De Kazachse journalist en oppositieactivist Ajdos Sadykov is dinsdagavond in Kyiv overleden aan zijn verwondingen na een aanslag op zijn leven. Op 18 juni schoot een aanvaller hem midden op de dag in zijn auto door het hoofd . De schutters vluchtten naar Moldavië, zo bleek uit beelden van bewakingscamera’s.
De 55-jarige Sadykov woonde sinds 2014 in Kyiv, waar hij en zijn vrouw Natalja Sadykova een vluchtelingstatus kregen. Beide werden strafrechtelijk vervolgd in zaken die zij en hun aanhangers als politiek gemotiveerd beschouwen. Vanuit Oekraïne runden ze samen een nieuwskanaal op YouTube genaamd Base. Zijn echtgenote zat naast Sadykov toen hij werd neergeschoten. Hij laat drie kinderen achter.
Sadykova en andere oppositieleden zien op de aanslag vingerafdrukken van de Kazachse regering. „Zijn dood drukt op het geweten van [president Kassym-Jomart] Tokajev”, schreef zij woensdag op Facebook. „Tokajev nam wraak omdat Ajdos de Kazachen hielp opkomen voor hun rechten en dieven en leugenaars ontmaskerde”.
De moord en het ogenschijnlijke gemak waarmee de daders Oekraïne wisten te ontvluchten zijn uitermate pijnlijk voor Kyiv. Het land in oorlog is in staat van opperste paraatheid. Het kent daardoor veel straatcontroles, checkpoints en aangescherpte grenscontrole. Oekraïense rechercheurs zijn dan ook boven op het onderzoek gedoken. De veiligheidsdiensten bieden nu persoonsbeveiliging aan de familie Sadykov.
Lees ook
‘Of de president nu Tokajev of Nazarbajev heet, het is één pot nat en ze werken allemaal voor Poetin’
Geheime diensten
Oekraïne verdenkt twee Kazachse staatsburgers van de moord, Altaj Zjakanbajev (36) en Mejram Karatajev (33). Zij zouden de journalist sinds begin juni hebben geobserveerd.
Volgens de Radio Azattyk – het Kazachse portaal van Radio Free Europe – zijn er aanwijzingen dat de twee vermeende daders in opdracht van de Kazachse staat opereerden. Via hun telefoonnummers zou te achterhalen zijn dat ze actief zijn bij de buitenlandse tak van de geheime dienst KNB. Karatajev zou ook (oud-)politieagent zijn.
De moord en het ogenschijnlijke gemak waarmee de daders Oekraïne wisten te ontvluchten, zijn uitermate pijnlijk voor Kyiv
De verdachten zijn op de internationale opsporingslijst gezet. Zjakanbajev is sinds 22 juni in hechtenis in Kazachstan, hij zou zichzelf drie dagen na de aanval bij de autoriteiten hebben gemeld. Oekraïne heeft Kazachstan om hun uitlevering gevraagd. Het land heeft dit verzoek geweigerd, omdat het Kazachen naar eigen zeggen nooit aan andere landen uitlevert.
President Tokajev heeft niet gereageerd op de beschuldiging dat zijn diensten achter de moordaanslag zitten. Wel stelde hij diplomaten en veiligheidsfunctionarissen naar Kyiv te sturen „om zich aan te sluiten bij het onderzoek en te helpen bij het identificeren van de waarheid” en zegt hij dat zijn land Sadykovs familie bescherming zal bieden. Weduwe Sadykova noemt deze uitspraak „het toppunt van cynisme”.
