N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
De Saoedische kroonprins dacht snel even orde op zaken te stellen in Jemen. Acht jaar later maakt hij aanstalten vrede te sluiten, ziet Carolien Roelants.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47448294-4c92a4.png)
Wordt het na acht jaar vechten vrede, althans een béétje vrede, in Jemen? U heeft wel iets zien aankomen. Vooral kon u zien dat de Saoedische kroonprins dik genoeg heeft van de oorlog. Niet vanuit het aspect van het menselijk lijden in Jemen. Wel omdat die oorlog hem verschrikkelijk veel geld kost en de Jemenitische Houthirebellen met hun Iraanse drones en raketten veel schade aanrichten aan zijn infrastructuur. Terwijl hij zich wil concentreren op zijn immense bouwprojecten, en geen raketten maar buitenlandse toeristen en investeerders wil binnenkrijgen.
Even tussendoor, wat vond ú wat dat betreft van het bezoek aan Saoedi-Arabië van minister van Buitenlandse Zaken Hoekstra? Om, zoals Hoekstra twitterde, te praten over „de sterke Nederlands-Saoedische economische banden”. Wegens „de huidige geopolitieke uitdagingen”, meldde BZ. Ja, energieleveranciers zijn populair dezer dagen. Hoe hun mensenrechten er ook uitzien.
Terzake. Al geruime tijd zijn vredesonderhandelingen tussen Saoedi-Arabië en de Houthirebellen aan de gang, maar nu ook in de (Houthi)-hoofdstad Sana’a, bevestigde een Saoedische woordvoerder vorige week. Belangrijk! Met die bevestiging verlieten de Saoediërs feitelijk hun oorspronkelijke oorlogsdoel, herstel van de oude, door de Houthi’s verjaagde regering. Ik zag op Twitter vrijdag ook beelden van de uitwisseling van negenhonderd gevangenen, altijd een goed teken. Net als het herstel van diplomatieke betrekkingen tussen Riad en Teheran, de wapenleverancier van de Houthi’s, waarbij de Iraniërs schijnen te hebben beloofd geen wapens meer te sturen. De Houthi’s hebben al maandenlang niet op Saoedi-Arabië geschoten.
Coalitiepartners bleken niet betrouwbaar en de Houthi’s een stuk betere vechters dan gedacht
Hoe begon deze oorlog ook weer? De Houthi’s rukten in 2014 vanuit hun hartland in het noorden op naar het zuiden en verdreven de regering uit Sana’a. De Saoediërs zagen in hun geestesoog Jemen veranderen in een bolwerk van Iran – vergeet daarbij niet dat ze 1.500 kilometer grens-met-gaten delen! In januari 2015 trad koning Salman aan, en met hem zijn jonge zoon Mohammed die nog geen kroonprins maar wel minister van Defensie werd. Die liet zich meteen van zijn roekeloze kant zien, en lanceerde Operatie Beslissende Storm. Met negen coalitiepartners plus de modernste Amerikaanse en Britse wapens om de Houthi’s huppetee terug naar hun noorden te bombarderen en de status-quo te herstellen. Maar Beslissende Storm ging al gauw liggen. De coalitiepartners bleken onbetrouwbaar en de Houthi’s een stuk betere vechters dan gedacht, dus geen huppetee. Alleen lucht- en zeeblokkades werkten: die stortten de burgers in een humanitaire crisis.
De blokkades worden intussen als blijk van goede wil richting Houthi’s al geleidelijk opgeheven. Wat dat betreft ziet de toekomst er voor de Jemenitische burger zeker beter uit. Maar. Vrede tussen Houthi’s en Saoedi-Arabië, die er nu aan zit te komen, betekent nog geen vrede binnen de grenzen. Wat moet er nu met de oude regering van Jemen, de regering die de Saoedische kroonprins naar Sana’a zou terugbrengen? Het niet-Houthi deel van Jemen is, zoals dat in oorlogen vaak gaat, veranderd in een mozaïek van onderling strijdende krijgsheren, en de regering herbergt die verdeeldheid. De Emiraten steunen zuidelijke separatisten die naar het Noord- en Zuid-Jemen van vóór 1990 terug willen. De Houthi’s zelf zijn binnenslands ook nog niet uitgevochten. Maar ook een béétje vrede maakt al veel uit.
Carolien Roelants is Midden-Oostenexpert en scheidt op deze plaats elke week de feiten van de hypes.
