Met een investering van 30 miljoen komt Nederlands kweekvlees weer een stapje dichter bij het bord

Stamcellen Meatable wil volgend jaar al zijn kweekvlees verkopen in Singapore en de VS. Het gaat daar ongeveer evenveel kosten als biologisch vlees.

Meatable maakt worstjes van kunstmatig gekweekt varkensvlees.
Meatable maakt worstjes van kunstmatig gekweekt varkensvlees. Foto Meatable

Stapje voor stapje komt Nederlands kweekvlees dichter bij het bord. Door een nieuwe investering van 30 miljoen euro in de Delftse vleeskweker Meatable verwacht dat bedrijf al volgend jaar de eerste producten te kunnen aanbieden. Het gaat om worstjes gemaakt met kunstmatig geweekt varkensvlees die Meatable in eerste instantie aan Singaporese en Amerikaanse klanten wil verkopen. De helft van de investeringsronde komt van Invest-NL, waarvan de Nederlandse staat aandeelhouder is.

Kweekvlees, lab meat of ‘gecultiveerd vlees’ wordt door verschillende start-ups gemaakt. Naast Meatable is het Maastrichtse Mosa Meat een prominente speler. Dat bedrijf opende eerder dit jaar een proeffabriek voor de grootschalige productie van kweekvleesburgers gemaakt uit stamcellen van runderen. Ook Mosa Meat wil volgend jaar de eerste burgers verkopen.

Het procedé voor het maken van gekweekt vlees verschilt nogal per fabrikant. Soms wordt het gemaakt door met een biopsie stamcellen uit een levend dier te halen en die op te kweken tot spierweefsel. In het geval van Meatable kan dat al met één enkele cel, die in theorie eindeloos hergebruikt kan worden. „Met één cel kunnen we de wereld voeden”, zegt commercieel directeur Caroline Wilschut in een digitaal gesprek.

Dat is wellicht wat kort door de bocht. In het lab wordt bij de cel een mix van voedingsstoffen gedaan om de groei te bevorderen. Vervolgens worden er plantaardige eiwitten en kruiden aan het mengsel toegevoegd, en een plantaardig worstenvelletje.

„Met ons proces kunnen we in acht dagen een worstje maken”, zegt Wilschut. „Met een varken duurt dat minstens acht maanden.” De investering zal Meatable gebruiken om op grotere schaal vlees te kunnen kweken, en de productieprocessen nog sneller en efficiënter te maken.

Wij kunnen in acht dagen een worstje maken, met een varken duurt dat minstens acht maanden

Concurreren met regulier vlees

Uiteindelijk moet er nog een slag worden geslagen om concurrerend te worden met regulier vlees. De eerste ladingen die Meatable volgend jaar wil verkopen in Singapore zullen volgens Wilschut richting de 30 Singaporese dollar per kilo kosten, ruim 20 euro. „Dat is daar acceptabeler dan hier, verwachten we”, zegt Wilschut. Per worstje van 100 gram is dat ongeveer 2 euro. „In de VS zal de prijs al lager zijn om te kunnen concurreren. We gaan lanceren op de prijs van biologisch vlees – en daarna is ons uiteindelijke doel om een vergelijkbare prijs met regulier varkensvlees te krijgen.”

Of dat gaat lukken, valt te bezien, zegt analist Nicholas Fereday van RaboResearch, onderdeel van de Rabobank. „Het is een piepjonge markt. Of consumenten hier op zitten te wachten en of de schaal bereikt kan worden voor concurrerende prijzen, hangt erg af van de smaak. En de afweging of mensen zulk technologisch bewerkt eten wel willen kopen.” Volgens hem laat het voorbeeld van de plantaardige vleesvervangers zien dat de markt enthousiast kan beginnen, maar ook snel kan afkoelen. Zo is in de VS de groei van plantaardige burgers alweer voorbij de piek. „Maar het is belangrijk dat start-ups het proberen.”

Singapore werd in 2020 het eerste land ter wereld waar geselecteerde aanbieders kweekvlees uit kippencellen mogen verkopen. Dat gebeurt er vooralsnog op zeer kleine schaal, in enkele restaurants. Ook in de VS is sinds kort groen licht gekomen voor de verkoop van kunstmatig gekweekt vlees. Eind juni gaf de waakhond daar toestemming aan de bedrijven Good Meat en Upside Foods om kweekkip te gaan verkopen.

Lees ook: Ook de VS staan de verkoop van kweekvlees toe. ‘Mijlpaal voor de hele sector’

‘Culinair erfgoed beschermen’

In de EU verloopt dat proces stroperiger, onder meer door verzet vanuit Italië. Daar keerde de regering van de rechts-populistische premier Giorgia Meloni zich tegen kweekvlees „om culinair erfgoed te beschermen”.

Ook rijzen er de laatste tijd vragen over de CO2-uitstoot die wordt veroorzaakt door kweekvlees. Een recente studie van de universiteit UC Davis suggereert dat sommige methodes voor het kweken van vlees juist zeer energie-intensief zijn, en een grotere uitstoot kunnen veroorzaken dan regulier vlees.

„Wij gebruiken een andere methode, die juist veel CO2-uitstoot scheelt”, zegt Wilschut van Meatable. Het bedrijf wijst er ook op dat er veel minder water en land wordt gebruikt voor kweekvlees, en dat er ook geen problemen zijn met antibiotica zoals bij vlees van dieren. Wilschut zegt zich geen zorgen te maken over een ideologische strijd over kweekvlees.

In Nederland probeert de overheid de ontwikkeling van kweekvlees te bevorderen, onder meer door de investering in Meatable met NL-Invest. Ook wil het kabinet niet wachten op Europese markttoestemming, en zullen er in de herfst waarschijnlijk de eerste ‘proeverijen’ met kweekvlees zijn voor consumenten. Daar zullen ook de worstjes van Meatable te proeven zijn.