Dilemma
„Ik draag al een tijdje geen bh meer. Ook scheer ik mijn oksels niet. Ik vind dit mooi en bovendien wil ik me niet langer conformeren aan normen die vrouwen worden opgelegd. Maar steeds als ik naar mijn werk ga, durf ik het niet meer en voelt het ongepast. Ik ben dan teleurgesteld in mezelf als ik toch een bh aandoe of in elk geval kleding draag die mijn tepels en okselhaar verhullen. Is de werkvloer niet de plek om mijn idealen, borsten en okselhaar vrij spel te geven?”
Verbieden kan niet zomaar
Free the nipple, januhairy: steeds meer vrouwen omarmen een natuurlijker uiterlijk. Volgens recent onderzoek is één op de vier vrouwen onder de 25 gestopt de oksels te scheren. Van de Franse vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie draagt 18 procent geen bh meer. Ook op de werkvloer is het een trend dat mensen losser worden en meer zichzelf willen zijn, zegt Sanne Quint (38), oprichter van HR Expert Bureau. Maar okselhaar en bh-loze borsten ziet ze nog niet veel. „Dit botst toch vaak met de bedrijfscultuur. Op de werkvloer worden harige oksels en zichtbare tepels niet gebruikelijk gevonden.”
Maar dit betekent niet dat het je zomaar verboden kan worden. De werkgever mag volgens het instructierecht kledingvoorschriften opstellen, maar alleen als die een bepaald doel dienen. Zoals veiligheid en hygiëne. Of presentatie. En alleen als de werkgever kan uitleggen waarom dit belangrijk is voor de uitvoering van het werk. Vanaf dat moment wordt het lastig. Want een administratief medewerker bijvoorbeeld doet haar werk toch echt net zo goed met een bh als zonder. Bovendien moeten de kledingvoorschriften genderneutraal zijn. „Je kunt dus niet zeggen dat elke vrouw een bh moet dragen, maar bijvoorbeeld wel dat tepels in het algemeen niet zichtbaar mogen zijn”, zegt Quint. Mits er dus een goede reden voor is.
‘Draag gewoon een mouwtje’
Loshangend okselhaar boven een testbuis in een laboratorium? Oké, dat mag een werkgever verbieden. Maar op een kantoor snijdt dat geen hout. Toch kun je je afvragen of oksels überhaupt thuishoren op de werkvloer, vindt bedrijfskledingdeskundige Aileen Out (37). Een vrouwelijke of een mannelijke, een geschoren of een ongeschoren. „Blote schouders worden in Nederland nu eenmaal als niet netjes beschouwd. Kijk maar naar Máxima, die laat bijna nooit haar schouders zien, heel anders dan bijvoorbeeld de first lady’s in de VS.”
Nu hoeven we niet allemaal als Máxima te zijn, maar in een kantooromgeving kan verzorgdheid geen kwaad, zegt Out. „Oksels zitten in dezelfde categorie als tenen. Het ziet er gewoon niet zo hygiënisch uit. Draag gewoon een mouwtje, al is het maar een kleintje.” Bovendien loeit op de meeste kantoren de airco, dus ook als het heet is heb je geen excuus om je okselharen te laten wapperen, vindt Out.
Vind je het als werkgever heel belangrijk hoe je werknemers eruitzien? Ga hier dan met je werknemers over in gesprek, raadt hr-deskundige Quint aan. „Wat wil je samen uitstralen als bedrijf en waarom? Dit is iets wat je z’n allen bepaalt.”
Hoewel je in de meeste gevallen niet verplicht kunt worden je oksels te scheren of een bh aan te trekken, kunnen andere collega’s er moeite mee hebben, zegt Quint. Het is dan aan de leidinggevende dit in goede banen te leiden, vindt zij. Maar helaas gaat dit niet altijd goed. „Zulke confrontaties kunnen uit de hand lopen en dan moeten wij tussenbeide komen.”
Zoals die keer dat mannelijke werknemers hadden geklaagd over de borsten van een collega „die bijna uit haar truitje hingen”. Aanstootgevend, was hun klacht. Quint gaat dan met beide partijen in gesprek. „Waarom stoort die collega zich daaraan en wat vindt de vrouw in kwestie daarvan? Het is uiteindelijk aan haar of en wat ze ermee wil doen.”
Een beetje provoceren
Schrijver en influencer Linda de Munck (30) vindt dat je je nooit hoeft aan te passen voor de ander, ook niet op de werkvloer. Op sociale media maakt ze taboes bespreekbaar en laat ze met trots haar okselhaar zien. Een bh draagt ze al jaren niet meer. Ook zij vindt het mooier. En ook zij wil zich niet conformeren aan opgelegde normen. Maar niet iedereen vindt dit makkelijk. „Veel van mijn vriendinnen dragen geen bh in hun vrije tijd, maar wel op hun werk. Vriendinnen die hun okselhaar laten staan, hebben geen kantoorbaan, maar werken in de horeca. Of zijn yogaleraar.”
De Munck zit zelf niet dagelijks op kantoor, maar heeft soms wel werkafspraken met „kantoortypes” die geen tepels en okselharen gewend zijn. „Voor een shoot moest ik me omkleden en trok ik mijn shirt uit. Waardoor ik dus in mijn blote borsten stond. Dan zie ik ze ongemakkelijk kijken. Maar dat maakt me niks uit. Soms is het ooklekker om een beetje te provoceren.”
Maar daar zit het ’m in, zegt De Munck. Voel jíj je er goed bij? Als dat op je werk niet het geval is, dan is dat ook oké. Er is niks mis met soms een bh dragen. „Maar vraag je af of je het voor een ander doet of ook voor jezelf.” Als je hier bewust over nadenkt, verloochen jezelf in elk geval niet, zegt De Munck. En is het wél belangrijk voor je om altijd je tepels en okselhaar te laten zien? „Dan is het wellicht tijd om een werkgever te zoeken die wel bij je past”, zegt Quint.
Dus
Wel of geen bh, wel of geen okselhaar: meestal kun je het niet fout doen. Uiteindelijk zijn de blikken of opmerkingen het probleem van de ander. Behalve als ze ook voelen als jouw probleem, en dat bepaal je zelf. Neem anders een vestje mee naar je werk. Dan kun je zelf bepalen hoeveel haar en tepel je wanneer wil laten zien.
