De Nederlandse ambassadeur in Slowakije, Gabriella Sancisi, is woensdag door Bratislava op het matje geroepen vanwege een donderdag gepland evenement in de Nederlandse ambassade in de Tsjechische hoofdstad Praag over de politieke situatie in Slowakije. Dat schrijft de Engelstalige krant The Slovak Spectator woensdag, en wordt donderdag aan NRC bevestigd door het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Meer dan dat Sancisi het met „een hoge vertegenwoordiger van het Slowaakse ministerie van Buitenlandse Zaken” had over het evenement, wil het Nederlandse ministerie niet kwijt. Duidelijk is dat Slowakije wantrouwig is over de intenties van het evenement. Bratislava ziet de bijeenkomst als een ongewenste vorm van bemoeienis met hun binnenlandse aangelegenheden, schreef het in een verklaring. Ook dat vertegenwoordigers uit allerlei verschillende EU-landen een uitnodiging ontvingen maar de Slowaken niet, is volgens hen een teken aan de wand.
Sancisi krijgt hulp
De organisator van het evenement, de Tsjechische ngo Centrum voor een Geïnformeerde Samenleving, sprong woensdag voor Sancisi in de bres. Nederland had slechts zijn ambassadegebouw ter beschikking gesteld voor het evenement, schrijft de organisatie, en is verder op geen enkele manier betrokken geweest bij de selectie van genodigden.
Politieke inmenging was dan ook geenszins het doel van de bijeenkomst, onderstreept de organisatie. Ook benadrukt ze aan geen enkele politieke partij verbonden te zijn. Op de website schrijft de organisatie expliciet als missie te hebben dat Tsjechië „weerbaar blijft tegen de polariserende en autoritaire invloeden die we zien in Hongarije en Slowakije”.
Fico en Rusland
Sinds de populistische Robert Fico vorig jaar weer aan de macht kwam in Slowakije, flirt het land sterker dan onder de vorige regering met Rusland. Fico won de verkiezingen met de belofte wapenleveringen naar Oekraïne stop te zetten en wil dat Oekraïne territorium inruilt voor vrede met Rusland. Nadat Fico was geïnstalleerd, bleken Slowaakse wapenleveringen aan Oekraïne toch niet tot het verleden te behoren: ze bleken simpelweg te lucratief voor de oligarchen achter Fico’s partij Smer-SD, zeggen critici.
De veranderde Slowaakse houding heeft de relatie met buurland Tsjechië, juist een trouwe bondgenoot van Oekraïne, flink onder druk gezet. Slowakije en Tsjechië vormden tot 1993 gezamenlijk Tsjecho-Slowakije, en hun regeringen kwamen sinds 2012 regelmatig informeel bijeen. Aan die traditie kwam woensdag een einde, toen de Tsjechische premier Petr Fiala bekendmaakte de ontmoetingen niet langer „gepast” te vinden.
