Nederland oogt na ‘uitzwaaiwedstrijd’ tegen België met een deels nieuw elftal klaar voor het WK

Het Nederlands elftal wil graag met effectief én attractief voetbal op het WK in Australië en Nieuw-Zeeland de harten van het publiek veroveren. De ploeg van bondscoach Andries Jonker liet zich op zondagavond tijdens de ‘uitzwaaiwedstrijd’ in Kerkrade tegen België wat dat betreft van de beste kant zien. Het afscheid van de Nederlandse fans werd bekroond met een overtuigende 5-0 overwinning. „Wij houden van Oranje”, zongen de fans van het Nederlands elftal.

De Nederlandse ploeg straalt op weg naar het toernooi down under weer het elan uit waardoor Oranje tijdens het EK van 2017 en het WK van 2019 door het volk in de armen werd gesloten. De toenmalige bondscoach Sarina Wiegman slaagde erin resultaten en aantrekkelijk spel aan elkaar te koppelen. Oranje veroverde in eigen land de Europese titel en werd twee jaar later vice-wereldkampioen in Frankrijk.

Het zijn tot dusver de hoogtepunten van Oranje, dat in 2009 onder Vera Pauw voor het eerst een EK speelde en zes jaar later met dezelfde bondscoach debuteerde op het WK in Canada. Pauw legde met weinig aantrekkelijk resultaatvoetbal de basis voor de latere successen van het aanvallend spelende Oranje van Wiegman. Toch was de basis van het Nederlands elftal te smal om zich blijvend te kunnen meten met de wereldtop.

Dat bleek al tijdens de Olympische Spelen van Tokio in 2021 waar Oranje onder Wiegman in kwartfinale door de Verenigde Staten werd uitgeschakeld. Het ontbrak Nederland aan het killersinstinct waar de verouderde Amerikaanse ploeg nog wél over beschikte. Nadat Wiegman ervoor had gekozen om Engeland te gaan coachen, raakte Oranje onder de Engelsman Mark Parsons met behoudend spel in verval. Wiegman won de in 2022 de Europese titel, Oranje werd in de kwartfinale van dat EK in Engeland uitgeschakeld door Frankrijk.

Maximale inzet

Jonker stond bij zijn aanstelling vorig jaar voor de taak om Oranje weer nieuw leven in te blazen. En dat moest hij grotendeels doen met dezelfde spelers die Parsons tot zijn beschikking had. De bondscoach legde zijn bedoelingen aan alle internationals uit en slaagde er snel in duidelijkheid te scheppen. Jonker schetste wat hij voor ogen had en eiste van iedereen maximale inzet en betrokkenheid. En daar waar hij kon, werden overbelaste spelers tegen zichzelf in bescherming genomen.

Jonker bouwde zo het afgelopen jaar in een reeks van negen wedstrijden aan een nieuw elftal. Daarbij hield hij naast keeper Daphne van Domselaar vast aan een kern van geroutineerde spelers als Stefanie van der Gragt, Dominique Janssen, Sherida Spitse, Daniëlle van de Donk, Jackie Groenen, Jill Roord en Lieke Martens. De wat jongere Victoria Pelova en Esmee Brugts kregen tegen België opnieuw een kans als wingbacks. En Lineth Beerensteyn is het alternatief voor Vivianne Miedema, de geblesseerde en bijna onvervangbare spits die zondagavond in Kerkrade op de tribune zat.

Zo is Jonker op weg naar het WK uitgekomen bij een zogenoemde 1-3-5-2-formatie. In theorie lijkt het systeem op dat van Louis van Gaal op het WK voor mannen eind vorig jaar in Qatar speelde. In de praktijk is het elftal van Jonker veel aanvallender ingesteld en durft de ploeg wel steeds het initiatief te nemen. Dit is het type voetbal dat de Nederlandse internationals én het publiek onder Parsons zo hadden gemist.

Ideale elftal

Het Nederlands elftal kreeg de afgelopen weken tijdens de voorbereiding op het WK steeds meer een gezicht. Tijdens trainingskampen in Zeist en in Horst werd de selectie van dertig spelers teruggebracht tot 23 en twee reserves. Spits Fenna Kalma viel definitief af en aanvaller Shanice van de Sanden en keeper Barbara Lorsheyd gaan mee als vervangers van spelers die mogelijk geblesseerd raken. Jonker nam zijn laatste pijnlijke beslissingen een paar dagen voor het oefenduel met België. Zo hoefde op zondag niemand meer te vrezen voor een plaats in de WK-selectie.

Het ideale elftal van Jonker begon aan de wedstrijd en was een maat te groot voor België dat zich niet kwalificeerde voor het WK. Oranje nam direct het initiatief en kwam al na twee minuten op een voorsprong door een doelpunt van Martens. Met een rake strafschop van Spitse en een treffer van Beerensteyn bouwde Nederland de voorsprong voor rust uit naar 3-0. Jonker kon tevreden vaststellen dat zijn elftal grotendeels uitvoerde wat hij voor ogen had.

Jonker gebruikte de tweede helft om spelers, zoals Caitlin Dijkstra, Katja Snoeijs, Damaris Egurrola, Aniek Nouwen, Renate Jansen en de pas zeventienjarige Wieke Kaptein speelminuten te geven. Hoewel Jonker wel vasthield aan hetzelfde systeem, liep het na rust door de vele wissels wat minder soepel bij Oranje. Desondanks wist Nederland door doelpunten van Pelova en Snoeijs uit te lopen naar 5-0. Jonker en zijn internationals namen zo op weg naar Nieuw-Zeeland met een goed gevoel afscheid van het Nederlandse publiek. Op 23 juli is Portugal op het WK de eerste tegenstander in Dunedin, Nieuw-Zeeland.