje achter een laptop zaten, met onze eigen gedachten, tussendoor Instagram verversend, knarsetandend om het succes van anderen.

De laatste prijs werd eindelijk uitgereikt. We stroomden de zaal uit. Ik keek uit over de menigte. Stralende gezichten, coole outfits, een solidaire massa, samen tegen een rechtse wereld, iedereen blij voor elkaar, troost, warmte, genegenheid.

Nooit zou ik meer klagen, besloot ik dan en daar. In deze tijd mogen kunstenaars elkaar niet opvreten.

Er kwam een theatermaker op me af. „Wat een eindeloze exercitie”, zei ze en stak een sigaret op. „En sorry hoor”, blies ze uit. „Maar sommige van die speeches? Why echt?”

„De bamboe staat in je hart gegrift”, wilde ik zeggen, maar in plaats daarvan lachte ik. Te gretig.

Sarah Sluimer schrijft elke week een column. Ze is de auteur van boeken, essays en toneelstukken.

Leven
NIEUWS

Ze lijken zo zelfverzekerd, maar deze generatie jongeren vindt zich nooit perfect genoeg

admin
September 27, 2024
0

Het is geen makkelijke tijd om jong te zijn, vindt fotograaf Annabel Oosteweeghel (55). Ze leidt dat af uit de vele rapportages over mentale problemen van jongeren, en uit verhalen die ze om zich heen hoort. „Op school moeten jongeren het goed doen, ouders kijken mee, ze moeten er goed uitzien. Ze hebben het idee dat ze aan een perfect plaatje moeten voldoen.”

Dat wordt nog versterkt door hun „tweede leven” op sociale media. „Op hun leeftijd bladerde ik af en toe een tijdschrift door, of ik zag op tv een serie met mooie mensen. Zij zien de hele dag beelden van mensen die er perfect uitzien en alleen maar leuke dingen doen. Daar is niet tegenop te leven.”

Oosteweeghel besloot in een fotoserie „op filmische wijze” het mentale welzijn van tien jongeren (15-25 jaar) te verbeelden. Stylist Frank Visser verzorgde hun kleding en make-up, waar de jongeren zich allemaal goed bij bleken te voelen. „Dat is prettig, want ik wilde hen niet als slachtoffer fotograferen. Ze worstelen met hun identiteit, daar gaat het over, maar de serie laat ook zien dat ze daar weer uit kunnen komen.

„Met de foto’s probeer ik de sfeer te schetsen waarin jongeren zich bevinden. Ik noem het imaginary documentary, het is meer kunst dan sec documentair. Er is bijvoorbeeld een foto waarop een jongere op een paars tapijt ligt en melancholiek voor zich uit kijkt, gekleed in een supermanpak. Aan de ene kant is ze ingepakt, beschermd, aan de andere kant laat ze met de spierbundels van dat pak zien hoe krachtig ze is. Dat is voor mij een niet-letterlijke weergave van iemand die worstelt met haar identiteit.”

De jongeren kwamen „mega-veerkrachtig” op haar over, zegt Oosteweeghel. „De een kampt met eenzaamheid, de ander is depressief, maar ze vertellen ook over hulp die ze krijgen, of een opleiding die ze gevonden hebben waarin ze hun creativiteit kwijt kunnen. Ze willen het allemaal wel héél goed doen. Die druk lijkt me niet fijn. Maar ik ben blij dat ze een doel gevonden hebben, iets waarin ze zich willen ontwikkelen.”

De fotoserie kreeg als titel Pretty Dark. „Wegens het contrast tussen alles waar deze jongeren mee zitten en hun mooie buitenkant. Ze zijn prachtig, maar achter dat mooie zitten ze met donkere gedachten.”

Jiyun Nam (25), student grafische vormgeving in Den Haag, verhuisde twee jaar geleden uit Zuid-Korea naar Nederland.

‘Ik zou graag wat minder nadenken over wat mensen van me vinden. Mijn gedachten gaan vaak over mijn uiterlijk. Ik zie er anders uit dan veel anderen in Nederland, heb een andere huidskleur, haarkleur, kledingstijl, mijn taal is anders, misschien ook mijn houding. Ik voel een soort druk om niet lui of slordig te zijn.

„In Korea had ik nog veel meer last van die druk. Veel Koreanen zijn een soort supermensen. Ze werken veel, dragen mooie kleren, gaan naar leuke plekken en posten veel daarover op sociale media. Het schoolsysteem is erg competitief en we dragen uniformen: dezelfde kleren, dezelfde kapsels. Ik kon daar niet mijn eigenheid uitdrukken, voelde me niet vrij om te zeggen wat ik wilde.

„Nadat ik naar Nederland was verhuisd, ging ik beter begrijpen hoe ik mezelf kan respecteren. Iedereen heeft een andere achtergrond. Je stijl, je manier van praten, horen bij je. Andere mensen moeten daar niet over oordelen.

„Voorheen zat ik extreem veel op sociale media. Ik was bang om daar iets te posten. Ik vroeg me af: kan ik dit deel van mezelf wel laten zien, accepteren mensen dat? Het werd steeds erger, op het laatst postte ik bijna niets meer. En als ik het deed, keek ik de hele tijd wie het likete en wie niet. Als ik minder likes kreeg, was ik bang dat mensen dachten dat ik saai was. Eigenlijk ‘verzon’ ik allemaal mensen en oordelen.

„Als ik geen sociale media gebruik, voel ik me vrij. Ik post nu nog maar één keer per jaar iets. Maar dat is al eng. Ik weet dat mensen een oordeel gaan hebben, ik wil geen haat krijgen. Ik wil mensen een perfect beeld van mezelf laten zien.”

Hillary Koranteng (16)

Foto’s: Annabel Oosteweeghel

Hillary Koranteng (16) woont met haar twee katten bij haar oom in Amsterdam. Haar ouders zijn gescheiden, haar moeder woont in de Verenigde Staten.

‘De meeste mensen die ik ken zitten op TikTok. Dat heb ik ook, maar ik zit meer op Pinterest en Vinted. Lekker foto’s kijken vind ik het leukst, daar haal ik inspiratie uit voor kleding. Soms post ik foto’s op TikTok of Instagram van fotoshoots die ik heb gehad. Ik zit bij een klein modellenbureau in Rotterdam en ook bij een bureau in Londen. Over mijn uiterlijk ben ik best wel tevreden. Ik vind mijn huid mooi en mijn ogen. Ik zou wel wat langer willen zijn, ik ben nu 1,71. En ik heb mijn haar afgeknipt, maar kort haar vind ik toch niet zo leuk.

„Op de basisschool ben ik weleens gepest maar daar heb ik geen last meer van, ik heb dat helemaal geblokkeerd. Ik geloof heel erg in mezelf, dat is denk ik mijn sterkste punt. Ik ben net begonnen op een nieuwe school, mbo fashion designer. Eerst deed ik vwo. Uiteindelijk ging dat niet heel goed, waardoor ik naar de havo moest. Daar was geen fijne sfeer en de kinderen waren niet leuk tegen me. Ik ging bijna niet meer naar school, daardoor bleef ik zitten. Met hulp van mensen van de gemeente heb ik een nieuwe school gezocht. Het was niet makkelijk, veel scholen zaten vol.

„Ik hou van low-waisted broeken, laarzen, riemen. Met mijn kleding probeer ik niet altijd uit te drukken wie ik zelf ben. Ik heb bijvoorbeeld leuke jasjes waarin ik kan overkomen als iemand die volwassen is, maar dat ben ik nog niet. Ik vergelijk mezelf niet zo vaak met anderen. Ik weet dat we allemaal andere mensen zijn en anders denken.”

Saar Duine (15) uit Amersfoort ging naar een andere school omdat ze niet gelukkig was.

‘Op dagen dat ik vrij ben, zit ik drie of vier uur op sociale media. Misschien nog iets meer, ik weet het eigenlijk niet precies. Ik vergelijk mezelf vaak met anderen. Stel: ik zie iemand met een kledingstijl die ik heel leuk vind, dan denk ik: zo wil ik er ook uitzien. Maar als ik die kleren pas, vind ik vaak dat ze mij niet staan.

„Vorig jaar heb ik me een tijd heel somber gevoeld. Ik vond mezelf niet mooi en wou zijn zoals anderen. Er waren op school wel meer mensen die iets voller waren, maar het was niet de norm. Ik had altijd het gevoel dat ik eruit sprong. Dat als je mij in een rij zette met al mijn vriendinnen, ik de enige was die er zo uitzag.

„Ik werd niet gepest op school maar anderen wel. Je moest stoer en populair zijn, anders werd je gezien als raar. Of als je een tas of schoenen had die mensen niet mooi vonden. Dat komt ook wel door sociale media. Dan is er weer een nieuwe trend voor bepaalde schoenen en heeft iedereen die. Als jij die niet hebt, hoor je er automatisch niet bij.

„Een tijdlang ben ik niet naar school gegaan. Het reguliere onderwijs paste niet bij mij. Op mijn nieuwe school heb ik veel vrijheid, je bepaalt zelf wat je doet, dus leert wat je zelf interessant vindt. Er wordt ook niet gepest.

„Ik ben met therapie bezig om beter over mezelf te gaan denken. Ik hoef geen perfect leven te hebben, maar ik vind het wel belangrijk dat ik plezier heb, leuke vriendinnen en me een beetje op mijn plek ga voelen.”

Tobias Bodewitz (21) woont in een studentenhuis in Rotterdam en studeert muziektheater.

‘In principe ben ik blij met wie ik ben en wat ik doe. Maar ik twijfel soms ook. Voor wat voor muziek is mijn stem echt geschikt? Kan ik genoeg rollen vinden om rond te komen? Ik ben alles nog aan het leren. Soms kan ik iets heel goed wat ik de dag erna opeens weer heel moeilijk vind. Dat maakt me onzeker.

„Ergens vind ik het gezond dat ik een beetje stress ervaar. Voor mijn opleiding moet ik constant dingen doen die spannend zijn. Spreken voor een groep, zingen voor een groep, acteren, dansen, improviseren. Maar soms ervaar ik de stress ook als ik te vroeg wakker word, dan kan ik niet meer slapen. Dat is lastig.

„De wijnvlek op mijn voorhoofd is niet per se een gevoelig onderwerp. Zelf zie ik het niet eens als ik in de spiegel kijk. Ik heb die al sinds mijn geboorte, dus ik ken mijn gezicht alleen zo. Dat geldt ook voor iedereen die me kent. Ik krijg af en toe opmerkingen, maar ik zou niet zeggen dat ik er ooit mee gepest ben. Een docent noemde me een keer Boeddha, wat ik heel erg gek vond. Maar ik kan ook weer niet zeggen dat het me iets deed.

„Ik kan bezorgd zijn of ik wel sociaal genoeg ben, al heb ik dat veel minder dan eerst. Ik ben niet echt een groepsdier, en ook niet iemand die erg wil opvallen. Ik kijk weinig naar wat andere mensen op social media doen. Soms vraag ik me af of zij het vervelend vinden dat ik hun dingen niet zie en like. Maar eigenlijk vind ik het wel rustgevend. Je krijgt al zoveel informatie binnen.”

Tip Lammes (24) uit Utrecht is afgestudeerd aan de HKU en werkt in de horeca.

‘Ik denk dat mensen om me heen mij zouden beschrijven als zelfverzekerd en ik zie dat zelf ook wel zo. Ik zeg altijd eerlijk wat ik denk. Misschien komt het ook wel door mijn ADHD, maar ik flap alles eruit. Ik denk dat ik er wel trots op kan zijn dat ik geen blad voor de mond neem.

„Als ik dieper ga kijken ben ik toch nog wel veel bezig met de mening van anderen. Rond mijn zestiende was ik een tijd depressief. Veel mensen op school dachten dat ik me aanstelde, dat ik het verzon om aandacht te krijgen. Ik merk nu dat dat me wel een beetje geschaad heeft. Soms denk ik: voel ik dit nu echt of verzin ik het? Dan ga ik, hoe stom dat ook is, aan mezelf twijfelen.

„Over mijn uiterlijk ben ik tevreden. Ik kan bij dunne, lange, knappe meiden in bikini op Instagram wel denken: wat hebben zij een mooie platte buik, maar ik word daar niet meer heel onzeker van. Mijn scheve tanden heb ik soort van omarmd, ik weet dat ze veel karakter geven aan mijn gezicht. Maar op een foto lach ik nooit mijn tanden bloot.”

„Ik post niet heel veel, maar als je door mijn Instagram scrollt, denk je wel dat ik het perfecte leven heb, met veel vrienden en vakanties en nooit eens een kutgevoel. Terwijl ja, dat heb ik af en toe natuurlijk wel. Er zijn Instagramkanalen die daar open en eerlijk over zijn, zo van: ‘vandaag heb ik gewoon niet zo’n goede dag’. Het is goed dat dat gebeurt, en ik vind het fijn om daar bij anderen over te kunnen lezen, maar zelf hou ik het toch liever voor mezelf.”