N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Elektrische fietsen Een kapitaalinjectie houdt VanMoof voorlopig uit de problemen. Is de tijd van alleen groei en geen winst, voorbij?
Ondanks de populariteit van elektrische fietsen gaat het fabrikant VanMoof momenteel niet voor de wind. Het snelgroeiende bedrijf heeft recent een hoognodige kapitaalinjectie ontvangen van zijn aandeelhouders. Volgens Het Financieele Dagblad was het bedrijf zonder dat geld over twee maanden serieus in de problemen gekomen.
In de voorlopige jaarrekening van 2021 en het directieverslag over de situatie tot eind vorig jaar is te lezen dat VanMoof bij de laatste investeringsronde tussen de 10 en 40 miljoen euro hoopte op te halen bij leveranciers en investeerders.
Rode cijfers zijn voor VanMoof nieuw noch onverwacht. De omzet groeit nog elk jaar, evenals investeringen in betere modellen en dienstverlening. Daardoor maakte het bedrijf in 2021 en naar verwachting ook afgelopen jaar zo’n 78 miljoen euro verlies. Ook gaat veel geld op (in 2021 zo’n 8 miljoen) aan reparaties aan fietsen die nog onder de garantie vallen. Leveranciers is al gevraagd of facturen later uitbetaald mogen worden in afwachting van de nieuwe kapitaalinjectie.
De accountant wilde eind december dan ook nog geen handtekening zetten onder de voorlopige jaarrekening van 2021 en het directieverslag. De uitkomst van de nieuwe investeringsronde was op dat moment nog te onzeker, zo staat in het recent gedeponeerde document.
Snelle groei
VanMoof werd in 2008 opgericht door de broers Taco en Ties Carlier. De afgelopen jaren haalde het bedrijf bij investeerders steeds grote bedragen op om de snelle groei, vooral tijdens de coronacrisis, bij te benen. De omzet steeg van circa 10 miljoen euro in 2017 naar 83 miljoen euro in 2021. Ook werd ingezet op uitbreiding in het buitenland. De elektrische fietsen zijn inmiddels in meer dan twintig steden wereldwijd te koop.
Die omzetgroei gaat echter nog altijd gepaard met een verlies onderaan de streep. Oprichter en toenmalig directeur Taco Carlier zei tweeënhalf jaar geleden in een interview met NRC nog voorzichtig te hopen op een kleine winst in 2021. Maar nog liever zag hij destijds een grotere groei. „Wij ontwikkelen onze onderdelen zelf, dat is heel duur en kan alleen uit als het heel groot wordt. Dan kan de kostprijs verder omlaag en daarmee de verkoopprijzen. Dat is uiteindelijk de bedoeling.”
Maar er lijkt een eind te moeten komen aan een periode van structureel meer uitgeven dan wat er binnenkomt. De directie van VanMoof schrijft daar meer op te gaan letten, onder meer door de fietsmodellen S3 en X3 te blijven verbeteren om zo de reparatiekosten na de verkoop te verlagen. Daarnaast zijn de prijzen van zowel producten als diensten al verhoogd, en wordt ook verwacht dat de omzet stijgt door de duurdere nieuwe modellen S5 en X5.
Lees ook: Zo diep hoef je je niet te schamen voor je e-bike
Populaire e-bikes
Elektrische fietsen blijven in populariteit stijgen. E-bikes maakten in 2021 meer dan de helft uit van het totaal aantal nieuw verkochte fietsen, aldus een jaarlijks onderzoek in opdracht van brancheorganisaties RAI Vereniging en BOVAG. De aankoop van fietsen van boven de 2.700 euro steeg van 4 procent in 2017 naar 19 procent in 2021.
Maar de fietsbranche had net als veel andere sectoren de afgelopen jaren veel last van tekorten aan materialen en hoge containerprijzen. Het aanbod kon de vraag, die tijdens de pandemie hard groeide, niet bijbenen.
De productie en assemblage van VanMoof-fietsen vindt grotendeels plaats in Taiwan. De materiaaltekorten resulteerden in soms maandenlange leveringstijden voor een nieuwe VanMoof of wachttijden voor een reparatie. Klanten kunnen niet naar andere fietsenmakers omdat het bedrijf eigen onderdelen gebruikt.
Inmiddels zijn veel van die toeleveringsproblemen grotendeels opgelost. De containerprijzen zitten weer op het niveau van voor de pandemie, fabrieken sluiten minder vaak en de dollarkoers ten opzichte van de euro is weer gedaald, zegt ING-sectoreconoom Dirk Mulder. „Maar toen kwamen de grote voorraden die verkopers hadden ingekocht in de markt. En dan gaan fietsenbedrijven korting geven.”
Vorige week berichtte Het FDal dat een andere producent van elektrische fietsen, Stella Fietsen, fors gaat reorganiseren. Het bedrijf kampt met liquiditeitsproblemen en een grote voorraad aan onverkochte fietsen na een ingezakte vraag vorig jaar. Door de prijs te verlagen heeft het in 2022 nog wel veel fietsen kunnen verkopen, maar nu moet het bedrijf de hand op de knip houden.
Desalniettemin zijn de vooruitzichten positief. Mulder: „In veel landen ligt de focus op duurzame mobiliteit, en daarin gaat de elektrische fiets een grote rol spelen. Voorheen was deze iets voor 50-plussers, nu zie je dat hij in de hele maatschappij als alternatief wordt beschouwd. Zowel in Nederland als het buitenland zit nog veel groeipotentie. Je ziet overigens wel allerlei nieuwe fietsmerken ontstaan, dus de concurrentie voor VanMoof zal mogelijk wel groter worden.”