Minder pers in Biddinghuizen door bezwaar tegen ‘Lowlands-tientje’

Media Dit jaar is een aantal grote nieuwsorganisaties niet aanwezig op muziekfestival Lowlands. Media haakten af vanwege een verplichte charity charge. „Het gaat tegen de vrije nieuwsgaring in.”

Lowlands in 2022.
Lowlands in 2022. Foto Andreas Terlaak

De NOS, het Algemeen Dagblad en het ANP doen dit jaar geen verslag van Lowlands vanwege de invoering van het ‘Lowlands-tientje’ door organisator MOJO. Mediabedrijven die toegang willen tot het festivalterrein in Biddinghuizen betalen dit jaar een zogenoemde charity charge ter hoogte van tien euro. Het door MOJO opgehaalde geld gaat naar goede doelen waar het festival mee samenwerkt.

Freek Staps, hoofdredacteur van ANP, zegt dat „betalen voor verslaggeving inbreuk doet op de journalistieke onafhankelijkheid en vrije nieuwsgaring”. Staps: „Onafhankelijke media zouden niet moeten betalen om hun werk te kunnen doen.”

Persberichten en foto’s van het ANP worden veelvuldig door andere mediabedrijven gebruikt. Dat het ANP niet op Lowlands aanwezig is, heeft daardoor ook gevolgen voor andere media. Staps: „We laten hiermee zien dat het ANP een betrouwbare en integere journalistieke organisatie is: we betalen nu niet, en ook in andere gevallen niet.”

In het geval dat er iets belangrijks gebeurt dat verder losstaat van het festival, „bijvoorbeeld enorme verkeersproblemen of andere maatschappijontwrichtende zaken”, dan stuurt het ANP wel verslaggevers richting Biddinghuizen. „Dat staat dan los van het festival en de muziek. Het zou potsierlijk zijn als we als persbureau geen verslag zouden doen van dat soort omvangrijke gebeurtenissen.”

Ook de NOS en Omroep Flevoland maakten bekend niet aanwezig te zijn op het festival vanwege dezelfde principiële bezwaren. Of het AD verslaggevers en fotografen naar Biddinghuizen zou sturen, bleef lang in het midden. Peter van Duyl, adjunct-hoofdredacteur van het AD, zegt tegen NRC bij het standpunt te blijven dat het festival de vrije nieuwsgaring met het Lowlands-tientje tegengaat. Om die reden gaan er geen journalisten van het AD naar Lowlands.

Charity charge

Ondanks eerdere kritiek, nadat MOJO de charity charge in juni bekendmaakte, zal een aantal mediabedrijven wel naar Lowlands gaan. Onder andere NRC besloot toch verslag te doen van het festival. „Om aan brede cultuurverslaggeving te doen, is het soms nodig daarvoor te betalen”, zegt Sandra Smallenburg, adjunct-hoofdredacteur van NRC. „Soms krijgen we vrijkaarten voor evenementen, zoals filmfestivals en theatervoorstellingen, maar soms betalen we voor accreditatie of entreekaarten.” Smallenburg: „Lowlands is zo’n groot en belangrijk muziekfestival dat de cultuurredactie ervoor heeft gekozen om daar wel verslag van te doen.”

Eerder schreef muziekredacteur Peter van der Ploeg na intern overleg op X, voorheen Twitter, dat NRC niet naar Lowlands zou gaan als ze de verplichte bijdrage door zouden zetten. Smallenburg liet later weten dat de bezwaren tegen de charity charge niet automatisch betekenen dat NRC geen verslag gaat doen van het festival.

„Van begin af aan hebben we vooral moeite gehad met het feit dat Lowlands bepaalt waar die tien euro naartoe gaat”, zegt Smallenburg. Staps van het ANP voegt daaraan toe: „We vinden niet dat wij bij hoeven te dragen aan de goede doelen die Lowlands wil steunen. Dat is niet onze taak als journalistieke organisatie.”

Lees ook: Het tientje van Lowlands werpt de vraag op waar NRC wel en niet voor wil betalen

Ook van De Volkskrant zullen journalisten op Lowlands te vinden zijn. Hoewel de krant het Lowlands-tientje „afkeurenswaardig” vindt, is dat geen reden om helemaal geen journalisten naar het muziekfestival te sturen, zegt muziekredacteur Robert van Gijssel tegen Villamedia.

Ook de VPRO is aanwezig op het festivalterrein. De charity charge hoort volgens hen „gewoon bij de aangevraagde persaccreditaties”, aldus eindredacteur Niels Aalberts. NPO 3FM maakt dit jaar geen radio vanaf het festival. Dat heeft echter niets te maken met de invoering van de charity charge, zegt NPO-woordvoerder Marceline van Os. „We maken ieder jaar de afweging welke festivals we doen. Dit jaar hebben we niet gekozen voor Lowlands, maar wel voor Pinkpop en het zesdaagse muziekfestival Sziget in Budapest.”

Bente Bollmann, woordvoerder van MOJO, benadrukt dat de charity charge geen „mediaheffing of fee voor journalisten is”. De bijdrage van tien euro geldt voor alle gasten en genodigden met een gratis press-guest accreditatie. „Dat zijn meer mensen dan alleen journalisten”, zegt Bollmann. „Het bedrag komt volledig ten goede aan de goede doelen waarmee we samenwerken: Amnesty International, Oxfam Novib en Stichting Vluchteling. Media hebben verder – net als altijd – gratis toegang tot het festival. Ze hoeven geen driehonderd euro entree te betalen.”