Onlangs bracht Nieuwsuur een item waarin Joden aan het woord kwamen die tegen de oorlog in Gaza zijn. Het actualiteitenprogramma kondigde de uitzending op X aan met de volgende post: „Het is een kleine, maar opvallende groep: Joden die meedoen aan de protesten tegen de oorlog in Gaza. Ze zijn in de minderheid in de Joodse gemeenschap en krijgen vanuit die hoek ook veel kritiek.” Deze aankondiging suggereert dat er een splitsing is in de Joodse gemeenschap: er zijn ‘antizionisten’ die opkomen voor vrede en veiligheid en tegen de oorlog zijn, en er zijn voorstanders van een Joodse staat: zij steunen de oorlog en zijn tegen de Palestijnen.
Deze valse tegenstelling is het directe gevolg van het feit dat zionisme in de media, tijdens demonstraties en zelfs in politieke debatten wordt gelijkgesteld aan de denkbeelden van extremistische kolonisten en aan uitspraken van rechts-extremistische politici zoals Bezalel Smotrich (minister van Financiën) en Itamar Ben-Gvir (minister van Nationale Veiligheid).
Hier klopt niets van. Je kunt prima een voorstander zijn van een Joodse staat, maar tegen de huidige regering van Israël zijn. Je kunt een tweestatenoplossing willen met eerlijke grenzen én tegen kolonisten op de Westoever zijn.
Diverse groep
Er zijn zionisten die de oorlog tegen Hamas steunen: niet omdat ze voorstander zijn van oorlog, maar omdat ze geen toekomst zien zolang deze jihadistische beweging, die in de EU en de VS op de terreurlijst staat, aan de macht blijft in Gaza.
Andere zionisten zijn weer voorstander van een staakt-het-vuren. Het zionisme als stroming omvat een diverse groep aan overtuigingen en met uiteenlopende meningen over het conflict, waarbij het recht op zelfbeschikking voor Joden de gemene deler is.
Door een gelijkstelling van zionisme met de huidige rechtse regering van Israël lijkt het nu alsof zelfverklaarde antizionistische Joden als enige ‘pro-Palestijns’ zijn omdat zij meedoen met pro-Palestina-demonstraties, en de rest daarmee dus automatisch ‘anti-Palestijns’ is. Maar hoe kun je je medeleven tonen met de slachtoffers van deze voortdurende oorlog en je stem laten horen tegen het beleid van de rechtse regering van Israël als er overal borden staan met ‘Zionists are not allowed’, ‘No Zionists here’, en er constant slogans tegen het zionisme worden geschreeuwd? In dit politieke klimaat is het onmogelijk om een open en inclusief debat te voeren, maar dit betekent allerminst dat je als zionist niet ook pro-Palestijns kunt zijn of het immense leed erkent aan Palestijnse zijde.
Constructief dialoog
Een genuanceerd begrip van de diverse opvattingen binnen het zionisme is essentieel om het complexe landschap van Israëlisch-Palestijnse relaties te begrijpen. Door zionisme alleen te associëren met extremisme en de rechtse regering van Israël, negeren we de diversiteit binnen het zionisme en sluiten we de deur voor een constructieve dialoog.
Veel zionisten streven naar een vreedzame oplossing die recht doet aan zowel Joden als Palestijnen. Daarom is het belangrijk om te benadrukken dat je als Joodse zionist ook nog steeds voorstander van een Palestijnse staat kunt zijn.
Solidariteit en het streven naar vrede zijn namelijk geen exclusieve kenmerken van één kamp.
Lees ook
De opmerkelijke erfenis van Jacob Israël de Haan in Jeruzalem
