Overgebleven stadsdichters van Antwerpen nemen collectief ontslag


Cultuurbeleid Nadat Ruth Lasters in september al opstapte, vertrekken nu ook de overige stadsdichters van Antwerpen. Ze bekritiseren het culturele klimaat in de stad, met name het schrappen van culturele projectsubsidies.

De stadsdichters van Antwerpen bekritiseren in hun ontslagbrieven het culturele beleid van de stad.
De stadsdichters van Antwerpen bekritiseren in hun ontslagbrieven het culturele beleid van de stad.

Foto Peter Hilz/ANP/Hollandse Hoogte

Antwerpen is vanaf komende maandag stadsdichterloos. Nadat Ruth Lasters in september al haar ontslag indiende om een door de gemeente geweigerd gedicht, maakten ook de overgebleven stadsdichters zaterdag bekend hun opdracht terug te geven. In brieven en sociale mediaposts bekritiseren Yannick Dangre, Lotte Dodion, Lies Van Gasse en het duo Proza-K (Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz) het culturele beleid van de stad – in het bijzonder het besluit om culturele projectsubsidies voor drie jaar stop te zetten.

Nadat Ruth Lasters in september terugtrad, overlegden de overige stadsdichters met het gemeentebestuur over de invulling van hun rol. “Om te kijken of het stadsdichterschap de kritische ruimte kan nemen die het vroeger had”, zegt Lotte Dodion aan Vlaamse omroep VRT. „Wat zijn de krijtlijnen van de vrije meningsuiting, hoe moet het verder?” Toen op die vragen ondanks bemiddeling van schrijversorganisatie PEN Vlaanderen geen bevredigend antwoord kwam, besloten de dichters collectief de stekker eruit te trekken.

‘Louter promo’

Het begon zo veelbelovend. Begin dit jaar maakte de havenstad bekend voor het eerst niet één, maar vijf stadsdichters aan te stellen, voor een periode van twee jaar. „Om de formule van poëzie in de stad te herdenken”, sprak de nu bekritiseerde schepen voor cultuur, Nabilla Ait Daoud (N-VA), destijds hoopvol. Een klein jaar later concluderen de dichters dat het experiment niet gewerkt heeft, en pleiten ze voor „een sterke woordkunstenaar die het gezicht van cultuur in Antwerpen kan redden”, aldus Proza-K.

Ruth Lasters trok haar conclusies al in september, toen haar gedicht Losgeld, over stigmatisering in het Vlaamse onderwijssysteem, niet als stadsgedicht werd erkend. Lasters is ook werkzaam als docent en realiseerde zich daags na de weigering in de Ikea niet te kunnen aanblijven, zo vertelde ze onlangs aan NRC. Ze mailde Ait Daoud: „Als de stad zelfs een onderwijsgedicht weigert dat de discriminatie van duizenden jongeren aankaart, is het voor mij zonneklaar dat de stadsgedichten louter als promo dienen voor de stad en niet als uiting van cultuur of literatuur.”


Lees ook: Voor de Antwerpse stadsdichter Ruth Lasters was haar geweigerde Losgeld niet zomaar een gedicht

‘Ingepakt in boekendozen’

De overige stadsdichters hekelen nu, ieder op hun eigen wijze, het gebrek aan interesse en ondersteuning van het stadsbestuur. Yannick Dangre schrijft dat het ook hem „meermaals gebeurde dat de voordracht van een besteld stadsgedicht te elfder ure uit de ceremoniële gelegenheden werd geknipt”. Volgens Lies Van Gasse is de poëzie de grootse verliezer. „De stad dreigt te worden ingepakt in boekendozen”, schrijft ze op haar website.

Ait Daoud zei in het radioprogramma De Ochtend „akte te nemen” van het aangekondigde ontslag. Volgens de bestuurder is er niet genoeg tijd genomen om tot „nieuwe intentieovereenkomst” te komen. De beslissing om cultuursubsidies te schrappen heeft het stadsbestuur genomen „omdat we voor een heel zware besparingsronde staan”, aldus Ait Daoud.

Komende zondag treden de vertrekkende stadsdichters voor een laatste keer op in hun functie, op het Antwerpse literatuurfestival Crossing Border. Ze dragen dan onder meer hun afscheidsbrieven voor.