‘Monsterverbond’ staat niet te juichen bij eigen akkoord over onderwijsbegroting

Posted on December 12, 2024 by admin

Het CDA had „een slechte begroting minder slecht” willen maken, zei Kamerlid Harmen Krul donderdag in de grote zaal van de Tweede Kamer. Maar dat betekende nog niet dat zijn partij „de slingers had opgehangen” nu er na twee weken onderhandelingen een akkoord was met de coalitie. „We staan er niet bij te juichen”, zei Pieter Grinwis van de ChristenUnie. Zijn partij had in de streng beveiligde kamer van PVV-leider Geert Wilders meegedacht over een uitweg om te voorkomen dat de begroting zou stranden in de Eerste Kamer. De coalitie heeft daar geen meerderheid en moest een deel van de oppositie in haar kamp krijgen.

Een zelfbenoemd ‘monsterverbond’ van vier oppositiepartijen – CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 – sloot woensdagavond een akkoord met de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB. Het debat over de onderwijsbegroting, dat twee weken geleden was afgesloten, werd donderdag heropend om dat akkoord te bespreken.

In ruil voor steun in beide Kamers matigt de coalitie bezuinigingen op het onderwijs van 1,9 miljard naar 1,2 miljard. De voorgenomen langstudeerboete is van de baan, de maatschappelijke diensttijd, waarbij jongeren vrijwilligerswerk doen, blijft grotendeels intact, en op lerarensalarissen wordt niet bezuinigd. Ook wordt ongeveer de helft van de bezuiniging op geld dat universiteiten en hogescholen krijgen voor internationale studenten teruggedraaid.

Gedoogsteun

De oppositiepartijen die niet hebben meegepraat over het akkoord legden de vinger op de zere plek: in de begroting staan nu nog steeds „monsterbezuinigingen” van 1,2 miljard euro. CDA, ChristenUnie, SGP en JA21 kregen het verwijt dat zij het kabinet-Schoof – door de Partij voor de Dieren een „gevaarlijk politiek experiment” genoemd – met het akkoord gedoogsteun boden. GroenLinks-PvdA vond dat de vier partijen een „historische fout hadden gemaakt”, niet alleen door in te stemmen met 1,2 miljard euro aan bezuinigingen, maar ook door het kabinet „nog langer in het zadel te houden”, zei Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). „U helpt een duidelijk dankbare Wilders uit de brand en u laat het onderwijs in de steek, terwijl het eigenlijk andersom zou moeten zijn.” Denk sprak van een „verdere normalisering van extreemrechts”.

Volgens de Federatie Medisch Specialisten leidt de bezuiniging op bij- en nascholing tot een tekort aan medisch specialisten.

Een groot deel van de 750 miljoen euro aan teruggedraaide bezuinigingen op onderwijs wordt betaald door een subsidie voor het bijscholen van medisch specialisten te laten vervallen. Ook moet minister Fleur Agema (PVV, Volksgezondheid) afspraken maken met de zorgsector om te hoge beloning van medisch specialisten tegen te gaan. Daarnaast voert het kabinet een belasting op e-sigaretten in en wil het 50 miljoen euro bezuinigen op de NPO. Om daarvoor vervangende inkomsten te genereren krijgt de publieke omroep toestemming om online te adverteren. Ook is er een potje met ongebruikt geld gevonden, dat bestemd was voor de ov-studentenkaart. Verder moeten ministeries extra bezuinigen op het ambtenarenapparaat.

Een dag na het akkoord rezen vragen over enkele dekkingen. Volgens de beroepsvereniging Federatie Medisch Specialisten leidt de bezuiniging op bij- en nascholing tot een tekort aan medisch specialisten, langere wachtlijsten voor patiënten en een hogere druk op zorgprofessionals. GroenLinks-PvdA plaatste tijdens het debat vraagtekens bij het plan om de beloning van medisch specialisten te matigen. Het ministerie van Financiën schrijft daarover in een advies dat naar de Kamer was gestuurd dat het onzeker is of dat haalbaar is, omdat de maatregel nog niet verder uitgewerkt is. Minister Eppo Bruins (NSC, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) noemde het plan haalbaar. Zijn collega Agema was hiermee „al bezig”, zei hij. Verdere uitleg kon hij niet geven.

We hebben het op het nippertje gered, maar het had ook kunnen stranden

Joost Eerdmans
Kamerlid (JA21)

Ook over de extra bezuiniging op ambtenaren blijft nog veel onduidelijk. In het hoofdlijnenakkoord van het kabinet stond al dat alle ministeries moeten schrappen in hun ambtelijke apparaat. Dat zou de komende jaren een bezuiniging van 1 miljard euro moeten opleveren. Daar komt nu nog eens een bezuiniging van 173 miljoen euro bovenop. „Hoe dan?” vroeg Timmermans. De Rekenkamer schreef eerder in een analyse van de kabinetsplannen dat onvoldoende duidelijk is hoe de bezuiniging moet worden aangepakt, omdat concrete plannen voor de uitvoering ontbraken. De minister kon er weinig over zeggen: „De invulling moeten we nog nader bezien.”

Wat mogelijk ook problemen oplevert is de verruiming van de reclame-inkomsten voor de NPO. De brancheorganisatie van nieuwsbedrijven, NDP Nieuwsmedia, noemde het plan „schadelijk voor journalistiek”. Als de publieke omroep meer mogelijkheden krijgt om te adverteren, snoept dat adverteerders af van commerciële media.

Minister Bruins

Wat tijdens de onderhandelingen in de kamer van PVV-leider Wilders opviel, was dat er geen enkele minister aanwezig was, ook niet de minister van onderwijs, over wiens begroting het ging. Bruins had twee weken geleden in het begrotingsdebat de bezuinigingen nog verdedigd. Nu zei hij dat het „goed” was dat er „duidelijkheid” was.

Joost Eerdmans van JA21 vroeg hem hoe hij op het hele proces had teruggekeken. Hij was verbaasd dat hij nooit van de minister gehoord had toen kort na Prinsjesdag duidelijk werd dat er in de senaat geen meerderheid was voor de onderwijsbegroting. „We hebben het op het nippertje gered”, zegt Eerdmans, „maar het had ook kunnen stranden.”

Bruins, die tijdens het debat vooral naar beneden keek: „Ik neem het ter harte.”

OM eist celstraffen voor Maccabi-rellen

admin
December 13, 2024
0

Voor de tweede dag op rij behandelde de rechtbank in Amsterdam op donderdag strafzaken tegen verdachten die mogelijk betrokken waren bij de rellen na de voetbalwedstrijd tussen Ajax en het Israëlische Maccabi Tel Aviv. Een 26-jarige man uit Amsterdam en een 24-jarige man uit Den Haag moesten zich verantwoorden voor hun vermeende betrokkenheid.

Het Openbaar Ministerie (OM) eiste voor de Amsterdamse verdachte Karavan S. een maand gevangenisstraf, waarvan twee weken voorwaardelijk, en een werkstraf van 120 uur. De 26-jarige man liet in de WhatsApp-groep ‘Buurthuis 2’ weten op welke locaties in de Amsterdamse binnenstad Israëlische supporters te vinden waren.

Het OM vindt dat S. door het versturen van de berichten medeplichtig is aan openlijke geweldpleging, omdat de „oproepen, sfeer en informatie” uit de appgroep een „katalyserende werking” hadden op de Amsterdamse onlusten.

„Verdachte heeft het anderen makkelijk gemaakt met zijn informatie om geweld te plegen”, stelt de officier van justitie. „Tevens heeft hij het geweld en de discriminatie met zijn bijdragen ook genormaliseerd en vergoelijkt. Dit neemt het OM hem zeer kwalijk”. De officier woog ook de discriminerende uitingen van de verdachte over Joden mee in de eis.

S. is hotelmedewerker en stuurde de appberichten onder werktijd. Hij heeft bekend dat hij onder meer liet weten in de appgroep wanneer Maccabi-supporters het vliegtuig terugnamen naar Israël vanaf Schiphol.

De Amsterdammer, die op 11 november werd opgepakt, noemde zijn voorarrest van twee weken „een enorme hel.” Hij zegt spijt te hebben van zijn deelname aan de groepsapp.

‘Laten meeslepen’

Tegen Umutcan A., de 24-jarige man uit Den Haag, eiste het OM een celstraf van acht maanden waarvan drie maanden voorwaardelijk. Hij wordt verdacht van openlijke geweldpleging rondom de voetbalwedstrijd. A. zou iemand in het gezicht hebben getrapt op het Damrak. Verder stelt het OM dat de man met geweld een Maccabi-sjaal stal van een supporter van de Israëlische voetbalclub.

A. stelde in de rechtbank dat hij „naïef” was en zich liet meeslepen door anderen. Het OM noemt die verklaring van A. een „sterk verhaal”, omdat de verdachte in tekstberichten schreef over een „Jodenjacht.”

De Hagenaar heeft naar eigen zeggen „geen haat tegen Joden.” Hij zei geen verklaring te hebben waarom het in de betreffende nacht misging. „Ik heb op dat moment een hele domme keuze gemaakt, verkeerd gereageerd. Dat had ik niet moeten doen”, aldus A., die zich meldde bij de politie toen hij zichzelf terugzag bij het tv-programma Opsporing Verzocht.

De advocaten van Umutcan A. vinden dat „provocerende” Israëlische supporters het geweld rondom de voetbalwedstrijd hebben uitgelokt. Ze toonden een filmpje van het gedrag van Maccabi-supporters in de nacht voor de voetbalwedstrijd om die stelling te onderbouwen. Volgens het OM rechtvaardigt het gedrag van de Israëlische supporters niet het geweld van A. en medeverdachten.

Kind van de oorlog

Een dag eerder, op woensdag, moesten vijf verdachten zich verantwoorden voor hun vermeende betrokkenheid bij de rellen. Het OM eiste een celstraf van zes maanden waarvan drie maanden voorwaardelijk tegen de 19-jarige Lucas D. uit Monnickendam. De man zou openlijk geweld hebben gepleegd, illegaal vuurwerk bezitten en via sociale media hebben opgeroepen tot geweld.

Sefa Ö., een 32-jarige man van Koerdische komaf, hoorde een gevangenisstraf van twee jaar, waarvan zes maanden voorwaardelijk, tegen zich geëist worden. Hij wordt verdacht van openlijke geweldpleging in groepsverband.

Het OM eiste zes maanden cel, waarvan twee voorwaardelijk, tegen de 26-jarige Utrechter Rachid O. voor medeplichtigheid aan openlijke geweldpleging en groepsbelediging. In een appgroep zou hij ophitsende berichten hebben verstuurd over joden.

Verdachte Mohamad B., een 26-jarige in Syrië geboren man, wordt eveneens verdacht van openlijke geweldpleging, maar omdat zijn advocaat nader onderzoek wil doen naar de feiten, wordt de behandeling van de zaak uitgesteld.

Ook de inhoudelijke behandeling van de zaak van Mahmoud A., een 22-jarige Palestijnse asielzoeker, werd uitgesteld omdat de andere zaken op woensdag uitliepen. Daarnaast bepaalde de rechtbank dat de verdachte door een psycholoog moet worden onderzocht, gezien zijn heftige levensgeschiedenis. Daartoe had zijn advocaat Anis Boumanjal verzocht. „Mijn cliënt is een kind van de oorlog. Gezien alles wat hij heeft meegemaakt, sluit ik niet uit dat er sprake is van posttraumatische stress”, aldus Boumanjal. „ En dat kan van invloed zijn op de vraag of hij toerekeningsvatbaar is.”

Opinie | Getijden

admin
December 13, 2024
0

In de laatste les voor het proefwerk over landschappen probeerden de leerlingen van klas 2H de puntjes op de i te zetten. Het ontstaan van zandbanken en duinen, waar dat zand eigenlijk vandaan komt en waarom het hier blijft liggen, van alles kwam er vragenderwijs voorbij. Daarna gingen de leerlingen zelf aan de slag met de opgaven uit het boek. Bij het langslopen keek ik in een schrift van een leerling en zag dat een belangrijk verschil tussen een delta en een estuarium, zoals de Westerschelde, goed begrepen was: de werking van app en vloed.

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]

Column | Belastingontduiker?

admin
December 13, 2024
0

De laatste weken verscheen elke keer als ik via mijn bank een betaling wilde verrichten op mijn scherm een pop-up met de tekst ‘Fiscaal woonland’. Het was moeilijk weg te krijgen, wat natuurlijk de bedoeling was. Ik had er allerlei omzeilende manoeuvres voor nodig die ik de volgende keer weer vergeten was.

Zo’n pop-up begint als een ontsierend pukkeltje en verwordt al snel tot een gemene steenpuist. Je ondergaat het niet langer met een verveelde zucht, maar met een welgemeende vloek, alsof God het kan helpen.

Deze pop-up ergerde me vooral door zijn schijnheiligheid. Eerst vroeg hij of Nederland mijn ‘fiscaal woonland’ was. Voor de zekerheid zocht ik even op wat precies onder dit begrip verstaan wordt. De Belastingdienst meldt: „Als natuurlijk persoon bent u fiscaal inwoner van Nederland als u uw woon- en verblijfplaats in Nederland hebt.” Dat leek me glashelder, ook al vroeg ik me wel af of je meteen een ‘onnatuurlijk persoon’ wordt als je geen fiscaal inwoner van Nederland bent.

Wat je ook over mij kon zeggen, ik woonde in elk geval in Nederland, sterker nog: ik had nooit ergens anders gewoond. Maar die pop-up was zo vals om daaraan te twijfelen, zonder een reden te noemen. Hij vroeg: „Het lijkt wel of je een fiscaal woonland bent vergeten toe te voegen. Kun je ons uitleggen waarom?”

Ik had graag terug willen snauwen: „Hoezo vergeten? Ik ben Nederlander, sinds het kabinet-Wilders misschien geen trotse Nederlander meer, maar toch nog altijd: Nederlander. Welk land zou ik vergeten zijn toe te voegen?” De pop-up gaf me nergens ruimte voor zo’n antwoord, ik moest kiezen uit drie redenen waarom ik vergeten was een ander fiscaal woonland te noemen: „1. Ik wil nog een land toevoegen. 2. De contactgegevens kloppen niet. 3. Een andere reden.”

Kortom, men ging er gewoon vanuit dat ik een slecht mens was die stiekem een ander fiscaal woonland wegliet. Ik werd verdacht van belastingontduiking, bleek me toen ik me er noodgedwongen in verdiepte. Zelden ben ik zo overschat geweest. Belastingontduiking! Ik ben er helaas veel te laf voor. Ik zie meteen grimmige fiscale rechercheurs voor me die mijn huis overhoop halen om zwart geld en valse paspoorten te vinden en me vervolgens gevankelijk wegvoeren: „Als u rustig blijft, gebeurt er niets.”

Ik zocht vertwijfeld contact met mijn bank – wat tegenwoordig makkelijker gezegd is dan gedaan. Zulke instellingen zijn in ernstige mate contactgestoord geworden. Eerst proberen ze je op afstand te houden met een chat die al gauw ontaardt in één grote begripsverwarring. Dan toch maar bellen en worstelen met een menu met negen opties waarvan pas de laatste is: „Andere vragen.” Daar vertellen ze dat ze het drukker hebben „dan u van ons gewend bent”, waarna uiteindelijk een man na een lange inleiding probeert uit te leggen dat hij je niet zelf kan helpen. Hij verwees me naar een of ander formulier dat nog ingevuld moest worden.

Dat formulier bleek onvindbaar, waarna de volgende dag een andere medewerker van de bank ontdekte dat één cijfer van mijn telefoonnummer al een hele poos foutief in mijn bankgegevens stond vermeld. Het nummer leek daardoor afkomstig uit… Kazachstan. Kwam ik daar weleens?

„Ik ga er onmiddellijk naartoe”, riep ik blij, „en ik kom nooit meer terug.”