N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Future Affairs Als buurtboekenkastjes werken voor boeken, waarom zou je dan niet hetzelfde kunnen doen met eten? Om mensen te helpen met hun boodschappen, zette Vera Lahmers een oude koelkast in haar voortuin.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/10/data105847993-47c9a1.jpg)
‘Mijn man George en ik maken ons grote zorgen over onrechtvaardigheid en over hoe de politiek op het moment gaat. We zagen veel mensen worstelen om de eindjes aan elkaar te knopen, mensen die gewoon geen boodschappen meer konden betalen. En dus hadden we zoiets van, we moeten iets. En toen heb ik bij een kringloopwinkel een oude koelkast gekocht. Die heb ik in de voortuin gezet met eten erin. Ik dacht: als die buurtboekenkastjes werken, waarom kan dat dan niet ook met eten? Hij staat er nu ongeveer een halfjaar en er wordt dagelijks gebruik van gemaakt. We wonen in een dorp in de kop van Friesland dat ik liever niet noem om buurtbewoners geen ongemakkelijk gevoel te geven, maar je ziet dat zelfs in zo’n kleine, hechte gemeenschap de nood al enorm hoog is.
„Het is een koelkast met koelblokken, niet op stroom, dat zou bij ons ook te veel in de papieren lopen. Er staan allerlei basisboodschappen in. Verse groenten, blikken soep, maar ook afbakbroodjes, boter, bakboter, smeerkaas, jam, blikjes goulash, een blikje hondenvoer, een pakje kattenvoer, een potje babyvoeding, maar ook shampoo, maandverband, tandpasta, koffiemelk, koffie en thee. Ik kijk elke dag even waar behoefte aan is, wat er weg gaat. Momenteel gaat de melk bijvoorbeeld erg hard. Nou, als er een mooie aanbieding bij de supermarkt is, maak ik daar dan meteen gebruik van natuurlijk. Het is niet alsof we rijk zijn, maar we hebben genoeg om dit te doen.
„Ik zie elke dag dat er spullen zijn uitgehaald, ik ga niet proberen na te gaan wie dat doen. We vertrouwen erop dat niemand iets neemt als die dat niet echt nodig heeft. Er is veel schaamte, zeker ook in zo’n klein dorp als dit. Er was van de week een mevrouw met een hond en die had ik al vaker gezien – zij haalde er wat uit en draaide zich daarna snel om. Dan denk ik: jij hoeft je niet te schamen, de politici die dit laten gebeuren moeten zich schamen.
Het kost elke dag misschien twee keer een momentje om bij te vullen, wat is dat nou voor moeite?
„Ik heb wel geaarzeld om dit verhaal te vertellen tegen een krant. Ik vind het heel gewoon om iemand anders te helpen. Wij hebben zelf ook periodes gehad dat we niet of nauwelijks rondkwamen. Ik denk wel dat we met die buurtkast een manier hebben gevonden waarmee ook andere mensen in actie kunnen komen. Iedereen kan dit doen. Ik hoop vooral dat dit anderen inspireert. Nu de kast er langer staat, merken we dat ook andere mensen uit de buurt er iets ín leggen voor anderen. Dat is precies de bedoeling. Als wij met vakantie zijn of op familiebezoek in het buitenland, neemt de buurvrouw het een paar dagen over. Het kost elke dag misschien twee keer een momentje om wat dingen bij te vullen, wat is dat nou voor moeite?
„Of dit ook in grote steden kan werken? Nou, mijn man en ik hebben ook in Amsterdam, Haarlem, Venlo en andere grote steden gewoond. Daar ben je natuurlijk wat meer anoniem, maar waarom zouden mensen daar niet ook wat meer op elkaar kunnen letten als het slecht met mensen gaat? In de stad zal het waarschijnlijk meer op buurtniveau moeten gebeuren: iemand uit Amsterdam-Zuid met geldproblemen zal niet snel naar Amsterdam-Noord gaan om een pak melk uit een buurtkast te halen. Maar in je eigen straat of wijk, waarom niet?
„Ik vind het eigenlijk heel normaal als meer mensen dat zouden proberen, al voelt het misschien als een druppel op een gloeiende plaat. Want wat als iedereen in elk geval zou proberen in zijn eigen buurt wat ondersteuning te geven? Veel mensen hebben het echt moeilijk nu, en omdat ze dat niet durven te zeggen, is het probleem van armoede denk ik nog veel groter dan de meeste mensen nu al denken.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/09/data105010938-c47b50.jpg)
