Met meer optredens wil Joe Biden alle paniek sussen en zijn kandidatuur redden

Bijna een week na zijn desastreuze debatoptreden tegen Donald Trump is Joe Biden er nog allesbehalve in geslaagd de paniek binnen zijn partij te sussen. Hoewel de partijtop naar buiten toe achter zijn kandidatuur blijft staan, groeit de druk op de Amerikaanse president om te elfder ure de strijd om het Witte Huis op te geven. Berichten over weglopende donateurs, scherpe kritiek van hem normaal goedgezinde columnisten en media en slechte peilingen zorgen voor een aanhoudende crisissfeer rond Biden.

Dinsdag durfde Lloyd Doggett, als eerste zittende Congreslid, te pleiten voor een late wissel. Volgens de afgevaardigde uit Texas staat er in november „te veel op het spel om een zege van Trump te riskeren”. „Ik hoop dat [Biden] het pijnlijke en moeilijk besluit zal nemen om zich terug te trekken.” Hoewel Doggett een relatief onbekende afgevaardigde is die pas sinds begin 2023 in het Huis zit, vond zijn oproep direct zijn weg naar alle landelijke Amerikaanse media.


Lees ook

Paniek in de partij: kunnen de Democraten nog van Biden af?

Trump (links) en Biden, afgelopen donderdag tijdens hun eerste tv-debat, uitgezonden door CNN.

Ook meer omfloerst geuite scepsis van een veel invloedrijkere partijgenoot werd dinsdag gelijk nieuws. In een tv-interview met de linkse spreekbuis MSNBC erkende oud-Huis-voorzitter Nancy Pelosi dat het logisch is dat kiezers zich na het debat afvragen: „Was dit een op zichzelf staande gebeurtenis of een toestand? Dat is volledig gerechtvaardigd – wat betreft beide kandidaten.” Als generatiegenoot zou Pelosi (84) meer invloed op Biden hebben dan een hoofdartikel van The New York Times of kopstukken als de Obama’s of de Clintons, van wie de president veel minder zou aannemen.

Vicepresident Harris

Ook Jim Clyburn, een prominente zwarte partijgenoot die Biden hielp de Democratische voorverkiezingen van 2020 te winnen, leek een wissel in blessuretijd niet volledig uit te sluiten. Hij schaart zich nog achter de president, maar zei ook enigszins omineus dat hij vicepresident Kamala Harris zou steunen „als [Biden] een stap opzij mocht doen”.

Vele anderen binnen de partij schatten Harris’ kansen tegenover Trump echter niet veel hoger in dan die van Biden. Haar vicepresidentschap was de afgelopen 3,5 jaar geen doorslaand succes en na Hillary Clintons verlies, in 2016, blijft een deel van de partij bevreesd dat het Amerikanse electoraat niet klaar is voor een vrouw in het Witte Huis.

Was dit een op zichzelf staande gebeurtenis of een toestand?

Nancy Pelosi
Oud-voorzitter Huis van Afgevaardigden

Biden koos Harris in 2020 als zijn running mate als geste naar de linkervleugel van zijn partij. Progressieve Democraten vonden hem vier jaar geleden al te oud, wit en gematigd. Bidens keuze voor Harris als vicepresident – als eerste vrouw van Afro-Amerikaanse en Aziatisch-Amerikaanse komaf – moest dat gebrek aan diversiteit compenseren.

Haar nu overslaan ten gunste van een ander, zou de partij kunnen verscheuren en ook zwarte kiezers kunnen wegjagen. In 2020 ambieerde Harris het presidentschap in ieder geval nog: ze deed mee aan de voorverkiezingen, maar bleek al snel kansloos. Het is de vraag of ze zich zomaar opzij zou laten schuiven, bijvoorbeeld met de belofte van een mooie post in een eventuele volgende Democratisch regering of nogmaals als running mate.


Lees ook

Impopulaire Harris probeert twijfels weg te nemen: is ze klaar om Biden op te volgen?

De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris op 7 maart in het Huis van Afgevaardigden voor de ‘State of the Union’-toespraak van president Joe Biden.

Een nieuwe peiling van CNN, gehouden in de dagen na het debat van 27 juni, weersprak de interne scepsis over Harris dinsdag enigszins. Ook zij verliest hierin weliswaar nipt (met 45 procent) van Trump (47 procent), maar minder ruim dan Biden (43 procent, tegen 49 voor Trump). Andere alternatieve kandidaten die de tv-zender liet peilen, doen het slechter tegenover de Republikein dan Harris.

Ernstiger voor Biden is dat in dezelfde peiling driekwart van de ondervraagden antwoordt, dat de Democraten met een andere kandidaat een grotere kans maken het Witte Huis te behouden. Ook een minderheid van de Democratische en naar links hellende onafhankelijke kiezers maakt die inschatting.

Geldschieters

Donateurs taxeren Bidens kansen ook steeds lager, meldde nieuwssite Axios woensdag na een rondgang. Sommige Democratische geldschieters zouden hun dollars niet langer aan Biden willen geven, maar aan kandidaten voor Huis en Senaat. Door een of beide kamers van het Congres in Democratische handen te houden zouden ze het land willen behoeden voor de ergste uitwassen van een nieuw Trump-presidentschap.

Trump (links) en Biden, afgelopen donderdag tijdens hun eerste tv-debat, uitgezonden door CNN.
Foto CHRISTIAN MONTERROSA / AFP

Biden begon dit verkiezingsjaar met een forse financiële voorsprong op Trump. Hij haalde meer geld op, vooral onder grote geldschieters. De ex-president blijft beter in het ophalen van kleine donaties onder zijn meest loyale aanhangers, maar was ook tientallen miljoenen kwijt aan advocatenkosten in de verscheidene strafprocessen tegen hem. Zijn New Yorkse strafproces, in mei, en veroordeling, eind die maand, hebben Trump naar eigen zeggen zoveel giften opgeleverd dat hij in juni zijn achterstand goeddeels zou hebben ingelopen. Als dat een dezer dagen ook blijkt uit de maandelijkse rapportage van de federale kiescommissie FEC kan de donorscepsis over Biden verder aanzwellen.

Familieberaad

Biden probeert alle paniek ondertussen te sussen. Zondag hield de president met zijn familie noodberaad op het buitenverblijf Camp David en werd na afloop gelekt dat Biden noch zijn vrouw Jill van opgeven wil weten. De dag erna verscheen een al veel langer gepland interview met de first lady in vrouwenblad Vogue, dat op de cover werd aangekondigd met een citaat dat ineens een hele andere lading kreeg: „Wij beslissen over onze toekomst.”

Na nerveuze critici eerder meermaals te hebben wegzet gezet als „bedplassers”, erkent Bidens team inmiddels het debatdebacle. Om daar vervolgens verschillende excuses voor aan te voeren – van een druk reisschema tot een vermeende verkoudheid. In een besloten onderhoud met geldschieters noemde de president het dinsdag zelf „niet slim”, dat hij in juni „enkele malen de wereld rondreisde” en daarom „bijna in slaap viel” op het podium. Hij liet onvermeld dat hij bijna de hele week voor het donderdagse debat vrij had genomen om zich te kunnen voorbereiden.

Dinsdag erkende een Witte Huis-woordvoerder dat de president „geen geweldige avond had” en „de zorgen begrijpt”. Om die weg te nemen lijkt Biden te luisteren naar meerder oproepen om uit zijn „bunker” te treden. Vrijdag zal tv-zender ABC News een langer interview met hem opnemen en volgende week zal hij – voor het eerst in maanden – een persconferentie geven in de marge van de NAVO-top in Washington.

Twee vuurproeven die zijn kandidatuur overeind moeten houden, maar ook het laatste zetje richting een noodgedwongen aftocht kunnen inluiden.


Lees ook

Amerika en de wereld zijn erbij gebaat als Joe Biden zich terugtrekt als presidentskandidaat

Amerika en de wereld zijn erbij gebaat als Joe Biden zich terugtrekt als presidentskandidaat