Hezbollah heeft dinsdag Naim Qassem benoemd tot de nieuwe leider van de Libanese gewapende groep en politieke partij. Hij is een oudgediende die naar verwachting geen grote wijzigingen zal aanbrengen in de koers van de strijdgroep, die door veel westerse landen als een terroristische organisatie wordt beschouwd.
Qassem volgt wijlen Hassan Nasrallah op, die eind september werd gedood bij een Israëlisch bombardement in Zuid-Beiroet. Hierna leek Hashem Safieddine een potentiële opvolger, maar die kwam eerder deze maand eveneens om bij een Israëlisch bombardement.
De nominatie van Qassem was „een logische keuze”, zegt Hezbollah-kenner Nicholas Blanford. „Hij is een relatieve hardliner, maar ik denk niet dat dit veel gaat veranderen. Zijn benoeming is een teken van continuïteit in de koers van Hezbollah.”
De vermoorde Nasrallah had 32 jaar aan het hoofd gestaan van Hezbollah. Onder zijn leiding kwam er in het jaar 2000 een einde aan de achttien jaar lange Israëlische bezetting van Zuid-Libanon en vocht de groep in 2006 een maand lang tegen het Israëlische leger. Beide gebeurtenissen worden door Hezbollah en zijn achterban gezien als grote overwinningen op Israël. Ook na 2006 bleef Hezbollah doorgroeien tot een steeds grotere militaire en politieke macht binnen Libanon.
Man van het eerste uur
Over het militaire verleden bij de groep van Qassem, de nieuwe leider, is niet veel bekend. De 71-jarige Libanees behoort tot een van de laatste levende Hezbollah-prominenten van het eerste uur.
Qassem werd geboren in 1953 in Beiroet. Zijn familie komt uit Kafir Kela, een dorp aan de Libanees-Israëlische grens. Hij zou zowel scheikunde hebben gestudeerd als een religieuze opleiding hebben gehad. In de jaren 70 raakte hij betrokken bij de sjiitische politieke partij en militie Amal, die door de Iraans-Libanese geestelijke Musa al-Sadr in 1974 was begonnen als Harakat al mahrumeen, ‘beweging van de onteigenden’.
In 1979, ten tijde van de Iraanse Islamitische Revolutie, verliet hij Amal. Samen met anderen stapte hij over naar een radicalere beweging die later bekend zou komen te staan als Hezbollah (Partij van God).
Qassem werd in 1991 plaatsvervangend chef van de organisatie. Het eerste jaar was dat onder toenmalig leider Abbas al-Musawi, die in 1992 werd gedood door een Israëlische raketaanval vanuit een helikopter. Al-Musawi werd opgevolgd door Nasrallah.
Qassem is een van de weinige kopstukken die publiekelijk bleven optreden nadat Nasrallah sinds de oorlog in 2006 zo goed als permanent onderdook. Hij wijdde dan bijvoorbeeld uit over Hezbollahs ideologie. In een interview met de Libanese krant An Nahar uit 2007 beschreef hij „het verzet” als „een maatschappelijke visie in al haar dimensies” omdat het op zowel militair en politiek vlak speelde als in media. Ook schreef hij verscheidene boeken, waarvan dat over Hezbollah in meerdere talen verscheen (Hezbollah: The Story from Within).
In 2019 gaf hij een interview aan de Britse BBC, waarin hij reflecteerde op veertig jaar Iraanse Revolutie en de relatie tussen het Westen en de zogeheten ‘As van Verzet’, waarin Hezbollah de grootse en belangrijkste bondgenoot van Iran is. Hij zei destijds de kans op een oorlog met Israël niet als groot in te schatten omdat er volgens hem „een echte balans van afschrikking bestaat” tussen Israël enerzijds en Hezbollah, Hamas, en „de Jihad in Palestina” anderzijds.
Grote verliezen
Met de huidige nieuwe oorlog is die ‘balans van afschrikking’ duidelijk doorbroken. Het afgelopen jaar en vooral de afgelopen weken heeft Israël de organisatie grote klappen toegebracht door vrijwel de hele militaire en politieke top te doden. Medio september verwondde het duizenden mensen, waaronder veel Hezbollah-leden, door communicatieapparatuur te laten ontploffen. Sinds het opgeschroefde offensief van afgelopen maand bombardeert het Israëlische leger dagelijks grote delen van Libanon, waardoor inmiddels ruim 1,2 miljoen mensen hebben moeten vluchten. Zuid- en Noordoost-Libanon en wijken in Zuid-Beiroet zijn door de bombardementen nu praktisch onleefbaar.
Ondanks de grote verliezen voor zowel de organisatie als voor miljoenen Libanese burgers, herhaalde Qassem in een toespraak twee weken terug dat Hezbollah zijn strijd tegen Israël zal voortzetten en dat Libanon niet van Palestina kan worden gescheiden. „We moeten volhouden en geduldig blijven, ondanks de moeilijkheden.”
