Oekraïne blijft Bachmoet stug verdedigen ‘om Russen uit te putten’

Slag om Bachmoet Oekraïne zet de verdediging van de zwaar belegerde stad Bachmoet voort. Het vermoedelijke doel: de Russen zoveel mogelijk verliezen toebrengen zodat een Oekraïens tegenoffensief straks meer kans van slagen heeft.

Een Oekraïense soldaat schuilt zondag in een loopgraaf, dicht bij de frontlinie bij Bachmoet.
Een Oekraïense soldaat schuilt zondag in een loopgraaf, dicht bij de frontlinie bij Bachmoet.

Foto AP Photo/Libkos

De Oekraïense strijdkrachten zijn voorlopig niet van plan het oostelijke mijnstadje Bachmoet op te geven. President Zelensky maakte maandagmiddag na een beraad met zijn legerleiding bekend dat de verdediging van de zwaar belegerde stad wordt voortgezet, en dat Oekraïne zijn posities in Bachmoet zal versterken.

De grotendeels verwoeste stad in de Donbas ligt al sinds augustus vorig jaar zwaar onder Russisch vuur, en is de afgelopen weken van drie kanten omsingeld door troepen van het Russische leger en huurlingen van de Wagner Groep. Alleen aan de westkant van Bachmoet ligt nog een weg die de Oekraïners kunnen gebruiken voor de bevoorrading van de stad, of voor evacuatie van de bewoners en de eigen troepen. Van de oorspronkelijke bevolking van zeventigduizend zouden nog zo’n vierduizend burgers in de stad aanwezig zijn. Een Oekraïense commandant in Bachmoet, Volodymyr Nazarenko, vergeleek de situatie in het weekeinde met de „hel”.

Maar het Oekraïense leger wil van geen wijken weten, zo werd ook tijdens het weekeinde duidelijk. Een legerwoordvoerder zei bij CNN dat honderden Oekraïense stijders tegenaanvallen uitvoerden op de Russische stellingen rond de stad, en dat er geen sprake is van een omsingeling van Bachmoet.

Volgens het Institute for the Study of War (ISW), een vooraanstaande Amerikaanse denktank, is een voortzetting van de verdediging van Bachmoet strategisch verklaarbaar omdat de Russische belagers bij hun aanhoudende offensieven nog altijd grote personele en materiële verliezen lijden.


Lees ook: Zware verliezen zaaien twijfel over Russisch offensief

De ISW-analisten wezen er zondagnacht in hun dagelijkse bericht over de ontwikkelingen aan de frontlinies op dat de Russische offensieven in de Donbas dit voorjaar hun hoogtepunt al lijken te hebben bereikt; het Russische leger zou door de uitputtingsslag zodanig zijn verzwakt dat het mogelijk „enkele maanden” niet in staat zal zijn dergelijke offensieve operaties uit te voeren. In tegendeel, volgens het ISW zijn „de omstandigheden voor een Oekraïense tegenaanval in de toekomst waarschijnlijk gunstig”, gezien de grote verliezen aan troepen en materieel aan Russische zijde. Volgens de denktank geeft het einde van de Russische offensieven de Oekraïense strijdkrachten straks de mogelijkheid „tegenaanvallen te beginnen op een plek langs de frontlinie die zij het meest geschikt achten”.

Geringe terreinwinst

Vorige maand verloren de Russen bij herhaalde, desastreus verlopen aanvallen op het plaatsje Voehledar, ten zuiden van Bachmoet, tal van strijders en zo’n 130 gepantserde voertuigen. De enorme prijs die de Russen dit voorjaar betalen voor relatief geringe terreinwinst zou mede verklaren waarom Bachmoet niet wordt opgegeven. Verlies van materieel, personeel en munitie nu betekent minder Russische slagkracht later in het voorjaar, als Oekraïne een eigen offensief wil ontwikkelen.

De bloedige slag om Bachmoet, die in augustus vorig jaar in alle hevigheid losbarstte, heeft vermoedelijk duizenden slachtoffers geëist, vooral aan Russische zijde. De Russen, overwegend huurlingen van de Wagner Groep aangevuld met duizenden ex-gedetineerden uit Russische gevangenissen, zouden bij Bachmoet zeven keer zoveel slachtoffers te betreuren hebben als de Oekraïense verdedigers, zei secretaris Oleksiy Danilov van de Nationale Veiligheids- en Defensieraad van Oekraïne eind vorige week. Nauwkeurige cijfers over doden en gewonden rond Bachmoet zijn niet voorhanden, maar ook aan Oekraïense kant is het aantal gesneuvelde soldaten hoog.

Links: Oekraïense soldaten vuren een houwitser af richting Russische troepen, zondag bij Bachmoet. Rechts: Oekraïners kijken een film op tv in een opvangcentrum in Bachmoet op 27 februari.
Foto AP Photo en Dimitar Dilfkoff / AFP

Maandag herhaalde de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin dat een eventuele val van Bachmoet niet betekent dat het tij is gekeerd als het gaat om het verloop van de oorlog. „Ik denk dat het meer een symbolische dan een strategische en operationele waarde heeft”, zei Austin bij een bezoek aan Jordanië tegen verslaggevers.

Ook het Britse ministerie van Defensie constateert dat het materieel van de Russische strijdkrachten steeds verder aftakelt als gevolg van de uitputtingsslag in de Donbas. In zijn dagelijkse update over de oorlog in Oekraïne stelt Londen dat het Russische leger de verliezen van zware gepantserde voertuigen steeds meer is gaan opvangen met verouderd materiaal, waaronder zestig jaar oude gevechtstanks van het type T-62. „Er bestaat een reële mogelijkheid dat zelfs eenheden van het 1ste Tankleger, gezien als Ruslands meest vooraanstaande tankmacht, worden aangevuld met T-62 gevechtstanks ter compensatie van verliezen.”

Legervoertuigen uit 1954

Sinds afgelopen zomer zouden de Russen volgens de Britten zo’n achthonderd T-62 tanks uit de opslag hebben gehaald om in te kunnen zetten in Oekraïne. Sommige hebben een upgrade gekregen zodat ze in het donker beter uit de voeten kunnen, maar deze „vintage” voertuigen zijn volgens Londen zeer kwetsbaar op het slagveld. De afgelopen dagen zouden volgens de Britse defensie ook Russische BTR-50 pantserinfanterievoertuigen, „voor het eerst gebruikt in 1954”, zijn waargenomen aan de frontlijn in Oekraïne.

Zondag had het Britse ministerie al gemeld dat Russische soldaten aan het front de opdracht hadden gekregen om aanvallen op Oekraïense positie uit te voeren met „vuurwapens en spades”. Daarbij zou het gaan om de MPL-50 schep – ontworpen in 1869 en „sindsdien weinig veranderd”. Russische infanteristen kregen die oorspronkelijk mee om loopgraven mee uit te diepen. Volgens Londen duidt een toename van man-tot-man-gevechten er vermoedelijk op dat „de Russische legerleiding volhardt in offensieve acties die overwegend worden uitgevoerd door verzwakte infanterie”. Door Russische munitietekorten is er minder artillerie-ondersteuning mogelijk, aldus het ministerie.


Lees ook: Gaat de Wagnergroep in de ogen van Moskou te veel zijn eigen gang?

Ondertussen lijkt het erop of de Russische oprichter en baas van de Wagner Groep, Jevgeni Prigozjin, op zeer gespannen voet blijft met de autoriteiten in Moskou. Deze maandag liet hij weten dat zijn vertegenwoordiger maandagochtend niet werd toegelaten tot het hoofdkwartier van het Russische leger in Oekraïne nadat hij had gevraagd om meer munitie.

In een video die zaterdag werd gepubliceerd klaagde Prigozjin opnieuw over het gebrek aan munitie voor zijn troepen in de Donbas. Eind februari beschuldigde hij de Russische defensietop ook al van „directe tegenwerking”.

„Als Wagner zich nu terugtrekt uit Bachmoet, zal het hele front ineenstorten”, zegt Prigozjin in de video, waarvan niet duidelijk is wanneer die is opgenomen. „Op dit moment fungeert Wagner als cement. Aan de ene kant trekken wij alle Oekraïense troepen naar ons toe, vermalen wij ze, vernietigen wij ze, waardoor ze niet naar andere delen van het front kunnen. Aan de andere kant blijven wij vooruitgaan, en de rest moet ons volgen, zodat we op z’n minst iets van onze reputatie kunnen redden.”