Opinie | Asielprobleem is voor de PVV slechts een voertuig naar macht

Posted on October 9, 2024 by admin

PVV-leider Geert Wilders voert momenteel een permanente verkiezingscampagne. Met het circus over de ‘asielnoodwet’ van minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) en deze week zelf met zijn aanval op de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema die volgens hem het land uit mag omdat zij toestemming gaf voor een pro-Palestijnse demonstratie op 7 oktober.

Het effect van die campagne is groot, maar de opbrengst voor de kiezer is klein. Want campagnes win je vooral met problemen, niet met oplossingen. Als het kabinet-Schoof de omslag naar oplossingen weigert te maken dan wordt de Nederlandse politiek een spel met alleen maar verliezers.

Politici hebben de neiging om te overschatten hoeveel invloed ze hebben op wat mensen denken over bepaalde thema’s. Opvattingen zijn meestal niet in steen gebeiteld, mensen kunnen van mening veranderen over zaken als migratie, economie en klimaat. Maar je verandert hun mening niet in de paar weken die verkiezingscampagnes in Nederland duren. Wat je in die korte tijdsspanne wél kunt beïnvloeden, is welk thema kiezers belangrijk vinden. Dat kan zelfs in korte tijd volledig veranderen.

In maart vorig jaar won BBB de Provinciale Statenverkiezingen omdat ze erin slaagden de kiezer te laten geloven dat onze toekomst bepaald werd door het stikstofbeleid. Het percentage van de stemmen dat Wilders toen haalde, had in de Tweede Kamer acht zetels opgeleverd. Acht maanden later, bij de Tweede Kamerverkiezingen , won de PVV 37 zetels. Er is tussen maart en november 2023 niet zoveel veranderd op het gebied van asiel en migratie in Nederland. Maar het lukte Wilders met hulp van de VVD om het in de debatten en talkshows voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023, continu over migratie te laten gaan. Tel uit je winst.

Oplossingen geen problemen

Alle partijen proberen de verkiezingen over hun thema te laten gaan. Voelt de stembusgang als een referendum over de economie dan is dat goed voor de VVD, staat onderwijs centraal, dan is dat goed voor D66. U kunt zelf de thema’s voor de andere partijen invullen. Voor de partijen waarbij u dat niet kunt, heeft u direct het antwoord op de vraag waarom zij nooit de verkiezingen winnen.

Vraag mensen wat ze willen van politici en ze zullen zeggen: oplossingen. Maar als ze in het stemhokje staan dan denken ze niet aan de oplossingen die de afgelopen tijd zijn gerealiseerd. BBB werd niet beloond voor het deelnemen aan tien van de twaalf provinciale besturen om daarmee het stikstofbeleid een andere kant op te trekken.

In het stemhokje denken mensen vooral aan de problemen die ze – vrij naar premier Schoof – ‘ervaren’. Dus dat is hoe je ervoor zorgt dat je de referendumvraag naar je toe trekt en verkiezingen wint. Het is een bekende campagnewet: Sell the problem. Je verkoopt jouw probleem en dat probleem laat je zo groot en urgent mogelijk lijken.

Op deze manier wordt de Nederlands politiek een spel met alleen verliezers

De cynische politieke keuze om de spreidingswet direct weer bij het vuil te zetten, was een eerste teken dat de PVV nooit uit de campagnestand zou gaan. Met haar ‘inspiratiereizen’ naar Denemarken en Polen, haar onzinbrief aan de Europese Commissie om een Nederlandse opt out te krijgen op het asielbeleid en de wekelijkse proefballonnetjes waarmee ze ophef probeert te creëren, onttrekt minister Faber aan het zicht dat zij niets doet om het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt werkelijk terug te dringen. En dat is ook niet de bedoeling. Want wanneer je campagne draait om asielzoekers als centrale probleem, dan kun je echte oplossingen helemaal niet gebruiken.

Spel

In de roman De Kremlinfluisteraar van Giuliano Da Empoli (2022) krijgt Poetins spindoctor van een jeugdvriend het verwijt dat hij de politiek alleen nog maar als een spel ziet. Hij antwoordt dat politiek het enige spel is dat het waard is om te spelen.

Dat laatste klopt in zekere zin. Voor maatschappelijke problemen is er altijd meer dan één oplossing. Welke oplossing je het beste vindt, hangt af van je politieke overtuigingen en visie op de maatschappij. Het is prima dat politici steun voor hun oplossingen proberen te vergaren door in campagnetijd te focussen op problemen. Maar als het ook na de verkiezingen alleen maar blijft draaien om campagnes en problemen, in plaats van om beleid en oplossingen, dan krijgt die jeugdvriend toch gelijk.

Klik op het vinkje naast ‘Ik ben geen robot’

Column | Minder tribalisme en meer deskundigheid graag over het Midden-Oosten

admin
October 10, 2024
0

Maandagavond keek ik rond middernacht Humberto terug op RTL4. Het was de dag van de herdenking van de brute moorden door Hamas in Israël. De herdenking op de Dam was in eerste instantie rustig verlopen, maar werd daarna toch verstoord door scheldpartijen en intimidaties. Op het Damrak rukten Gaza-demonstranten de Israëlische vlag af, anderen besmeurden ’m op de Dam met rode verf.

Bij Humberto Tan ging het over 7 oktober 2023. Hij had een tafel vol gasten, maar Midden-Oostenexperts zaten daar niet bij. Wel twee moslima’s. Zij waren samen met twee Joodse jongeren de initiatiefnemers van ‘Deel de Duif’, een goed initiatief waarbij jongeren elkaar opzoeken om haat en polarisatie te verminderen. De moslima’s gingen in gesprek met scholieren. Ook goed.

Maar bij de voorbeelden van afkeurenswaardig gedrag haakte ik af. In een klas zou ‘Free Palestina’ opgeschreven zijn door een kind. De leraar had gereageerd met: „Dat noemen we antisemitisme.” Op felle toon vertelde de ‘bruggenbouwer’ van Deel de Duif dat ze een interventie had gepleegd: zo’n leus zou niet antisemitisch zijn. Jammer dat Tan niet vroeg hoe de twee vrouwen zelf dachten over het bestaansrecht van Israël in het licht van ‘Free Palestina’.

Wat ik al een jaar lang veel te weinig zie op de Nederlandse tv is duiding door mensen die de recente geschiedenis van het land Israël en de situatie in het Midden-Oosten goed kennen. Wie in Nederland weet dat er in en na 1948 niet alleen honderdduizenden Palestijnen uit Israël verdreven zijn, maar dat een nog groter aantal Joden uit de Arabische wereld hetzelfde overkwam? De helft van de Israëlische bevolking stamt van hen af. Wie in Nederland weet dat Egypte een tijd de scepter zwaaide in Gaza, terwijl het land sindsdien niets meer met Gazanen te maken lijkt te willen hebben (die grens zit al jaren potdicht)?

Wat we wel regelmatig zien aan talkshowtafels zijn mensen die zeer emotioneel reageren op de oorlog. Vaak mensen met een Marokkaanse achtergrond die nooit in Israël of de Palestijnse gebieden geweest zijn, die behalve de term ‘Nakba’ van de geschiedenis van het gebied weinig tot niets weten en zelf geen enkele Jood, laat staan Israëliër kennen. Vanwege hun gedeelde islamitische achtergrond voelen zij zich automatisch verbonden met de Palestijnen.

Je herkennen en verplaatsen in mensen met wie je verbonden voelt is één ding. Maar een oplossing brengt die houding natuurlijk niet dichterbij. Sterker, die emotionele betrokkenheid kan soms leiden tot extreme standpunten. Je zou het tribalisme kunnen noemen. Nu de oorlog een jaar aan de gang is, wordt het tribale medeleven in Nederland bovendien steeds sterker. In het begin schrok ik nog als ik mensen impliciet of expliciet het bestaansrecht van het land Israël ter discussie hoorde stellen, of zich redelijk uitten over de terroristen van Hamas. Inmiddels ben ik eraan gewend. Zijn de Gazanen daarmee geholpen? Zij zullen toch echt met Israëliërs naast elkaar moeten gaan leven als straks de oorlog voorbij is, hopelijk zonder Hamas.

Het lijkt me uitgesloten dat er een weg naar vrede is als er slechts twee perspectieven zijn: het 100 procent anti-Israëlische perspectief bestaat naast het 100 procent pro-Israëlische. Waarom naast Marokkaanse en Turkse Nederlanders (ook in de politiek) ook sommige (linkse) columnisten, universitair docenten en studenten deze houding hebben overgenomen is me helemaal een raadsel.

Israël wordt door deze groepen niet alleen als enige agressor geduid, maar ook steeds meer als koloniale mogendheid die de regio zou moeten verlaten. Symbolen van het land zoals de Davidster zijn per definitie fout. Uit angst voor onrust durven zelfs overheden in Nederland die symbolen nauwelijks nog te gebruiken, zelfs niet bij de herdenking op 7 oktober. Terwijl in Duitsland op die dag bij de Brandenburger Tor de Israëlische vlag geprojecteerd werd en in Parijs de Eiffeltoren met Israëlische kleuren verlicht werd.

Natuurlijk, iedereen is vrij en mag zich zijn eigen mening vormen. Ook als die mening op weinig anders gestoeld is dan tribaal medeleven. Maar laten talkshows daar wat minder in meegaan, en wat meer deskundige duiding laten zien.

Aylin Bilic is headhunter en publicist.

Opinie | Fout parkeren

admin
October 10, 2024
0

In onze straat met een eeuwig overschot aan blik is parkeren lastig. In de buurt-app wordt gewaarschuwd voor handhavers die aanbellen met de boodschap dat de auto niet op de stoep geparkeerd mag worden. Dit naar aanleiding van klachten uit de straat. In de app vraagt men zich af wie geklaagd heeft en waarom die niet eerst het gesprek aanging. De volgende dag vertelt een straatgenoot mij: „Agnes heeft geklaagd. Ze zegt in de app van niet, maar ik weet dat zij het is.” Nieuwsgierig vraag ik: „Waar woont Agnes?” Hij antwoordt: „Agnes is mijn vrouw.”

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]

Tijdens zijn eerste begrotingsdebat ging het meer over de premier zelf dan over een blauwe envelop voor de Koning

admin
October 9, 2024
0

Het is de kleinste begroting, maar ook de begroting die voor de meeste ophef kan zorgen. Wat de koning doet, hoeveel geld hij en zijn echtgenote, moeder en dochter krijgen voor hun werk, wie de renovatiekosten van de paleizen betaald, wat de andere leden van het Koninklijk Huis wel of niet doen – het leverde vaak een levendig debat op.

Dit jaar lag daar een motie uit januari, aangenomen door een meerderheid van de Tweede Kamer waaronder coalitiepartijen PVV en NSC, om de koning inkomstenbelasting te laten betalen over de uitkering die hij van het Rijk krijgt. In 2025 gaat het om 2,7 miljoen euro voor koning Willem-Alexander, koningin Máxima, prinses Beatrix en prinses Amalia.

Maar de dynamiek van de week zorgde voor een ander debat. Want naast de begroting van de Koning wordt tegelijk de begroting van het ministerie van Algemene Zaken behandeld. De premier is verantwoordelijk voor beide. En waar het in voorgaande jaren meestal over de koning ging, ging het woensdag vooral heel vaak over de premier zelf.

Over zijn eerste honderd dagen, die volgens Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) in „ruzie, onvermogen en complete chaos” waren verlopen. Dat raakte volgens het Kamerlid „het ambt van de premier”: „Gezag herstel je niet door te zeggen dat je de baas bent.” Laurens Dassen (Volt) vergeleek Schoof met de Byzantijnse keizer Romanos IV (1067-1071) die door zijn generaals werd ondermijnd: „De echte macht was in handen van anderen.”

Tweet van Wilders

Het ging over een bericht op X van PVV-leider Geert Wilders over burgemeester Halsema van Amsterdam, en een motie eerder op de dag van PVV-Kamerlid Marco Deen, die wil dat Halsema wordt ontslagen. Was dit niet een overschrijding van de rechtstaatverklaring die de coalitie had ondertekend, wilde de oppositie weten?

Schoof zei dat het „klip en klaar” was dat het ontslag eisen van een burgemeester „veel te ver ging”. Tegelijkertijd wilde hij niet ingaan op sociale media-berichten van „individuele Kamerleden”, of daar consequenties aan verbinden. Noch wilde hij zeggen dat de grenzen van de rechtstaatverklaring waren overschreden.

Hij was, zo zei hij meerdere keren, alleen verantwoordelijk voor het gedrag van het kabinet. En nee, hij is ook niet bang voor fractievoorzitters van coalitiepartijen, zei Schoof op een opmerking van Klaver.

Toen de premier toekwam aan de beantwoording van de vragen over het Koningshuis, leek de pit uit het debat verdwenen. De kwestie van belasting noemde Schoof „superingewikkeld”. Dat was hoe zijn voorganger Mark Rutte ook jarenlang koningshuisvragen beantwoordde; iedere verandering die werd voorgesteld door de Kamer, was „geweldig complex”.

Het was heus „geen onwil” om de motie niet uit te voeren, zei Schoof. Maar wat wilde de Kamer nu: dat de koning belasting betaalt of minder gaat verdienen? Joost Sneller van D66, indiener van de motie, zei dat het hem om het principiële punt ging dat iedereen in Nederland belasting moet betalen. En 108 van de 150 Kamerleden hadden ingestemd met de motie.

Belastingvrijdom

Maar niet alle Kamerleden gaat het om de blauwe envelop, sommigen willen niet „brutering maar halvering”. De PVV diende een amendement in op de begroting om het inkomen van de koning komend jaar te bevriezen. „Er is irritatie in het land dat de koning er warmpjes bijzit, en de gewone man met tranen in de ogen afrekent bij de kassa”, zei Kamerlid Marco Deen. Zijn voorstel riep bij andere Kamerleden zoveel vragen op dat hij beloofde eerst advies te vragen bij de Raad van State over of zo’n amendement wel kan.

Voor een verandering van de zogeheten belastingvrijdom is in elk geval een grondwetswijziging nodig, en daarvoor is een twee derde meerderheid in beide Kamers vereist én verkiezingen. „Voor we dat pad met elkaar willen doorlopen, moet de Kamer zich daarover uitspreken. Het moet helder zijn waar we aan werken”, zei premier Schoof. Hij raadde de Kamer aan zelf met een intitiatiefwetsvoorstel te komen.

Bij het andere heikele punt kocht Schoof eveneens tijdwinst. De afgelopen maanden was er discussie over de maatschappelijke functies van leden van het Koninklijk Huis, die soms botsten met kabinetsbeleid. Zo ontstond er onrust op het ministerie van Financiën over de manier waarop prinses Laurentien opereerde als voorzitter van de Stichting (Gelijk)waardigherstel, die toeslagenouders bijstaat. Verschillende Kamerleden hadden het over „onwenselijke situaties”.

Schoof erkende dat er „inherente spanning” is tussen het feit dat Laurentien, net als haar echtgenoot Constantijn en straks ook de prinsessen Alexia en Ariane, een eigen inkomen moeten verdienen, maar „waarbij hun handelen gevolg kan hebben voor het kabinet”. Ze vallen onder de ministeriële verantwoordelijkheid, wat betekent dat de premier verantwoordelijk is voor wat ze doen en zeggen.

„Het is complexe materie”, zei Schoof ook hierover. En: „Ik zou graag ruimte willen om hierop te reflecteren.” Die kreeg hij.