Museum Boijmans Van Beuningen heeft een haast jaloersmakende staat van dienst. Even een korte selectie: de collectie Europese schilderkunst reikt van de late middeleeuwen tot nu (van Van Eyck en Bosch tot Van Gogh en Ensor). Het heeft een Titiaan. Het museum organiseerde de eerste Vermeer-tentoonstelling nog ver voor de tentoonstelling in het Rijksmuseum vorig jaar. Het kaapte de vervalsing van de Emmaüsgangers gemaakt door Han van Meegeren weg voor de neus van het Rijksmuseum – in de veronderstelling dat het een Vermeer was.
Het Rotterdamse museum bracht een wereldvermaarde verzameling surrealisten bijeen, met topstukken van Magritte en Dalí. Het heeft een sterke collectie kunstnijverheid en maakte tijdig de stap van snuisterijen naar design. Het heeft ook een prentenkabinet van wereldfaam.
Maar intussen is Museum Boijmans gereduceerd tot een depot, waarvan de vrolijk spiegelende buitenkant en het café op het dakterras de belangrijkste attracties zijn. De kunstwerken zijn de garnituur van het depot geworden en reizen af en toe. Volgens de laatste berichten blijft het museum gesloten tot 2030, want er is onvoldoende geld bij de stad om het oude museumgebouw eerder te renoveren. De Stichting Droom en Daad, die werkt met geld van de Rotterdamse zakenfamilie Van der Vorm, schijnt wel te willen helpen – al ligt de naam Van Beuningen daar misschien gevoelig, het blijven concurrerende families.
Van Gogh zag het zelfportret van Carel Fabritius en dacht: zó schilderen, dat wil ik ook
Ronald de Leeuw, een van de beste museumdirecteuren die Nederland ooit heeft gehad en die het concept van het Rijksmuseum in zijn huidige vorm heeft uitgedacht en gerealiseerd, noemde Museum Boijmans ooit in een gesprek the right museum in the wrong place. Het gewenste museum dat terecht kwam op de verkeerde plek. Dat geloof ik niet, want Rotterdam is een levende stad en Amsterdam een door toeristen belaagd monument. Amsterdam is prachtig en de collecties zijn geweldig, maar Rotterdam beweegt. Allebei zijn nodig.
Bron van inspiratie
Rotterdam verdient het dat zijn belangrijkste museum weer in beeld komt als het meest internationale en meest levendige museum van Nederland. Met een collectie van wereldklasse en met tentoonstellingen die nationaal en internationaal de aandacht trekken.
Boijmans verdient ook gestimuleerd te worden door een stadsbestuur dat het belang van het museum niet afmeet aan het aantal betalende bezoekers, maar aan de kwaliteit van de collectie als een bron van inspiratie voor wie kennis wil maken met iets dat langer blijft dan wij. Zodat iemand in Museum Boijmans kan ervaren wat de jonge Van Gogh er beleefde toen hij er het Zelfportret van Carel Fabritius ontdekte en besefte: zó schilderen, dat wil ik ook.
Het is mij een raadsel waarom de topstukken van Museum Boijmans niet voor de duur van de renovatie worden getoond in de Hermitage in Amsterdam, zodat Nederlandse liefhebbers en toeristen daar Van Eyck en Jeroen Bosch, Titiaan en Rubens en Magritte en Dalí kunnen zien. En zodat zij onthouden: als dat museum in Rotterdam weer opengaat, dan valt daar wat te beleven.
Lees ook
Stichting Droom en Daad schenkt 80 miljoen voor nieuw ‘ontklonterd’ ontwerp van Museum Boijmans
