Voor iemand die maandag slechts zo’n dertig pro-Palestijnse demonstranten bijeenkrijgt op de campus van de Radboud Universiteit waren de zorgen in Den Haag nogal groot.
Eerst trokken Claire Martens, Bente Becker, Ingrid Michon en Ulysse Ellian– allen VVD-Kamerleden – via Kamervragen aan de bel over de komst van de Palestijnse activist Mohammed Khatib. Diezelfde woensdag vorige week maakten ook Diederik van Dijk en Chris Stoffer, vrijwel de voltallige SGP-fractie, via Kamervragen aan de ministers van Justitie en van Onderwijs hun ongenoegen duidelijk over Khatibs geplande toespraak die „openlijk Jodenhaat komt verspreiden”.
Het college van bestuur van de Radboud Universiteit was toen nog van mening dat er – los van de wenselijkheid– op grond van wet- en regelgeving geen mogelijkheden waren om Khatib te weren op de door medewerkers georganiseerde, bijeenkomst die onderdeel uitmaakte van de besloten lezingenreeks Situating Palestine. „Controversiële, beledigende of smakeloze standpunten die op zich niet onrechtmatig zijn, vormen doorgaans geen reden om een aanvraag om een externe spreker uit te nodigen door medewerkers of studenten te weigeren.”
Maar dat was buiten de ministersploeg gerekend. „Ik ben van mening dat er geen plek is voor deze meneer”, stelde minister voor Asiel en Migratie Marjolein Faber (PVV) vrijdag nadat zij samen met minister van Justitie en Veiligheid David van Weel (VVD) besloot om Khatib de toegang tot Nederland te ontzeggen.
„De organisatie Samidoun, waar deze man toe behoort, spreekt steun uit voor verschillende terroristische organisaties, vraagt om de vrijlating van terroristen en noemt het plegen van terroristische aanslagen ‘verzet’”, schreven de twee ministers in een gezamenlijke verklaring.
Ook minister van Onderwijs Eppo Bruins, richtte zich, samen met Van Weel tot de Kamer. Khatibs „uitspraken kunnen een radicaliserend effect hebben”, schreven zij in antwoord op Kamervragen waarin zij het inreisverbod toelichtten.
Zelfs de minister-president liet zich tijdens zijn wekelijkse persconferentie uit over Khatibs ban en sprak desgevraagd van een zorgvuldig besluit waarbij ook adviezen van de IND en Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid zijn meegewogen. Geconfronteerd met het feit dat Khatib afgelopen mei nog probleemloos te gast was bij een bijeenkomst op de Radboud Universiteit antwoordde Dick Schoof: „Over mei ga ik niet. Toen had ik een andere functie.”
Lees ook
Twijfel over rechtsgrond inreisverbod Palestijnse activist die op universiteit zou spreken
Geconfronteerd met de nieuwe werkelijkheid van een inreisverbod bracht de Radboud Universiteit een verklaring uit waarin stond dat de lezing van Khatib geen doorgang zou vinden. Gezien het Haagse verbod zag de universiteit ook een online lezing niet zitten. Dit weekend verspreidden studenten via social media echter een flyer met de tekst ‘Khatib will speak’. In de Engelstalige aankondiging van het Nijmegen Student Encampment wordt beloofd dat Khatib zal spreken als onderdeel van „het grote protest in Nijmegen morgen”.
Grote draagbare partybox-speaker
Die belofte bracht maandag rond het middaguur in groten getale de vaderlandse pers op de been. Op het herfstgroene universiteitsterrein verzamelden zich bijna evenveel journalisten, fotografen en cameraploegen als demonstrerende studenten, docenten en andere sympathisanten. Na twee toespraken van studenten en een korte mars met gebruikelijke leuzen als ‘Free Free Palestine’ en het controversiële ‘From the river to the sea, Palestine will be free’ werd om klokslag 13 uur een laptop tevoorschijn getoverd. Eenmaal aangesloten op een grote draagbare JBL-partybox-speaker klonk onder luid applaus Khatib die de studenten bedankt en zegt dat hij ze ziet als onderdeel van het Palestijnse verzet en de „grotere beweging die voor de bevrijding van Palestina vecht”.
Een kwartier lang spreekt Khatib in hoog tempo over wat er allemaal verslagen moet worden: van fascisme, imperialisme, kapitalisme en kolonialisme tot zionisme. Dat geldt ook voor white supremacy. Over de manier waarop laat Khatib zich niet uit, maar gewelddadig klinkt het deze maandag niet. „Als wij zeggen ‘Free Palestine, from the river to the sea’ dan bedoelen we dat we een eerlijke samenleving willen, waar iedereen in rechtvaardigheid en vrede met elkaar kan leven”, zegt Khatib bijvoorbeeld.
Na een kwartier rondt Khatib af, hij wil niet te veel tijd van de demonstranten innemen. „Dankjewel kameraden. Blijf protesteren.”