Apple en Google-moederbedrijf Alphabet moeten hun producten aanpassen om beter aan de Europese digitalemarktenwet DMA te voldoen. Dat maakte de Europese Commissie, die toeziet op naleving van die wet, woensdag bekend. Volgens de Commissie trekt Google zijn eigen diensten voor in zijn zoekmachine en stelt Apple zijn apparaten niet genoeg open voor accessoires van andere fabrikanten.
De DMA legt strenge regels op aan techreuzen die als ‘poortwachters’ zijn bestempeld omdat zij op hun platforms zoveel macht hebben dat andere bedrijven van hen afhankelijk zijn. Andere techgiganten die zo’n poortwachtersrol hebben zijn bijvoorbeeld Amazon, Meta, Microsoft en Booking.com.
Eind februari ondertekende Donald Trump een memo waarin hij stelt dat „Amerikaanse bedrijven beschermd moeten worden tegen afpersing”. De Amerikaanse president en zijn regering zien regulering zoals de DMA als een vorm van „oneerlijke belasting” die op tegenmaatregelen kan rekenen. De stap van de Europese Commissie laat zien dat Brussel ondanks die dreigende taal vanuit het Witte Huis niet terughoudend is geworden op het gebied van techregulering.
„Bedrijven die in de EU actief zijn moeten zich aan de Europese regels houden, ongeacht waar ze gevestigd zijn”, zegt Eurocommissaris voor mededinging Teresa Ribera. „Met deze aankondigingen zijn we simpelweg de wet aan het uitvoeren.”
De komende weken worden er meer aankondigingen van de Commissie verwacht. Het is dan een jaar geleden dat een reeks aan Brusselse onderzoeken begon naar Apple, Meta en Google.
Wat doen de techbedrijven volgens de Commissie verkeerd?
Google: trekt eigen diensten voor in zoekmachine
Wie op Google hotels of vliegtickets of de prijzen van webwinkels wil vergelijken, komt te makkelijk uit bij diensten die Google daarvoor biedt. Volgens de Europese Commissie geeft de zoekgigant zijn eigen diensten een voorkeursbehandeling door ze prominenter te tonen dan concurrerende diensten. Datzelfde geldt voor zoekopdrachten naar onder meer sportuitslagen en financiële resultaten, waarbij Google zijn eigen gegevens in een blok toont boven de resultaten van andere websites. Google stelt dat de geëiste veranderingen „het moeilijker zullen maken voor mensen om te vinden waar ze naar op zoek zijn”.
Google krijgt ook kritiek op het beleid in zijn appwinkel, de Play Store. Ontwikkelaars die tegen betaling extra functies bieden, moeten die transactie via Google laten lopen. Onder de DMA moet het voor appbouwers echter mogelijk zijn om hun gebruikers te wijzen op goedkopere betaalmogelijkheden buiten Google om. Volgens de Commissie werpt de techreus daar nu te veel belemmeringen voor op.
En nu? Het gaat nog om ‘voorlopige bevindingen’ van de Commissie, waar Alphabet op kan reageren. Als de Brusselse toezichthouder bij zijn standpunt blijft, komt er een verklaring dat Alphabet niet aan de Europese regels voldoet. Daar staat een forse boete op, van tot wel 10 procent van de wereldwijde omzet.
Vorig jaar voerde Google al een wijziging door waardoor gebruikers die naar bijvoorbeeld een restaurant zoeken niet langer direct door kunnen klikken naar Google Maps. Dat zou de eigen kaartendienst immers voortrekken. Maar Google deed dat met frisse tegenzin: er kan nu helemaal niet meer doorgeklikt worden, terwijl Google gebruikers ook had kunnen laten kiezen welke kaartendienst ze willen gebruiken.„Platforms hebben niet de prikkel om de Europese regels effectief en aantrekkelijk te implementeren”, zei Paddy Leerssen, die aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek doet naar platformregulering daar eerder over tegen NRC.
Apple: moet iPhones verder openstellen voor accessoires van concurrenten
‘Innovatie’ is het toverwoord bij Apple. De Europese Commissie wil dat het bedrijf zijn iPhones en iPads meer openstelt voor apparaten van andere fabrikanten. Nu werken die vooral goed met de draadloze oortjes en smartwatches van Apple zelf. Daardoor is een nieuw setje AirPods in een handomdraai verbonden met een iPhone, terwijl dat met een koptelefoon van bijvoorbeeld Sony een stuk omslachtiger gaat. Ook kunnen iPhones nu onderling rechtstreeks bestanden naar elkaar sturen, maar kan dat niet naar een Androidtelefoon.
Als dat soort verbindingsmogelijkheden open worden gesteld voor andere merken, stelt dat fabrikanten in staat om nieuwe innovatieve producten te lanceren, stelt de Commissie. Het techbedrijf ziet dat anders en vindt dat de beslissing Apple „in bureaucratie wikkelt” en „ons vermogen om te innoveren belemmert”.
En nu? Apple moet zijn producten aanpassen op de manier die de Commissie voorstelt. Er staat niet direct een boete op als het bedrijf dat weigert, maar na vervolgstappen kan dat alsnog gebeuren.
