N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Schoonheidsidealen Een rechtszaak in de VS plaatst het debat over gevaarlijke haarproducten op de agenda, hoopt Janice Deul.
In 2018 onderging ze een hysterectomie, waarvoor ze verschillende cosmeticabedrijven, waaronder L’Oréal, verantwoordelijk houdt. Reden? De baarmoederkanker die bij haar was gediagnosticeerd zou veroorzaakt zijn door een langdurige en veelvuldige blootstelling aan de chemische stoffen die je in haarproducten van deze bedrijven vindt.
De beautyboeren hebben nu dus een rechtszaak aan de broek, waarmee Mitchell de branche wil dwingen tot transparantie en nader onderzoek. Ook wil ze compensatie van de gemaakte kosten en erkenning van het haar aangedane leed.
Het bleef niet bij dit ene geval. In no time meldden zich lotgenoten met een vergelijkbaar verhaal: baarmoederkanker na langdurig gebruik van chemische relaxers.
Token of beauty
Amerikaanse toestanden? Bepaald niet! Ook in ons land worden deze middelen frequent en – vaak – jarenlang achtereen gebruikt door zwarte vrouwen die zijn opgegroeid met het idee dat hun natuurlijke haar niet stijlvol, representatief, mooi of professioneel is. Een eurocentrische visie op schoonheid die generaties lang is geïnternaliseerd en vandaag de dag nog altijd door media, films, reclame en mode-industrie wordt gevisualiseerd. En jaaaah, er is een verandering gaande: kroes en krul wordt steeds vaker als token of beauty getoond en gevierd. Daar zitten echter altijd voorwaarden aan, waardoor nieuwe stereotyperingen rond blackness and beauty ontstaan.
We zien nu bijvoorbeeld meer zwarte modellen met natuurlijk haar, maar dan wel heel kort geschoren. Een afro in commercials mag, maar dan wel een met losse krul en bij voorkeur ‘gerockt’ door iemand met ‘een tintje’. Dus vooral niet ‘te zwart’. Ook qua diversiteit aan haarstijlen is het vaak droevig gesteld. Cornrows, waarbij het haar plat op het hoofd wordt gevlochten, lijkt de standaard black hair style op catwalks te zijn. Echt jammer, vind ik, want ons haar is veelzijdig en de draagsters ervan zijn supercreatief in het bedenken van steeds weer nieuwe looks – die heel vaak op de historie terug te voeren zijn. Dat is onder meer te danken aan de natural hair-beweging die het rocken van kroes en krullen heeft gepromoot, en de kennis over de verzorging vergroot.
Kies in vrijheid
Er lijkt echter een nieuwe kentering gaande. Bij de TikTok-generatie zit de relaxer weer in de lift. (Note: de hashtag #RelaxersAreBack, staat nu op 5,6 miljoen views.) Klaarblijkelijk is het dragen van een steile coupe voor hen minder beladen. Top natuurlijk, ook zwarte jonge vrouwen moeten in vrijheid kunnen kiezen voor de look of stijl waarvoor ze willen gaan.
Maar laat de keuze die ze maken, dan wel een veilige wezen. In de Verenigde Staten en andere landen is aan de zaak-Mitchell en de gezondheidsrisico’s van relaxers veelvuldig aandacht gegeven. Zo niet bij ons, waar alleen De Nieuws BV er een item aan heeft gewijd op NPO Radio 1. Is het niet veelzeggend dat het verder muisstil is gebleven?