N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Verenigd Koninkrijk Premier Rishi Sunak hoopt hiermee een einde te maken aan de grootschalige stakingen door overheidsmedewerkers. Die eisten hogere lonen als gevolg van hoge inflatie.
Vakbondsleden voeren actie op de dag van Sunaks aankondiging. Foto Lucy North/AP
De Britse overheid zal miljoenen werknemers in de publieke sector een hoger loon gaan betalen. Dat heeft premier Rishi Sunak donderdag toegezegd. Deze aankondiging komt na maandenlange massale protesten door overheidsmedewerkers, die grote impact hadden op de maatschappij. Sunak roept vakbonden op te stoppen met hun acties. Militairen gaan 5 procent meer verdienen, leraren en artsen zo’n 6 procent en politieagenten zelfs 7.
Eind vorig jaar waren in het VK de grootste stakingen sinds de jaren tachtig. Zo deden in de hele maand december zo’n half miljoen verpleegkundigen, leraren, postbezorgers, buschauffeurs en fabrieksmedewerkers mee aan de protesten. Ook daarna vonden nog grootschalige acties plaats. De vakbonden eisten hogere lonen als gevolg van de hoge inflatie in het land. Lonen in de private sector gingen wel omhoog, maar die van overheidsmedewerkers bleven achter.
Volgens persbureau Reuters wordt het lastig voor de Britse overheid om de hogere lonen te betalen zonder ofwel de belasting te verhogen, ofwel te bezuinigen op andere publieke diensten, ofwel meer te lenen – nadat het zichzelf juist ten doel had gesteld om dat minder te doen. Sunak heeft gezegd dat de loonsverhogingen niet betaald zullen worden door hogere belastingen of meer leningen, maar door het bestaande budget te herverdelen. Vakbonden hebben eerder al laten weten dat het niet mogelijk is voor scholen en ziekenhuizen om hogere loonkosten te betalen zonder te bezuinigen op andere diensten.
Terwijl het kabinet-Schoof afgelopen week zijn lelijke gezicht liet zien, kwam het Sinterklaasjournaal (NPO 3) met een mooie parodie op PVV-leider Geert Wilders en de onveilige relatie met zijn premier. Omdat Sinterklaas lijdt aan een nog onopgehelderde ziekte, heeft de Hoofdpiet de leiding overgenomen. Hij gaat het heel anders doen: alle Nederlanders krijgen alles wat ze hebben willen. „Hoe dan?” vraagt presentatrice Merel Westrik bezorgd. Overigens heeft ene Marjolein een verlanglijst ingediend die zelfs de Hoofdpiet te gortig is. Haar pakjes heef hij zo lang „in de ijskast” gezet.
Hoofdpiet heeft een nieuweling aan het roer van de stoomboot gezet: Pieterbaas. We hebben hem niet eerder gezien, maar Pieterbaas was er altijd al, zegt hij. Werkte vooral op de achtergrond, luisterde mensen af via de schoorsteen. Pieterbaas mag zijn eigen koers varen, belooft Hoofdpiet, hij geeft hem alleen een kaart „op hoofdlijnen”. De nieuwe stuurman geeft meteen een „ruk naar rechts” aan het stuurwiel.
Als de nieuwe koers langs allerlei dichte bruggen blijkt te voeren, die de stoomboot flink ophouden, begint Hoofdpiet zijn eigen stuurman af te vallen: „Gewoon slappe hap”, zegt hij. „Nu hebben wij een groot probleem.” En: „Als ik de roerganger was geweest, dan hadden we dat probleem allang opgelost.” Het huilen staat Pieterbaas nader dan het lachen als hij piept: „Ja maar ik doe het voor de eerste keer.”
Anders dan in Den Haag Vandaag loopt het in het Sinterklaasjournaal altijd goed af, dus maakte Sinterklaas zaterdag toch gewoon zijn feestelijke intocht in Nederland. Helaas ontbreekt dit jaar wegens ziekte het geliefde boegbeeld Dieuwertje Blok. Haar vervanger Merel Westrik is een overtuigende lookalike die Bloks bezorgde blikken en stembuigingen uitstekend imiteert.
Een waardige erfgenaam
Nu de VPRO het gouden jubileum van Van Kooten en De Bie viert, klinkt steeds weer vraag wie nu eigenlijk de opvolgers zijn van het satirische duo. Even tot hier en Arjen Lubach worden vaak genoemd, maar ik denk dat het Sinterklaasjournaal met zijn milde, speelse satire ook een waardige erfgenaam is.
Zondag werd het eerste jubileumprogramma uitgezonden, Van Kooten en De Bie: Vijftig jaar Simplisties Verbond, op NPO 3, de zender voor de oudere jongeren. Later deze maand begint een tiendelige reeks waarin deskundigen inzoomen op deelaspecten van het rijke oeuvre. Net als in eerdere compilaties lijkt de link naar de actualiteit het voornaamste criterium. De Geilneef tracht zijn grensoverschrijdende gedrag te beheersen door een knoop in zijn geval te laten leggen. De Positivo’s, die ooit ‘Onze god is de beste’ zongen, proberen islam en christendom samen te brengen in de ‘chrislam’. Humor slijt snel, televisie ook, dus niet alles blijft overeind – meer dan een nostalgische glimlach zit er meestal niet in.
Zoals altijd is het duo Jacobse en Van Es het hoogtepunt; de vrije jongens die reeds rond 1980 de voorafschaduwing waren van het rechts-radicaal populisme waar we nu mee zitten. Dit keer is hun Grand Prix de Binnenhof te zien: met een Amerikaanse cabrio scheuren ze luid toeterend door het Haagse machtscentrum.
Ook nog altijd sterk zijn Gé en Arie Temming, twee oudere broers die wat hulpeloos in het leven staan. Aries kunstgebit is gebroken en nu heeft hij een nieuwe nodig. Maar valse tanden zijn net uit het ziekenfonds gegooid – een weemoedige kritiek op de bezuinigen in de zorg die de arme mensen altijd hard treffen. En mijn eerste hardop-lach van de avond als Arie per ongeluk zijn gebit in de vijver gooit, met het voer voor de eendjes.
Voor het eerst in langere tijd boekte de Nederlandse industrie weer een beetje groei. De stijging is licht, slechts 0,6 procent, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vanmorgen, maar het is beter dan de afgelopen vijf kwartalen. Toen daalde de productie van de Nederlandse industrie ten opzichte van een jaar eerder. Wel gingen meer bedrijven failliet in de industrie, aldus het CBS, en verslechterde de winstgevendheid opnieuw.
Wat we verder lazen vanmorgen:
Het is weer de tijd van het jaar: blijven we bij onze huidige zorgverzekeraar? Of stappen we over naar een ander? En welke aanvullende pakketten nemen we dan? De Telegraafconstateert grote prijsverschillen in aanvullende verzekeringen. Opvallend, schrijft de krant, is dat zorgverzekeraars steeds meer beknibbelen op de vergoeding voor orthodontie en sneller wachttijden voor vergoeding hanteren.
De investeringen in de energietransitie zijn voor het eerst berekend, stelt het FD. Het gaat om ruim 25 miljard euro in 2023. Het waren met name bedrijven die geld staken in de verduurzaming van het energiesysteem, aldus de krant.
Het gaat niet goed met McDonald’s, schrijft het AD. „De burgerzaak wordt steeds duurder”, berekende de krant: 40 euro voor een gezin met kinderen. Een reputatiedeskundige vat het bondig samen in de krant: „Vroeger was het goedkoop en lekker, tegenwoordig is het duur en ongezond.”
En ook de Sinterklaasinkopen worden een stuk duurder. Chocoladeletters, schrijft RTL Nieuws, zijn een kwart duurder dan vorig jaar.
Is het einde van de Europese batterijdroom nabij, vraagt de Vlaamse krant De Standaard zich vanmorgen af. De Zweedse batterijenmaker Northvolt zoekt naarstig naar kapitaal om het bedrijf overeind te houden. Haalt Northvolt het einde van het jaar? De Financial Times schreef vanmorgen dit verhaal over het bedrijf. En in april was NRC-collega Milo van Bokkum op reportage in de bossen in Noord-Zweden voor een verhaal over Northvolt.
Terwijl aankomend president Donald Trump de ene na de andere benoeming bekendmaakt van nieuwe topfunctionarissen, is nog altijd niet duidelijk wie de nieuwe Amerikaanse minister van Financiën wordt. De financiële markten kijken uit naar de persoon die de komende jaren het Amerikaanse economische beleid mede vorm zal geven. De Financial Times probeert orde te scheppen in de chaos rond Trumps zoektocht naar zijn financiële man (m/v/x).
Op de klimaattop in Azerbeidzjan hebben landen nadere afspraken gemaakt over de oprichting van een mondiale handelsmarkt in koolstofkredieten. AEX-fonden zijn terghoudend om via die weg klimaatdoelen te halen, schrijft het FD.
Ook opvallend: oliebedrijven zijn de afgelopen tijd juist meer gaan boren naar olie op zee, stelt de Financial Times. Bijvoorbeeld in de Golf van Mexico. En zelfs dieper dan voorheen.
Chipmachinemaker ASML in Veldhoven. Foto Rob Engelaar / ANP
Bij Israëlische bombardementen op de regio Tyrus in het zuiden van Libanon zijn in de nacht van zondag op maandag ruim elf personen gedood. Zeker 48 anderen raakten gewond. Dat heeft het Libanese ministerie van Volksgezondheid bekendgemaakt, melden internationale persbureaus.
Zondagavond heeft het Israëlische leger ook opnieuw het centrum van de Libanese hoofdstad Beiroet aangevallen. Ten minste twee mensen zijn gedood bij een bombardement op het centraal gelegen district Mar Elias, stellen autoriteiten. Zondagmiddag werd ook het centrum van Beiroet getroffen door Israëlische raketten. Drie personen zijn daarbij gedood.
Ook Mohammad Afif kwam is zondag gedood. Hij was het hoofd mediarelaties van Hezbollah. Sinds eind september heeft Israël met name de zuidelijke buitenwijken van Beiroet aangevallen, waar zich veel Hezbollah-leden zouden bevinden.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/07/web-1307ecoloonsverhogingen.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data94654920-efcf6e.jpg)
