Vanaf de jaren zestig tot nu werd vrouwen en meisjes in het Westen iets beloofd. Ons werd beloofd dat we, als we ambitieus waren, onze kop erbij hielden, hard werkten en sociaal vaardig waren, ‘ver konden komen.’ Dit was een Amerikaanse belofte, eentje van maakbaarheid, eentje die standhield ondanks de talloze momenten dat het tegendeel waar bleek te zijn. Als ik mezelf hulde in een pantser van charmante ongenaakbaarheid, zou ik redelijk veilig zijn. „Straighten up and fly right”, zong mijn vader altijd voor me bij tegenslag, en duwde me daarmee terug de arena in.
De keren dat een man me toch klein probeerde te krijgen, moest ik voor lief nemen. Het is immers de aard, het is de drang, het zijn de natuurwetten. Het steekt zo nu en dan even de kop op. Houd het hoofd koel. Het verdwijnt vanzelf weer. En heel veel dagen gaat het goed. Wees dankbaar voor de afspraken die wél gemaakt zijn om de veiligheid en vrijheid van vrouwen te waarborgen. Leef met de geruststellende wetenschap dat heel veel wreedheid onderdrukt blijft.
De onderdrukking van wreedheid noemen we beschaving. Beschaving is niet zoiets als fatsoen. Het is onze enige bescherming tegen gedragsexcessen, het is de dwangbuis om het wilde beest.
Pak hem
Op een dag, ergens in 2017, kregen vrouwen in het Westen het in hun hoofd dat ze wel wat méér wilden dan ‘zich prima redden.’ Ze wilden de consequenties van de ongewilde drang van mannen niet langer dragen. We besloten degenen aan te wijzen die zich niet aan de afspraken hadden gehouden. Hij daar, en hij. Pak hem. We eisten ook nieuwe afspraken op. Meer ruimte, meer veiligheid. We wilden ook eens een keertje angst ruiken. We wilden echte macht, en niet de macht die ons met een goedmoedige glimlach gegund is.
Steeds weer een stapje voorwaarts. Nog iets harder aan de bak, nog meer ruimte uitbikken, kleine resultaten bereiken, naar alle dochters kijken, geloven dat zij vrijer zullen zijn.
Maar het beest roerde zich. Het jankte om zoveel plotselinge tegenkracht. Het kon dit allemaal niet over z’n kant laten gaan. Het begon grommend op te duiken, over de hele linie van het vrije Westen, om vrouwen terug te dringen in hun huizen en hun lichamelijke zelfbeschikking af te nemen.
Maar kijk, aan de overkant van de oceaan werd een vrouw wakker, die een plotse gooi deed naar de macht. Ze heeft in haar leven al het voorbereidende werk, en nog wel meer, volbracht. Ze is, in zekere zin, de belofte die ons als kinderen werd gedaan. Ze is niet onze president, maar onze barometer. Als zij wint, kunnen we rustiger ademhalen.
Uiteindelijk zullen ze het beest voeren. Brokjes vrouwenrechten, vrouwenruimte, vrouwenmacht
Ze won niet, maar werd verpletterd door de man die ons duizenden keren recht in ons gezicht heeft verteld vrouwen als gebruiksvoorwerpen te zien. Ze werd weggevaagd door een menigte mensen, mannen én vrouwen, die vrouwen haten.
Ja, die vrouwen haten.
Zij is een vrouw. Hij koopt verkrachtingszaken af en heeft vrouwen het recht op abortus ontnomen. Ze willen hem, niet haar.
Geen aansteller
Ons is vroeger bezworen, dat de beschaving vrouwen – zo veel als mogelijk – van het beest weg hield. We kunnen dit verhaal nu niet meer aan degenen na ons vertellen. Want het beest laat zich niet meer intomen door de rechtspraak of de moraal die we kenden. De pijlers die onze westerse samenleving om vrouwen heen heeft gebouwd, storten in.
Het is beter, eerlijker, het beest eindelijk in de bek kijken dan het te onderdrukken, denken sommigen. Zij hebben geen gelijk. Beter houden we het beest eronder, zodat vrouwen in ieder geval kunnen pretenderen gelijkwaardig te zijn.
Als je nu zegt bang te zijn, ben je geen aansteller. Het beest mag aan de overkant van de oceaan vrij bewegen, maar duikt hier ook op. In onze regering, op sociale media, in de openbare ruimte. Het zal je misschien niet direct bijten, maar niemand krijgt het voorlopig terug in de dwangbuis. En uiteindelijk zullen ze hem, want dat doe je nu eenmaal met een beest, gaan voeren. Brokjes vrouwenrechten, vrouwenruimte, vrouwenmacht.
Deze ochtend haalde ik mijn dochter uit bed en neuriede onwillekeurig: „Straighten up and fly right”.
Maar met die aanmoediging alleen zal ze het niet redden. Wat kan ik haar nog beloven?
