Mijn dochter (10) vertelt me dat de kinderen in haar klas een geheim spel hebben bedacht: het spermaspel. Ik probeer de alarmbellen die in mijn hoofd afgaan niet te tonen en vraag neutraal hoe het spel in zijn werk gaat. Ze legt uit: „De kinderen lopen tegen de glijbaan op naar boven, het plateau bovenaan is de eicel. Er is een kind dat iedereen probeert tegen te houden. Wie het eerst boven is heeft gewonnen. Wanneer er twee kinderen tegelijk weten boven te komen op het plateautje roepen we: tweeling!”
Eline Remijnse
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
De Italiaanse premier Giorgia Meloni kan opgelucht ademhalen: haar bezoek aan het Witte Huis en aan een onvoorspelbare leider als Donald Trump verliep zonder uitglijders of incidenten. De Amerikaanse president ontving Meloni – die hij als „een vriendin” omschreef – donderdag voor de lunch, gevolgd door een gesprek in het Oval Office. Daarmee was Meloni de eerste Europese leider die officieel op bezoek ging bij Trump sinds de Amerikaanse president op 2 april een heffingenoorlog met de wereld is gestart.
Meloni is nu al maanden in een ingewikkelde balanceeract verwikkeld. Haar radicaal-rechtse en nationalistische agenda vertoont sterke gelijkenissen met die van Trump en zijn vicepresident JD Vance, die vrijdag Rome bezoekt en daar Meloni opnieuw ontmoet. Tegelijk beseft de Italiaanse premier dat het economische, politieke en militaire lot van Italië sterk verbonden is met de rest van Europa. De EU en de Italiaanse oppositie waren bezorgd dat Meloni haar ‘Italy first’-agenda te sterk zou uitspelen in Washington, ten nadele van de EU.
Maar dat deed ze niet. Vooraf had Meloni, die zichzelf als een bruggenbouwer ziet tussen de EU en de VS, over haar bezoek aan Washington met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen gepraat. Ook de uittredende Duitse bondskanselier Olaf Scholz en zijn opvolger Friedrich Merz, die nog niet door Trump werd ontvangen, bespraken met haar het delicate bezoek. Omdat de Europese Commissie vergaande bevoegdheden heeft wat betreft handel, had de Italiaanse premier geen officieel mandaat om namens de EU over de heffingen te onderhandelen. Maar ze kon wél een charmeoffensief inzetten en Trump verleiden tot rechtstreekse besprekingen, in Europa.
‘Het Westen weer groot maken’
Meloni zei verschillende dingen die Trump als muziek in de oren klonken. De Italiaanse premier zei als doel te hebben „het Westen weer groot te maken” – een referentie aan Trumps verkiezingsslogan ‘Make America Great Again’ – en benadrukte de punten van overeenstemming tussen de VS en Italië onder haar leiding, zoals de strijd tegen illegale migratie en synthetische drugs, tegen ‘woke’ en „wie onze geschiedenis wil uitwissen.” Terwijl Trump enthousiast knikte, zat even verderop een glunderende JD Vance.
Het charmeoffensief leek te werken. Trump aanvaardde Meloni’s uitnodiging om „in de nabije toekomst” Rome te bezoeken, en de „mogelijkheid te overwegen” om dan ook te spreken met de EU. Trump zei voor de lunch al dat hij „100 procent zeker is” dat er met de EU een deal zal worden bereikt. De VS hebben importheffingen van 25 procent aangekondigd op aluminium en staal. De aangekondigde heffingen van 20 procent voor alle producten uit de EU zijn voor 90 dagen opgeschort, een periode waarin ook de EU voorlopig de invoering van tegenmaatregelen bevriest.
Trump zei dat hij „100 procent zeker is” dat er met de EU een deal zal worden bereikt
Een regelrechte handelsoorlog vermijden, is ook van rechtstreeks belang voor Italië, beseft Meloni. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste handelspartner van Italië buiten de EU, en Italië doet ook rechtstreekse buitenlandse investeringen in de VS. Meloni stipte slim aan dat „Italiaanse bedrijven de komende jaren zo’n 10 miljard zullen investeren”, dat de economieën sterk verweven zijn, wat „niet alleen geldt voor Italië, maar voor de hele EU.” Zakenman Trump spitste de oren.
Tijdens het vragenmoment met de pers in het Witte Huis werd het wel even spannend. Een Italiaanse reporter vroeg Meloni wat ze ervan vond dat Trump de Oekraïense president Zelensky de schuld geeft van de oorlog. De Italiaanse premier zei dat iedereen wist hoe zij erover dacht: „Poetin is Oekraïne binnengevallen, maar nu moet worden gewerkt aan een duurzame en rechtvaardige vrede.” Toen de tolk worstelde met de vertaling, onderbrak Meloni haar haastig, om de boodschap af te leiden naar de Italiaanse belofte om de defensie-uitgaven te verhogen naar 2 procent van het bbp, zoals de Navo al jaren vraagt. Over Zelensky zei Trump dat hij hem „niet de schuld geeft” – maar leek dat daarna toch te doen. „Ik ben geen grote fan van hem.”
Lees ook
Lees ook: Meloni gaat in ‘Europees belang’ naar Trump, en dat maakt de rest van Europa zenuwachtig
Wat mij betreft mag de dood in mijn omgeving wel even ophouden met opruimen. Het moet geen schoonmaakwoede worden. Deze week werd ik getroffen door het doodsbericht over een oude vriendin, die ik nog in volle leven waande, maar al enkele maanden gestorven bleek.
Wij correspondeerden decennialang vrij intensief, de laatste jaren was er de klad in gekomen door persoonlijke problemen die ons te veel opeisten. Onze partners werden dement, de hare eerder dan de mijne, en zij had weinig behoefte daarover haar zorgen te delen.
Haar naam is Pleuke Boyce, in literaire kringen vooral bekend geworden als vertaler van het werk van Alice Munro, de Canadese schrijfster die in 2013 de Nobelprijs voor literatuur kreeg. Pleuke vertaalde zeven boeken van Munro in het Nederlands. Ook vertaalde zij de poëzie van H.C. ten Berge in het Engels.
Jaren eerder hadden wij dankzij een andere Canadese schrijver, Norman Levine, contact gekregen. Ik had enthousiast over zijn door Pleuke vertaalde verhalen geschreven; ze verschenen in1988 voor het eerst bij een Nederlandse uitgeverij (Van Gennep) onder de titel Vanwege de oorlog. Het waren sobere, licht melancholische verhalen met weinig plot en veel sfeer. Ik was meteen verkocht, maar het boek niet; Levine bleef een marginale schrijver – afgezien van Canada, waar hij nu ook nauwelijks meer gelezen wordt.
Pleuke (geboortenaam Van Dam) bleek een bijzondere achtergrond te hebben. Zij was in 1942 geboren in Zwijndrecht, trouwde in 1961 met een Canadese schrijver, Ron Boyce, met wie ze uiteindelijk in 1974 in Errington op Vancouver Island belandde, in een zeer landelijke omgeving. Ze kreeg in Canada met Ron twee kinderen, van wie er een op jonge leeftijd bij een verkeersongeluk omkwam, publiceerde een nauwelijks opgemerkte verhalenbundel en wijdde zich aan een carrière als vertaler.
Af en toe kwam ze naar Nederland zodat ik haar ook in persoon kon ontmoeten. Ze zocht ook Adriaan Morriën op met wie ze in haar jonge jaren een relatie had gehad. „Ik ben zo blij dat ik je ken!”, schreef ze hem eens. „Ik heb heel veel van je geleerd, zowel over de liefde als over de literatuur. Ik vind eigenlijk dat ik aan de voeten van een meester heb mogen zitten en ik mocht bij hem in bed slapen en met hem over van alles praten.”
Pleuke bleek een rustige, sympathieke vrouw, zeer belezen en nog altijd geïnteresseerd in Nederland; ze las dagelijks NRC en veel recente Nederlandse literatuur. A. Alberts, J.J. Voskuil en Frida Vogels vond ze geweldig, Ilja Leonard Pfeijffer leed in haar ogen te veel aan zelfvertedering. Ook de politiek – ze was links georiënteerd – volgde ze op de voet.
Hoogtepunt voor haar als vertaler was de Nobelprijs voor Munro, die ze – net als Levine – ook persoonlijk kende. ,,Wat een geweldig nieuws, ik kan het nog steeds niet helemaal geloven’’, schreef Pleuke mij. Een maand later zocht ze Munro op, maar die bleek haar blijdschap amper te delen. Pleuke: „Zij is nog helemaal in de rouw over de dood van haar man. Die hele Nobelprijs kan haar eigenlijk gestolen worden, ze is er niet voor in de stemming.”
Inmiddels zijn de hoofdpersonen in deze column allemaal dood: Norman Levine, Ron Boyce, Adriaan Morriën, Alice Munro en nu ook nog die aardige Pleuke. Zelf wil ik daar nog graag even mee wachten.
