Na opstand bij BBC over schorsing Lineker breekt nu debat uit over invloed Conservatieve Partij op de omroep

BBC-rel Veel sportpresentatoren boycotten dit weekend uitzendingen van de Britse omroep, die presentator Gary Lineker op non-actief zette na uitlatingen over een asielplan van de regering. Luistert de BBC te veel naar de regerende Conservatieven?

Televisiepresentator en oud-voetballer Gary Lineker (midden) zaterdag op de tribune van het King Power Stadium in het Britse Leicester, voor de wedstrijd tussen Leicester City en Chelsea.
Televisiepresentator en oud-voetballer Gary Lineker (midden) zaterdag op de tribune van het King Power Stadium in het Britse Leicester, voor de wedstrijd tussen Leicester City en Chelsea.

Foto Toby Melville / Reuters

Bij de samenvatting van Tottenham Hotspur tegen Nottingham Forest op de BBC valt het ene doelpunt na het andere. Het wordt 3-1 voor Tottenham, maar uitleg, context en analyse ontbreken. Het enige begeleidende geluid komt van juichende voetbalfans op de tribune.

De Britse omroep BBC kwam de afgelopen dagen in de problemen door een rel rond ex-voetballer en presentator Gary Lineker. Veel sportpresentatoren en commentatoren boycotten dit weekend de BBC-sportuitzendingen en weigerden hun medewerking. Bij Match of the Day, het belangrijkste voetbalprogramma over de Premier League dat Lineker normaal gesproken presenteert, was geen commentaar te horen en de uitzendingen werden sterk ingekort. Op de radio werden podcasts uitgezonden in plaats van de gebruikelijke sportverslaggeving.

Aanleiding voor de boycot was het besluit van de BBC, vrijdagavond, om Gary Lineker dit weekend niet te laten presenteren. De omroep ging met Lineker „in gesprek” over hoe hij zich voortaan op sociale media zou mogen uitlaten. Lineker was op Twitter vorige week kritisch geweest over een wetsvoorstel in het Verenigd Koninkrijk om migranten die via het Kanaal naar het VK komen, zo snel mogelijk het land uit te zetten. Hij noemde het „onmetelijk wreed beleid gericht op de kwetsbaarste mensen, in een taal die niet veel verschilt van die van Duitsland in de jaren dertig”.

Steunbetuigingen

Lineker kreeg veel negatieve reacties op die vergelijking, maar toen vrijdagavond bekend werd dat hij tijdelijk aan de kant werd gezet, kwam een tegenbeweging van steunbetuigingen op gang. In plaats van de kwestie te sussen, bleek de omroep de kwestie juist te hebben opgeblazen. De BBC luistert te veel naar de regerende Conservatieve Partij en de haar goedgezinde rechtse media, klonk het. Vooral rechtse kranten als de Daily Mail drongen al dagen aan op Linekers vertrek en Conservatieve Lagerhuisleden eisten dat hij excuses zou maken.

In plaats van de kwestie te sussen, bleek de omroep de kwestie juist te hebben opgeblazen

Zoals meestal als de BBC in opspraak komt, gaat het ook in deze rel om het principe van onpartijdigheid, één van de belangrijkste uitgangspunten van de omroep. In hoeverre mag een presentator van zo’n vooraanstaand voetbalprogramma zijn mening publiekelijk uiten? In de BBC-regels voor individueel gebruik van sociale media staat dat als „je werk onpartijdigheid vereist, je geen mening uit over overheidsbeleid, politiek of controversiële onderwerpen”. In praktijk betekent het dat journalisten en nieuwspresentatoren aan strengere regels zijn gehouden dan hun collega’s van sport- of evenementenafdelingen.


Lees ook: Hoogleraar Tanja Bueltmann: ‘Gary Lineker heeft gelijk met zijn jarendertigvergelijking’

De vraag of Lineker zich aan die regels heeft gehouden riep op zich al discussie op. Aan de ene kant is Lineker officieel een freelancer en ‘doet’ hij sport, geen politiek. Aan de andere kant is hij één van de bekendste BBC-gezichten – en één van de best betaalde. Zoals dagblad The Sunday Times schreef, vinden sommige werknemers binnen de BBC het oneerlijk dat iemand als Lineker, die 1,35 miljoen pond (1,5 miljoen euro) per jaar verdient, zoveel ruimte zou krijgen, terwijl „jongere werknemers die op 25.000 pond zitten al een telefoontje van hun baas krijgen als ze ook maar een beetje over de schreef gaan”.

Bemiddelende rol

Tegelijk verbreedde de discussie zich naar de invloed van de Conservatieven op de BBC. Directeur-generaal Tim Davie verontschuldigde zich voor de magere sportverslaggeving dit weekend, maar zei ook dat van politieke invloed geen sprake is. Daar bracht oppositiepartij Labour de kwestie rond omroepvoorzitter Richard Sharp tegenin, die een bemiddelende rol zou hebben gehad bij een lening van 800.000 pond aan ex-premier Boris Johnson. Sharp is tot nu toe aangebleven, ondanks de aansporing van een parlementaire commissie om zich af te vragen welke „impact dat zal hebben” op het vertrouwen in de onafhankelijkheid van de omroep.

Een oplossing is ondertussen nog niet gevonden. Maandag zouden de BBC en Lineker opnieuw met elkaar in gesprek gaan en mogelijk komt er een evaluatie en aanscherping van de regels voor het gebruik van sociale media. In de tussentijd hebben sommige Britten hun automatische afschrijving voor het kijk- en luistergeld, dat grotendeels naar de BBC gaat, stopgezet. Zoals Simone Gordon uit Lincoln tegen persbureau PA zei: „Ik had al een tijdje het gevoel dat de BBC de regering een voorkeursbehandeling geeft in hun verslaggeving. Ik moest mijn vergunning opzeggen, anders voelt het alsof ik hun agenda steun.”

Supporters van Leicester City tonen zaterdag hun steun voor tv-presentator Gary Lineker, die door de BBC op non-actief is gezet wegens kritiek op het asielbeleid van de Britse regering. „Ik sta aan de kant van Gary”, is hun boodschap, en „migranten welkom”.
Foto Andrew Boyers / Reuters