Bij de delicatessenwinkel wacht ik naast een man voor de vitrine met borrelhapjes. Hij praat tegen de vrouw naast hem over zijn aanstaande ex. „Thérèse houdt niet meer van me”, klaagt hij. „Nu wil ze de rode cabrio hebben, terwijl ze niet eens van open auto’s houdt. Ze krijgt er een stijve nek van.” De vrouw knikt begrijpend. Hij is aan de beurt en bestelt groene olijven. „Met peterselie of koriander?”, vraagt de winkeldame. Met zichtbaar plezier antwoordt hij: „Koriander”. Hij kijkt naar de vrouw naast hem en zegt zachtjes: „Dáár houdt ze ook niet van.”
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
De theaterdirecteur van De Lawei in Drachten vroeg hoe de reis was geweest, ze zei dat ze artiesten soms lijkbleek zag binnenkomen, als ze na uren, het laatste stuk met de bus, binnenkwamen. Drachten is een stad zonder station, er leek even hoop te zijn, maar nu de Flevolijn weer ter discussie staat is die ook weer de grond in geboord.
„Wij gaan dit bij leven helemaal nooit meemaken”, zei een man van de techniek.
Ik wandelde met Eva door Drachten. Wat opviel: heel veel kledingwinkels met kleding die je elders niet meer ziet. Het had wel iets verfrissends om juist helemaal niet de laatste mode pontificaal in etalages te hangen. Er reden wel gewoon fatbikes door het verlaten winkelgebied en er waren ook veel hangjongeren die het nog stoer vonden om te roken. Er hing opeens, zomaar lukraak een enorm carillon boven de voetgangerszone, maar erg mooi oogde Drachten verder niet.
Ik dacht: ik kan hier wel gaan klagen over ons leven in de Zaanstreek, maar in Drachten is het misschien wel veel zwaarder. Je kunt veel zeggen over Zaandam, maar in een gebied waar Drachten de dichtstbijzijnde metropool is, is het ook niet makkelijk om te aarden.
Tegenover het theater lag wel een geweldig Chinees Restaurant: Peking. Het bestond sinds 1979, Peking heette toen nog Beijing.
Het was er stampvol, de eigenaar zei dat nasi goreng er natuurlijk het meest verkochte gerecht was. Ze hadden er nog lange kroepoek, een delicatesse die volgens deze krant niet meer te verkrijgen is bij de groothandels in Nederland. De vrouw van de eigenaar, die verder een nerveuze indruk maakte omdat ze maar rond de tafels bleef drentelen en na iedere hap opnieuw opschepte, zei dat ze zich dat niet kon voorstellen en dat ze gewoon een enorme voorraad hadden ingekocht.
Na de voorstelling voerden we intensieve gesprekken met bezoekers, de meesten kwamen niet uit Drachten maar uit plaatsen eromheen. Er was daar zo weinig te doen dat ze graag naar De Lawei kwamen. Een man zei: „Ik verveel me vaak kapot, dit theater met z’n enorme foyer, met al dat glas, ik word er als het ware naartoe gezogen, als een insect dat op zomeravonden op het licht afkomt.”
Ik was er niet op voorbereid, maar vond het toch mooi gezegd. Ik probeerde me in het karige leven van deze man te verplaatsen, ik had het nog niet eerder meegemaakt dat mensen twaalf kilometer fietsten om naar cultuur te gaan. Misschien moet er ook maar helemaal nooit een station Drachten komen, het is ook wel prettig zo’n stolp om je eigen gebied, dan gaan de inwoners tenminste niet naar elders om hun geld uit te geven.
Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column
Bij de delicatessenwinkel wacht ik naast een man voor de vitrine met borrelhapjes. Hij praat tegen de vrouw naast hem over zijn aanstaande ex. „Thérèse houdt niet meer van me”, klaagt hij. „Nu wil ze de rode cabrio hebben, terwijl ze niet eens van open auto’s houdt. Ze krijgt er een stijve nek van.” De vrouw knikt begrijpend. Hij is aan de beurt en bestelt groene olijven. „Met peterselie of koriander?”, vraagt de winkeldame. Met zichtbaar plezier antwoordt hij: „Koriander”. Hij kijkt naar de vrouw naast hem en zegt zachtjes: „Dáár houdt ze ook niet van.”
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in België hebben op de meeste plekken de zittende partijen standgehouden. Socialisten, liberalen, christendemocraten en de rechtse Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) werden, al dan niet met gezamenlijke lijsten, elk in een aantal steden de grootste, en hielden daarmee de extremen op links en rechts op afstand. Op het Vlaamse platteland domineren de christendemocraten en lokale partijen. Op de progressieve stad Gent na, lijden de groene partijen in veel plaatsen verlies.
Het radicaal-rechtse Vlaams Belang groeit, maar is in slechts drie gemeenten de grootste geworden. Een van die plaatsen is Ninove, in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen, waar Guy D’haeseleer voor Vlaams Belang een absolute meerderheid kreeg. Daarmee kan hij de eerste radicaal-rechtse burgemeester van België worden, een coalitie vormen lijkt niet nodig. Vlaams Belang wilde dat het cordon sanitaire, de afspraak tussen politieke partijen om niet met radicaal-rechts te regeren, doorbroken zou worden. Dat lijkt te mislukken, waardoor besturen voor Vlaams Belang nog steeds alleen mogelijk is met een absolute meerderheid.
Tweestrijd in Antwerpen
Veel aandacht ging uit naar Antwerpen, de tweede stad van België. De huidige burgemeester Bart De Wever, die de N-VA leidt, houdt stand met 37 procent van de stemmen.
Bij de regionale verkiezingen in juni scoorde de marxistische Partij van de Arbeid (PVDA) onverwacht goed in Antwerpen, met 23 procent. Die winst greep De Wever aan voor een tweestrijd met het op TikTok populaire PVDA-boegbeeld Jos D’Haese. De Wever, die gefascineerd is door het Romeinse Rijk, sprak van „kiezen tussen Rome of Moskou”. Zijn overwinningstoespraak gaf De Wever naast een staf met een Romeinse adelaar. „Rome heeft gewonnen”, verklaarde hij. Met 20 procent is PVDA de tweede partij van Antwerpen geworden.
De Wever zet naar verwachting zijn coalitie met de socialistische partij Vooruit voort. Het ligt voor de hand dat De Wever aanblijft als burgemeester, maar de vraag is voor hoe lang. De N-VA-leider hoopt in november een nieuwe Belgische regering te hebben gevormd – met zichzelf als premier. De formatie van die Belgische nationale regering liep fors vertraging op door de lokale verkiezingen.
Lees ook
Hemelbestormer De Wever wil laatste kans aangrijpen
Lagere opkomst
De grootste verrassing is wellicht niet de uitslag, maar de opkomst. Slechts 60 procent van de Vlamingen heeft zondag gestemd, bij de vorige lokale verkiezingen was dat nog ruim 90 procent.
Voor het eerst sinds 1893 waren Vlamingen niet verplicht te stemmen. In Wallonië en Brussel geldt de opkomstplicht onverkort. Nadat Belgen in juni al stemden voor Europese, federale en regionale parlementen, ontstond in aanloop naar de lokale verkiezingen de vrees voor ‘verkiezingsmoeheid’. Sinds Pasen voeren politici praktisch non-stop campagne. Politici en politicologen spraken zondag hun zorgen uit over de representativiteit van de uitslag. De Vlaamse regering gaat de afschaffing van de opkomstplicht „evalueren”.