Martijn Krabbé vroeg Joan Franka wat ze zélf anders had willen doen

ZAP Dansers en zangers doen in twee nieuwe programma’s een boekje open over de wereld van dansgezelschappen en talentenshows. Een therapeutisch kringgesprek ontaardt toch weer in een wedstrijd.

In de driedelige docuserie Dansen voor je leven vertellen dansers over misstanden in de danssector.
In de driedelige docuserie Dansen voor je leven vertellen dansers over misstanden in de danssector. Foto BNNVARA

Afrekenen met spoken uit het verleden. Een balletdanser, een stijldanseres en tig anonieme ballerina’s deden dat donderdagavond in Dansen voor je leven (BNNVARA). En daarna gebeurde hetzelfde in Better than ever (RTL4). Vijf zangers die ooit meededen aan een Nederlandse talentenshow vertelden hoe het hun daarna is vergaan. Niet zo best, kan ik verklappen. Vrijwel alle kandidaten uit de vorige vier afleveringen vertelden over teleurstellingen en verloren vertrouwen na hun deelname aan The Voice of Holland, The X-factor of Star maker. Daarna mochten ze het podium op, om een nieuw liedje van verlangen te zingen.

Het spook van balletdanser Julien Keulen was een balletmeester. Julien verwierf op z’n zeventiende een vaste plek in het nationale balletgezelschap van Zweden. Dat was drie jaar geweldig, tot die nieuwe balletmeester aantrad. Die stuurde berichtjes via Facebook. Keertje samen koffie doen? Wijntje soms? Onschuldig? Kan. Maar dat bleef het niet. „Deze man wilde iets van mij.” Julien ging ermee naar personeelszaken. met als resultaat dat hij twee jaar niet gecast werd voor voorstellingen. Hij stopte met dansen, deed als zanger mee aan de Zweedse Idols, maar overweegt inmiddels toch verder te gaan als danser.

Professioneel latindanseres Kim Koumans wordt in de driedelige docuserie Dansen voor je leven aangeduid als de ‘klokkenluider dansdossier’. Ze legt heel helder uit hoe het tussen dansleraar en danser bijna nog misser kan gaan dan tussen trainer en turner. „Een danser is getraind in extreme beheersing van het lichaam, én leert gevoelens en emoties te versnipperen, te onderdrukken, te doseren.” Voor choreografen, zegt zij, is de dans het artistieke product, de danser is het middel. „Ze willen je lichaam én alles wat erin zit op de dansvloer zien. Je verleden, je leed en alles wat je voelt moet ten dienste staan van hun kunst.” Haar dansleraar werd haar „ouder, psycholoog en trainer”. Zónder daarvoor te hebben doorgeleerd en zonder toezicht of toestemming. Er worden veel meer dansers opgeleid dan er plekken zijn, zegt ze. „Elke danser weet en voelt: ik ben inwisselbaar.”

Badboys

Het blijft gek, dat ex-kandidaten van een talentenshow hun hart uitstorten bij de presentator van diezelfde show (Martijn Krabbé). Komt bij dat Better than ever niet alleen een „diep-therapeutisch” kringgesprek is, maar ook – weer – een wedstrijd. Van elke aflevering gaat één kandidaat naar de finale (die is volgende week), en de winnaar dáárvan wint 25.000 euro, te besteden aan hun muziekcarrière onder begeleiding van voormalig Voice-jurylid én coach Waylon.

Talentenshows gedijen bij het bloed en de tranen van jonge mensen die dromen van een zangcarrière. Pril talent wordt gecoacht, gekneed en uitgeknepen, en ondertussen staat de volgende lichting vol ijdele hoop te trappelen in de coulissen. Martijn Krabbé bleef niet onaangedaan onder het relaas van Joan Franka, twintig jaar pas toen ze meedeed aan de eerste aflevering van The Voice. Het jaar daarop stond ze in Azerbeidzjan op het podium van het Europees Songfestival met een enorme verentooi zo vals als een kraai te zingen. Daarna wilde niemand nog met haar werken, vertelt ze. Ik zag Martijn Krabbé zijn tranen verbijten terwijl ze sprak, maar toch vroeg hij haar wat ze zélf anders had willen doen.

Boy Luntungan (36) en Jaimy Trommelen deden als Badboyz mee aan The X-factor in 2020. Na twee jaar gingen ze uit elkaar. Boy vertelt over de perikelen met zijn „ex-vrouw die hij kende van de X-factor”, Jaimy over zijn depressie na de breuk. Inmiddels dromen ze voorzichtig van de wedergeboorte van Badboys. Werden ze ineens gevraagd mee te doen aan Better than ever. Gewéldige timing, vonden ze. Maar ze kregen geen finaleplek. Joan Franka ook niet trouwens.