Tom Egbers (66) werd afgelopen oktober met een hartinfarct opgenomen. „De spanning had zijn werk gedaan”, volgens zijn advocaat Joost Quant. In een artikel in de Volkskrant over de cultuur bij NOS Sport werd Egbers een jaar geleden van pestgedrag en intimidatie beschuldigd richting een 24 jaar jongere collega met wie hij een affaire had gehad. Hij erkende dit, maar zei dat dat een reactie was op haar gedrag over zijn vrouw. Is dat genoeg om hem zestien jaar later „bij het grofvuil te zetten”, zoals hij het zelf noemt?
In een kort geding voor de rechtbank Midden-Nederland eiste hij weer sportpresentator te mogen zijn. Hij verschijnt maandagmiddag met zijn vrouw Janke Dekker aan zijn zijde. Zij was tot die Volkskrant-publicatie voorzitter van meldpunt Mores, voor meldingen over grensoverschrijdend gedrag in de culturele sector. Momenteel staat de theatermaker op de planken met een voorstelling over de impact van ‘trial by media’. In de krappe gangen van de rechtbank in Lelystad volgt een handdruk zonder woorden met de hoofdredacteur van NOS Sport, Gert-Jaap Hoekman. Dat is Egbers’ baas, maar ook de tegenpartij.
Egbers wil één ding voorkomen: afgaan via de zijdeur, vertelt hij tijdens de zitting. „En dat mijn in veertig jaar opgebouwde legacy, sorry voor het Engels, verwordt tot: dat was toch die man van die affaire?” Nadat Egbers was omgevallen in oktober werd het in de mailwisseling met NOS Sport over zijn terugkeer „even stil”, volgens advocaat Quant. Egbers zou het rapport van de commissie-Van Rijn afwachten. Dit onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag bij de NPO liet maanden op zich wachten. Afgelopen februari bleek bij de publicatie van het rapport dat geen tot Egbers herleidbare persoon werd genoemd, hij werd ook niet vooraf gevraagd om passages in te zien.
Pianist met stramme vinger
Toen vond hij het mooi geweest met wachten. Hij drong aan op een persbericht van de NOS dat hij van alle blaam gezuiverd is. Hij wilde een persaccreditatie, want een pianist moet ook blijven oefenen om geen stramme vingers te krijgen, vertelt hij tijdens de zitting. „Toen werd ineens gezegd dat dat niet nodig zou zijn, ik zou toch niet meer in het Concertgebouw terugkeren”. Volgens Hoekman ging het iets anders: „In deze metafoor zei ik dat hij een bepaald stuk niet meer zou spelen.”
De NOS wil Egbers, in zijn laatste werkzame half jaar, alleen nog maar voor documentaires inzetten. Via een buitenproducent, zodat hij zo min mogelijk met de redactie van NOS Sport te maken heeft. Want daar leven nog steeds grote bezwaren tegen zijn terugkeer, concludeert de hoofdredactie na gesprekken binnen de organisatie. Egbers werpt tegen dat hij „153” steunbetuigingen heeft, op 190 medewerkers. „Waar staan die dan?”, vraagt de rechter. Egbers: „In mijn telefoon.”
Nadat hij deze week zijn eis had laten vallen om in de studio terug te keren, bleef zijn ambitie om komende zomer in Duitsland het EK voetbal te verslaan. Daar wil hij bij zijn. Maar de werkvloer is niet beperkt tot Hilversum, volgens de NOS. En op die werkvloer is hij te omstreden.
Lees ook
Zittende bestuurders kunnen de problemen niet oplossen, zegt mediahoogleraar: ‘Verandering moet van nieuwe mensen komen’
Hij blijkt in een interne inventarisatie van meldingen over grensoverschrijdend gedrag begin vorig jaar de meest genoemde naam te zijn, volgens de NOS. Advocaat Dies Siegers spreekt van 28 melders. Zelf had Egbers, naar eigen zeggen van de vertrouwenspersoon, begrepen dat dat in hoofdzaak ging om de nasleep van de affaire die in de Volkskrant werd beschreven. Volgens Quant goochelt de NOS met getallen. „Ik hoor nu voor het eerst dat het 28 melders zijn, niet meldingen.” Kernpunt: er zijn geen formele klachten.
„Maar de NOS kan niet doen alsof die meldingen er niet zijn”, reageert Siegers. Het zou ook gaan over meldingen over seksueel getinte opmerkingen. „Mensen namen de stap en dan wordt er geëist dat we in zijn rehabilitatie opschrijven dat hij niets heeft misdaan. Daarmee kwets je de melders.”
Weggekeken
De NOS verwijt Egbers gebrek aan reflectie. Egbers zegt dat hij al in een mail direct na de Volkskrant-publicatie spijt betuigde aan de hele redactie. „Dat heb ik ook gelezen”, zegt de rechter. Die vraagt herhaaldelijk naar onderbouwing door de NOS. Er zijn geen gespreksverslagen met vertegenwoordigers over de wenselijkheid van Egbers’ terugkeer. Dat komt dan weer door de vertrouwelijkheid, stelt Siegers. „Ik heb er niets van gezien”, zegt de rechter. „Dat stel ik maar even vast.”
Hoofdredacteur Hoekman is afgelopen zomer aangetreden om een nieuwe cultuur te bewerkstelligen. „Een groot kritiekpunt is bij de NOS dat leidinggevenden hebben weggekeken”, zegt hij tot slot. „Ik hoop dat u mij niet aanrekent dat ik dat nu niet wegkijk.”
Als NOS Sport en Egbers er op dinsdag 2 april niet met elkaar uit zijn gekomen, zal de rechter twee weken daarna uitspraak doen.
