Het minimumloon in Caribisch Nederland gaat komend jaar omhoog. Dat maakte minister van Armoedebeleid Carola Schouten (CU) vrijdagmiddag bekend op Bonaire.
De afgelopen week maakte zij een rondreis langs Bonaire, Sint Eustatius en Saba – de BES-eilanden – met staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Alexandra van Huffelen en Glenn Thodé, voorzitter van de commissie die begin oktober met het advies kwam om een sociaal minimum in te voeren in Caribisch Nederland. Op de rondreis spraken ze met bestuurders, vakbonden en werkgevers over de uitvoering van de aanbevelingen van de commissie.
In 2010 werden de drie eilanden bijzondere Nederlandse gemeenten, maar de inkomens bleven sindsdien sterk achter bij die van Europees Nederland. In hun eindrapport stelde de commissie-Thodé vast dat ruim een derde van de bevolking van Caribisch Nederland onder de armoedegrens leeft. Glenn Thodé, voormalig gezaghebber van Bonaire, zei „geschokt” te zijn door de structurele armoede die de commissie bij gezinnen had aangetroffen, met name bij alleenstaande moeders. Hij sprak over een „disbalans” in de voorzieningen en pleitte voor een „gelijke normering met Nederland, waar deze eilanden deel van uitmaken. Men verdient een waardig bestaan, maar er is sprake van scheve verhoudingen.”
Vanaf 1 juli 2024 zal het minimumloon op de BES-eilanden 1.750 dollar (1.650 euro) bedragen. Ook zullen de uitkeringen en de kinderbijslag komend jaar gefaseerd omhooggaan. De minimumuitkering voor alleenstaanden, de zogeheten onderstand, zal per 1 januari stijgen naar 1.322 dollar op Sint Eustatius, 1.335 dollar op Bonaire en 1.406 dollar op Saba. Op 1 juli 2024 volgt een tweede verhoging, waarna de onderstand op alle drie de eilanden 1.488 dollar (1.403 euro) zal bedragen, wat vrijwel gelijk is aan de uitkering in Europees Nederland. De kinderbijslag gaat per 1 januari met 90 dollar per kind per maand omhoog en komt uit op ongeveer 220 dollar per kind.
Bezwaren ondernemers
Op de BES-eilanden zijn de maatregelen overwegend positief ontvangen. Wel maakten ondernemers op Bonaire de afgelopen weken bezwaar tegen de hogere werkgeverslasten die gepaard gaan met de verhoging van het minimumloon. Het demissionaire kabinet trekt, in navolging van een motie in de Tweede Kamer, 4,2 miljoen euro uit om de ondernemers te compenseren.
De voorstellen van de commissie-Thodé werden vorige week met een ruime meerderheid overgenomen door het parlement. Alleen enkele rechtse partijen stemden tegen. Vooral D66 en CU maakten zich sterk om het minimumloon en de uitkeringen in één keer naar een bedrag te verhogen waar mensen van kunnen leven. „Mensen op de eilanden hebben vaak twee of drie banen en leven zelfs dan nog ruim onder de armoedegrens”, zei CU-kamerlid Don Ceder. „Dat is onbestaanbaar. Werk moet lonen.”
Lees ook
Het toerisme trekt weer aan, maar op de eilanden blijft het financieel worstelen
Het kabinet handhaaft ook voorzieningen die de hoge levenskosten op de eilanden drukken. De energietoelage van 1.300 dollar per jaar voor lage inkomens blijft bestaan, net als de verlaging van het vaste elektratarief. Het tarief voor drinkwater en voor internet worden verder verlaagd en het kabinet maakt ook in 2024 gratis schoolmaaltijden mogelijk. Verder komt er 700.000 euro voor openbaar vervoer op de eilanden beschikbaar. Over het advies van de commissie-Thodé om het openbaar vervoer tussen de eilanden als een nutsvoorziening in te richten, om zo vooral de zeer hoge vliegtarieven tussen de eilanden omlaag te brengen, is nog geen besluit genomen.