Na zijn voortijdige vertrek als Kamerlid voor het CDA keert Peter Oskam, opnieuw voortijdig, terug in de Tweede Kamer. Ditmaal in een andere rol.
Op voordracht van het oude presidium stemt de Tweede Kamer dinsdagmiddag over de aanstelling van Oskam als de nieuwe griffier, de ambtenaar die onder meer de Kamervoorzitter bijstaat en adviseert.
Indien de Kamer instemt, wordt Oskam de definitieve opvolger van Simone Roos. Zij diende in november vorig jaar haar ontslag in uit onvrede over de affaire-Arib. Roos vond de werksfeer verziekt en onveilig toen de politieke discussie over het externe onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag door oud-Kamervoorzitter Khadija Arib zich richtte op de ambtelijke top. Afgelopen jaar fungeerde Geert Jan Hamilton als waarnemend griffier van de Tweede Kamer.
Met Peter Oskam komt een ervaren bestuurder en jurist aan het roer van de ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer, waar ruim zevenhonderd mensen werken. Hij was onder meer politieagent, officier van justitie, rechter en in de laatste zeven jaar burgemeester van Capelle aan den IJssel.
Ook het politiek bedrijf op het Binnenhof is hem niet vreemd, want de nu 63-jarige Oskam was CDA-Kamer. Hij werd in 2012 als nummer 10 op de kieslijst verkozen – met iets meer dan zevenhonderd voorkeursstemmen. In de huidige, net geïnstalleerde Kamer treft hij drie collega’s uit de toenmalige, dertienkoppige CDA-fractie: Pieter Omtzigt en Eddy van Hijum van NSC en Mona Keijzer van BBB. Als Kamerlid was Oskam onder meer woordvoerder veiligheid en justitie en lid van de parlementaire enquêtecommissie woningcorporaties.
Toen hij eind 2015 aankondigde de Kamer te verlaten, oogstte hij veel kritiek. Hij was nog maar drie jaar volksvertegenwoordiger. Het gebeurde in een tijd dat, ruim een jaar voor de verkiezingen, meer Kamerleden voortijdig vertrokken. Daarbij had Oskam in een interview erkend dat het Kamerlidmaatschap vooral „een opstapje” was om burgemeester worden. Later nuanceerde hij dat in een interview in Trouw. „Ik vond het belangrijk om politieke ervaring op te doen, maar ik had die niet nodig als springplank.”
Unieke benoeming
Op het nieuws over zijn nieuwe carrièrestap, twee weken geleden, volgden opnieuw afkeurende reacties. „We hebben zijn termijn vorig jaar nog verlengd”, zei CDA-fractievoorzitter Jolanda den Engelsman uit de Capelse gemeenteraad tegen het AD. „Ik dacht dat hij hier tot zijn pensioen zou zitten.” SP-raadslid Willem Vlot zei in hetzelfde artikel dat hij het jaargesprek tussen burgemeester en gemeenteraad al aan het voorbereiden was. „Maar dat hoeft nu dus niet meer.”
De vermoedelijke benoeming van Oskam is uniek in de parlementaire geschiedenis, weet Menno de Bruyne, woordvoerder van de SGP-fractie en wandelende encyclopedie van het Binnenhof. Sinds de invoering van het huidige parlementaire stelsel in 1848, zegt hij, is het „nooit gebeurd” dat een (voormalig) Kamerlid griffier van de Tweede Kamer wordt. „Wel andersom.” Jacob Dirk Veegens was eerst vanaf 1881 griffier om in 1888 Tweede Kamerlid voor de Liberale Unie te worden.
Naast zijn professionele loopbaan is Oskam jarenlang op hoog niveau scheidsrechter geweest, ook in het betaald voetbal. In een interview met het AD zei hij een parallel te zien tussen zijn werk als burgemeester en zijn rol als arbiter. „Als scheidsrechter wilde ik veel laten doorspelen. Toch moet je grenzen trekken. Dat doe ik in de gemeenteraad ook. […] Af en toe moet je zeggen: tot hier en niet verder. Dan ‘fluit’ je.”
Behalve de nieuwe griffier kiest de Kamer komende donderdag ook een nieuwe Kamervoorzitter die nauw met Peter Oskam moet samenwerken. Daarvoor hebben zich tot nu toe twee kandidaten gemeld: PVV’er Martin Bosma en Tom van der Lee van GroenLinks-PvdA.
Lees ook
Slepend onderzoek naar oud-Kamervoorzitter Arib binnenkort openbaar
Leeslijst
