Sinds enige tijd woon ik niet meer in Amsterdam. Als ik er toevallig ben, ga ik graag even naar een heerlijke chocolaterie in de Staalstraat. De winkel ziet er prachtig uit en het ruikt er als in de fabriek van Willy Wonka. „Het moet niet makkelijk zijn om al die heerlijke chocola te weerstaan als je hier werkt.”, zeg ik tegen de vrouw achter de toonbank. „Ach dat valt wel mee hoor. En ik kan op z’n tijd ook echt genieten van een zak m&m’s. Laten we tenslotte niet vergeten waar we vandaan komen.”
Emma Bruns
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
Eventmanager Stefan (32) hoef je dus niet te bellen voor seks op een berg. „Daar ben ik dan misschien te saai voor”, zei hij voor de camera toen de autorit voorbij was. Het was best een eind rijden geweest: hij achter het stuur, kapper Dennis (44) in de bijrijdersstoel. Ze hadden het tot nu toe heel fijn gehad samen. Gezoend hadden ze ook, en in één bed geslapen. Maar in dat bed was verder weinig gebeurd. Niet dat dat erg was, ze kenden elkaar pas een dag. En toch: het was wel de bedoeling dat het intiemer zou worden, vroeg of laat. Dus was Dennis tijdens de autorit door de Provence begonnen met het verkennen van de mogelijkheden. Toen Stefan opperde dat hij wel even zou willen uitstappen, antwoordde Dennis: „En dan? Seks op de berg?” Waarop Stefan prompt reageerde met: „Néé-éé.”
In zo’n geval kun je een paar wegen inslaan, maar je moet wel snel beslissen. Dennis koos voor de ‘het was ook maar een grapje’-route. Heel safe, heel begrijpelijk. Noem het Schrödingers flirt: je poging tot toenadering is wel en niet oprecht tegelijk, tot de persoon die je tegenover je hebt erop reageert. Is de reactie positief, dan meende je het echt; is-ie negatief, dan was het een geintje*. En in dit geval was het dus – noodgedwongen – een geintje. „Ik weet niet helemaal hoe je daarmee moet omgaan”, zei Dennis tijdens zijn één-op-één-momentje met de camera. „Normaal leer je iemand kennen op… dat vlak, snap je? En nu is het allemaal zo…” Hij tilde zijn hand op, liet het goud rond zijn ringvinger zien. „Je hebt al een ring. Het is net of je een paar fases hebt overgeslagen.”
Fases overslaan is inherent aan het format van Married at first sight (RTL). Deelnemers leggen hun liefdesleven in de handen van een groep koppelaars, die een (in theorie) geschikte huwelijkskandidaat voor ze selecteert. De ontmoeting vindt plaats voor het altaar, daarna leggen de camera’s genadeloos vast hoe het de pasgetrouwde stellen vergaat. Voor veel kijkers zal het klinken als een nachtmerrie om zoiets persoonlijks uit te besteden. Maar juist in die overgave schuilt ook de droomfactor: niet zelf hoeven zoeken. Niet zelf hoeven versieren. Niet zelf hoeven beslissen. Gewoon vertrouwen dat anderen dat voor je regelen, en dat die anderen dat ook nog eens beter kunnen dan jij. Al is die shortcut dus niet gratis: je levert er controle en privacy voor in.
Huizenzoektocht
Iets soortgelijks geldt voor deelnemers aan Kopen zonder kijken (RTL). Zij laten een team van professionals een huis voor ze zoeken, kopen en verbouwen. Net als de deelnemers van Married at first sight zijn de Kopen zonder kijken-kandidaten om verschillende redenen het vertrouwen kwijt dat ze op eigen houtje hun doel kunnen bereiken. Zo woonden Kaj en Lieneke, die begin deze week aan de beurt waren, op driehoog in een te klein huurappartement in IJmuiden met hun twee kleine kinderen. Baby James was ook nog eens ziek en had veel extra zorg nodig, en in combinatie met de overspannen huizenmarkt maakte dat de zoektocht haast onmogelijk. Nu eindigde de familie in een mooi opgeknapt koophuis in Almere, maar daar ging een hele lijdensweg aan vooraf. Toen de makelaar het overspannen stel kort liet geloven dat de huizenzoektocht jammerlijk was mislukt, toonden de camera’s hoe Lieneke bijna in huilen uitbarstte. Die spelletjes moet je dan verdragen voor je kant-en-klare woonplek.
In Married at first sight betaalde Dennis voor zijn kant-en-klare huwelijk vooralsnog vooral in ongemak. Die overgeslagen fases, zei hij op zijn huwelijksreis, „die moeten we nog wel gaan pakken. Maar hoe, en waar? Op een berg? Thuis? In Frankrijk? Ik weet het niet. We zien het wel”. Ja, ze zien het wel. En wij kijken mee.
*Behalve als je het op je werkplek doet, dan is het helaas grensoverschrijdend gedrag.
Voor werkende ouders met een laag inkomen wordt de kinderopvang volgend jaar nog duurder dan tot nu toe gedacht werd. Ze zijn in 2026 al snel honderden, en soms meer dan duizend euro meer kwijt dan dit jaar, blijkt uit berekeningen van Ed Buitenhek, adviseur in de kinderopvang, op basis van de meest recente ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).
Een gezin met een laag inkomen, tot 20.000 euro, is voor de dagopvang van twee kinderen dit jaar 1.578 euro kwijt. Volgend jaar zou dat 2.793 euro worden. Dat is 271 euro meer dan in prognoses waar het kabinet tot nu toe mee rekende.
De reden van dit verschil is dat in de laatste CPB-cijfers op hogere prijsstijgingen wordt gerekend dan in de vooruitzichten die het kabinet eerder gebruikte.
Voor midden- en hoge inkomens daalt volgend jaar het bedrag dat zij zelf moeten betalen voor kinderopvang.
De kosten voor lage inkomens lopen komend jaar op door het kabinetsvoornemen om de kinderopvangtoeslag niet te verhogen met de verwachte prijsstijgingen, zoals gebruikelijk is. Dat moet een besparing van zo’n 254 miljoen euro opleveren.
Deze bezuiniging raakt iedereen. Maar voor midden- en hoge inkomens staat daar een groot voordeel tegenover. Vanaf 2027 is de doelstelling dat kinderopvang voor iedereen bijna gratis wordt: 96 procent van de opvangkosten worden dan vergoed. In 2026 wordt daar een tussenstap voor gezet door het toeslagpercentage te verhogen. Het is nog onduidelijk wat het precieze percentage gaat zijn.
Maar voor lage inkomens is dat anders. Zij krijgen op dit moment al 96 procent van kosten vergoed. Alleen voor hen is de bezuiniging dus een flinke financiële klap.
Vanuit de oppositie in de Kamer is er veel kritiek op de geplande bezuiniging. Tweede Kamerlid Hans Vijlbrief (D66) rekende vooral de VVD aan dat zij een „dubbele boodschap” afgeeft aan ouders. „De VVD zegt: we moeten de kinderopvang goedkoper maken, maar tegelijkertijd is het huidige kabinet bezig om de kinderopvang duurder te maken”, stelde Vijlbrief in een debat begin maart.
Kwetsbare groep
De geplande bezuiniging is ook opvallend omdat vorig jaar juist een grote prijscorrectie heeft plaatsgevonden, waardoor de kinderopvangtoeslag voor iedereen extra omhoog ging.
De bezuiniging in 2026 zou die reparatie teniet doen, stelt Gjalt Jellesma, van Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang (BOinK). „De drempel voor ouders met lage inkomens om hun kinderen naar de opvang te brengen, wordt zo nog hoger.”
De samenleving heeft er juist baat bij dat deze groep kan werken, stelt Jellesma. „Er zijn enorme tekorten in bijvoorbeeld de zorgsector. Dus waarom maken we het deze groep dan nog lastiger om te werken?”
De bezuiniging wordt nog besproken bij de onderhandelingen over de Voorjaarsnota. Ook vergt het een wetswijziging die nog een meerderheid moet halen in de Tweede en Eerste Kamer, waar de coalitiepartijen geen meerderheid hebben.
Coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB hebben de hele nacht overlegd op het ministerie van Financiën over de Voorjaarsnota. Tot een akkoord zijn de partijen vooralsnog niet gekomen. Premier Dick Schoof arriveerde dinsdagavond na 23.00 uur op het ministerie van Financiën, en was de rest van de nacht aanwezig bij de onderhandelingen.
De onderhandelingen begonnen dinsdagochtend om 9:30 uur en gingen de hele dag en nacht door, op een pauze voor de stemmingen in de Tweede Kamer na.
Onderhandelen
Nicolien van Vroonhoven van NSC en BBB’er Henk Vermeer zeiden maandagavond nog dat afgelopen dinsdag de laatste onderhandeldag moest worden. Dinsdag in de loop van de dag bleek dat dit moeilijk zou worden, omdat de partijen het zelfs nog niet eens waren over de vraag hoeveel geld er te verdelen is. Minister Eelco Heinen en de VVD zijn van de strenge leer, de andere partijen zien meer ruimte.
Lees ook
Lees het artikel Ook in de laatste uren voor de deadline van de Voorjaarsnota is de coalitie het oneens over hoeveel geld er is
Of over die vraag dinsdagnacht duidelijkheid is gekomen, is onduidelijk. De enige signalen die uit de coalitiepartijen kwamen, waren signalen dat een deal nog niet dichtbij was. Om 6.00 uur ontbeten de onderhandelaars, wat erop lijkt te duiden dat ze voorlopig niet klaar denken te zijn. Het is de vraag of ze deze woensdag nog gaan pauzeren, of doorgaan met onderhandelen totdat ze er samen uit zijn.
Uitgaven
De Voorjaarsnota waar de partijen over spreken, is een bijstelling van de lopende begroting en een belangrijke vooruitblik voor de uitgaven in de begrotingen voor 2026. De afgelopen maanden schoof het kabinet zowat alle problemen door naar de Voorjaarsnota. Dán zou het kabinet met oplossingen komen. Daarbovenop kwamen de partijen ook met wensenlijsten – wat het politieke gewicht van het financiële besluitvormingsmoment in de lente deed toenemen.
Lees ook
Lees het artikel De coalitie heeft zichzelf vijf dagen gegeven. Lukt het om vrijdag de voorjaarsnota af te ronden?
Minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) wil de plannen donderdag af hebben. Vanwege Goede Vrijdag is de ministerraad deze week een dag eerder, op donderdag. Dan wil minister Heinen de Voorjaarsnota voorleggen aan de andere ministers. Met die deadline is deze woensdag de laatste onderhandelingsdag.
