De Nieuw-Zeelandse premier Christopher Luxon heeft namens de staat excuses aangeboden aan 200.000 kinderen en volwassenen die zijn misbruikt of verwaarloosd in staatsinstellingen en religieuze instituten. Dat schrijven internationale media, waaronder The Guardian dinsdag. Het misbruik in zorginstellingen vond plaats tussen 1950 en 1999.
„Het was afschuwelijk. Het was hartverscheurend. Het was verkeerd. En het had nooit mogen gebeuren”, zei de rechts-conservatieve premier tijdens een toespraak in het parlement. Slachtoffers die op de publieke tribune zaten reageerden geëmotioneerd op de spijtbetuiging.
De formele excuses volgen op een schrijnend rapport dat afgelopen juni werd gepubliceerd door een koninklijke onderzoekscommissie. Nieuw-Zeeland is onafhankelijk van de Britse regering, maar koning Charles is nog steeds het staatshoofd. Volgens het onderzoek is naar schatting bijna een derde van de mensen die sinds de jaren vijftig in Nieuw-Zeelandse zorginstellingen zaten, misbruikt: 200.000 van de in totaal 655.000 mensen. Coral Shaw, de rechter die het onderzoek leidde, noemt het misbruik „een nationale schande.”
Systematisch
De verwaarlozing en het seksuele, fysieke en emotionele misbruik door verzorgers, religieuze leiders, maatschappelijk werkers en medisch deskundigen vonden systematisch plaats. Als gevolg van fysieke en mentale schade nam de kans op onderwijs en werk voor de slachtoffers af. Getraumatiseerde overlevenden werden dakloos, of raakten in armoede of verslaafd.
Luxon betreurde het feit dat slachtoffers die melding maakten van de misstanden niet werden geloofd, het personeel een oogje dichtkneep en de staat slecht zicht had op zorgcliënten. „Nu heeft Nieuw-Zeeland geluisterd”, stelde hij.
Maori
Ook de inheemse Maori-gemeenschap werd onevenredig zwaar getroffen. Sommige Maori-slachtoffers kwamen in de zware criminaliteit terecht of pleegden zelfmoord. „Vandaag is geen dag van gerechtigheid, maar van erkenning”, vertelde Tupua Urlich na het excuus aan The Guardian. Zowel zijn vader als zijn ooms werden misbruikt.
Volgens premier Luxon heeft de regering 28 van de 200 aanbevelingen uit het rapport opgepakt. Zo worden straatnaamborden van bekende daders verwijderd en is er een nationale herdenkingsdag aangekondigd op 12 november 2025. Verder moeten wetswijzigingen meer beperkingen opleggen voor zorgmedewerkers die met jonge kinderen werken.
