De aanhoudende droogte roept niet alleen zorgen op over landbouw en drinkwater, maar plaatst ook vraagtekens bij onze gewoontes. Dagelijks douchen bijvoorbeeld. Voor veel mensen een vast ritueel – een moment van rust, frisheid en controle. Maar heeft je huid zo’n dagelijkse douche eigenlijk wel nodig?
Elke dag onder de douche gaan, is zo normaal geworden dat wie een douchebeurt overslaat, zich al snel onverzorgd voelt. Terwijl het idee dat je alleen schoon bent als je elke dag doucht, nergens op gebaseerd is. Sterker nog: je huid heeft er vaak meer last dan profijt van.
Natuurlijke beschermingslaag
De huid is geen simpele ‘buitenkant’. Het is een slim systeem dat zichzelf dag en nacht beschermt. De bovenste laag – de hoornlaag – werkt samen met huidvetten, talg en de micro-organismen die erop leven. Zo blijven schadelijke stoffen buiten en vocht binnen. Daar komt ook nog de zuurmantel bij kijken: de huid is met een pH-waarde van rond de 5,5 licht zuur. Dat houdt ‘slechte’ bacteriën, schimmels en virussen in toom. Maar deze bescherming werkt alleen als je haar met rust laat.
Wie elke dag heet doucht en veel zeep gebruikt, spoelt de natuurlijke beschermingslaag steeds opnieuw weg. En dat brengt gedonder met zich mee: de huid wordt droog, trekkerig, schilferig, en kan gevoeliger worden voor eczeem, jeuk of infecties. Vooral mensen met een droge, gevoelige of ouder wordende huid merken dat snel.
Ik zeg het vaak zo: als je de balans van de huid verstoort, kun je die niet met dure crèmes herstellen. Beter voorkom je schade door minder te douchen.
Hoe vaak dan wel?
Hoe vaak douchen is dan wél genoeg? Er is geen standaardregel voor iedereen. Het hangt af van je huidtype, je werk, of je sport en in wat voor omgeving je woont. Maar in grote lijnen geldt: twee tot drie keer per week douchen is voor de meeste mensen echt genoeg.
Heb je zichtbaar vuil op je huid – bijvoorbeeld omdat je werkt in de zorg, de bouw of voeding – of ben je flink bezweet van het sporten of warm weer? Dan is een korte, lauwe douche logisch. Zweet voert afvalstoffen af die kunnen irriteren als ze blijven zitten.
Huidvriendelijk douchen is verrassend eenvoudig. Maximaal tien minuten, met de temperatuur zo rond de 30 en 37 graden Celsius. Kies pH-neutrale doucheproducten, zoals douche-olie. Smeer je na het douchen in met een vette crème – zeker als je huid gevoelig, droog of trekkerig aanvoelt. Gebruik zo min mogelijk zeep, en alleen op de plekken waar het nodig is – zoals je oksels, voeten en schaamstreek. De rest van je lichaam? Die kun je prima schoonhouden met een washandje aan de wastafel. En nee, dat is écht niet minder hygiënisch. Je hoeft niet iedere dag je hele lijf in te zepen.
Flinke besparing
Minder douchen is niet alleen vriendelijker voor je huid, maar ook voor je gasrekening, het milieu én de beschikbaarheid van water. Een gezin van vier dat de doucheduur terugbrengt van 9 naar 5 minuten, bespaart jaarlijks ruim 50.000 liter water, meer dan 220 kubieke meter gas en ongeveer 600 kilo CO2. Ga je daarnaast van dagelijks douchen naar drie of vier keer per week, dan loopt de besparing uiteraard verder op. Voeg daar het minderen van plastic verpakkingen, schuimende producten en agressieve reinigers aan toe, en je helpt niet alleen je huid – maar ook het klimaat en het watersysteem.
We zijn opgegroeid met het idee dat dagelijks douchen hoort bij goede hygiëne. Dat je ‘vies’ bent als je een dag overslaat. Maar die overtuiging is aangeleerd – via opvoeding, reclames en sociale normen. In veel culturen is dagelijks douchen gekoppeld aan frisheid, discipline en zelfzorg. Zweet zou een teken zijn van luiheid of nalatigheid. Terwijl dat simpelweg niet klopt.
Geen biologische noodzaak
Dagelijks douchen is geen biologische noodzaak, maar een gewoonte. En gewoontes kun je herzien, zeker als je weet dat je huid daar écht van opknapt. Geur zegt namelijk niets over schoon of vies. Het is een normaal biologisch proces van zweet, talg en bacteriën. Wie minder doucht, merkt vaak dat de huid rustiger wordt, de vetlaag zich herstelt en het microbioom weer in balans komt. Resultaat: de geur neemt juist af.
De oplossing zit dus niet in nóg vaker onder de straal. Maar in bewuster omgaan met je huid. Gun je huid haar natuurlijke beschermlaag. Douche minder vaak, korter en milder. Gebruik alleen zeep waar dat echt nodig is. Daarmee doe je de planeet én jezelf een groot plezier. Voorkomen is beter dan smeren.
Lees ook
Het is erg droog. Deze hydroloog tipt: gebruik slootwater voor je tuin en sproei ’s avonds pas
