Hij was de verdediger die Luís Figo moest afstoppen, die een jonge Cristiano Ronaldo tegenover zich had en die, toen nog maar drieëntwintig jaar oud, een mooie carrière voor de boeg leek te hebben. Maar zondag bleek de Russische oud-voetballer Aleksej Boegajev omgekomen te zijn aan het front in Oekraïne. Hij werd 43 jaar.
Boegajev gold als talentvolle verdediger toen hij in 2004 met het Russische nationale elftal naar het EK-voetbal in Portugal ging. Op YouTube zijn beelden te zien van de wedstrijd tegen het Portugese team. Boegajev, in het witte shirt van de iconische Total90-lijn van sponsor Nike, met het nummer 21 in een cirkel op de buik, speelt centraal achterin. Naast hem staat aanvoerder Aleksej Smertin, die als speler van het grote Chelsea het nationale team draagt.
Boegajev heeft de technische buitenspeler Simao in zijn zak, maar staat even later te slapen bij een dieptepass naar spits Pauleta. Keeper Sergej Ovtsjinnikov komt vervolgens te ver uit, raakt de bal buiten het strafschopgebied met de hand en krijgt rood. Mede door de 2-0 nederlaag eindigen de Russen als laatste in de poule.
Bierfestival
Boegajev zal daarna nog maar een paar interlands spelen, want na het EK glijdt hij snel af. Als zijn team van Torpedo Moskou zich kort na het toernooi in een hotel verzamelt om naar twee uitwedstrijden te vliegen, ontbreekt hij: de verdediger is op een bierfestival in Moskou, memoreert een oud-teamgenoot tegen het Russische sportmedium Sport24.ru. „Hij liet de teamdokter weten dat we maar zonder hem moesten vertrekken.”
Alcoholisme wordt zijn grootste tegenstander. Een half jaar na het EK verhuist Boegajev naar de Russische kampioen Lokomotiv, elders in Moskou. Maar daar speelt hij weinig, waarna hij verkast naar het kleinere Tom Tomsk. Soms lukt het hem daar om een tijdje nuchter te blijven, in ieder geval op wedstrijddagen. Maar nadat hij op trainingskamp in Turkije een winkelruit kapotslaat, wordt zijn contract ontbonden. Hij probeert het daarna nog bij de kleinere clubs Khimki en FK Krasnodar, tot hij op zijn negenentwintigste stopt met voetbal.
Hij verdwijnt van de radar, tot journalisten in 2015 ontdekken dat hij inmiddels oud papier inzamelt. Jaren later werkt hij in een lommerd – om zijn schulden af te betalen, melden Russische media. In oktober 2023 gaat het mis als hij met een halve kilo mefedron de straat op gaat, om de drugs – in Nederland beter bekend als ‘miauw miauw’ – te verkopen. Agenten betrappen hem. Een rechtbank veroordeelt Boegajev dit najaar tot 9,5 jaar cel in een ‘maximaal beveiligde’ strafkolonie in de regio Krasnodar.
Twee weken militaire training
Daar vond hij een weg naar buiten: de oorlog in Oekraïne. Al sinds de eerste oorlogszomer worden Russische gevangenen gerekruteerd met de belofte dat er na de strijd gratie wacht. Eerst gaat de Wagner-groep van Jevgeni Prigozjin de gevangenissen langs om huurlingen te ronselen, later sluiten de gedetineerden aan bij het Russische leger. De gedetineerden vullen de gelederen aan het front aan, waar grote verliezen worden geleden; volgens Oekraïnse cijfers, die niet onafhankelijk te verifiëren zijn, komen er maandelijks zo’n dertigduizend Russische soldaten om het leven.
Lees ook
Waarom melden Russische mannen zich nog steeds bij het leger?
Het is dan ook een even populaire als gevaarlijke uitweg. Begin dit jaar sloten twee gevangenissen in de regio Krasnodar: er waren simpelweg te weinig gedetineerden over. Maar ze krijgen amper twee weken militaire training voordat ze naar het front worden gestuurd. En als ze daar eenmaal zijn, dienen ze vooral als kanonnenvoer. Bij aanvallen vormen ze de eerste linie, zei Prigozjin eens, en daarmee ook de eersten die sneuvelen. Al begin 2023 bleek dat zo’n tachtig procent van de gedetineerden die zich bij Wagner hadden aangesloten in Oekraïne was omgekomen, gewond was geraakt of gevangen was genomen.
„Boegajev kon alles op het veld”, zei zijn oud-trainer Valeri Petrakov tegen Sport24. „Hij was snel, kon passen, schieten, zich goed positioneren, springen. En hij was in een fenomenale conditie. Het is tragisch dat hij zijn talent heeft weggedronken.”
