‘No space for Bezos’ heet de campagne van boze actievoerders in Venetië, die zo protesteren tegen het huwelijksfeest van tech-miljardair Jeff Bezos (61) en voormalig tv-journaliste Lauren Sánchez (55). Een opvallende actie was alvast een groot spandoek met daarop ‘Bezos’ en een dikke streep erdoorheen, aan de klokkentoren van de basiliek van San Giorgio. Het gelijknamige Venetiaanse eilandje is de plek waar Bezos en Sánchez elkaar naar verluidt vrijdag het jawoord geven.
Over hoeveel mensen er worden verwacht en hoeveel miljoenen dollars het zal kosten wordt al wekenlang gespeculeerd. De gastenlijst telt ongeveer 200 namen, onder wie tech-giganten als Bill Gates en Elon Musk, maar ook sterren als Leonardo DiCaprio, Kim Kardashian, Oprah Winfrey en de Amerikaanse presidentsdochter Ivanka Trump.
De Italiaanse media gaan ervan uit dat er op 26 juni een welkomstfeest is bij het Lido van Venetië – het langgerekte eiland net ten zuiden van Venetië. Een dag later gevolgd door het jawoord op het eiland San Giorgio en het huwelijksfeest zelf op 28 juni, bij de Scuola Grande della Misericordia, een evenementenlocatie met ruimte voor meer dan 1.000 gasten, al zou de locatie wegens veiligheidsredenen nog kunnen wijzigen. Tussendoor worden de gasten geëntertaind op negen jachten, op de terrassen van de luxehotels en in enkele historische Venetiaanse palazzi.
Het is afwachten of de actievoerders erin slagen om, zoals ze zelf aankondigen, op 28 juni de toegang tot de feestlocatie met motorboten, rubberbootjes en kajakken af te sluiten. Darco Pellos, de prefect van Venetië die over de openbare veiligheid gaat, zegt tegen lokale media dat „de stad in het verleden al heeft aangetoond elk soort evenement aan te kunnen”. Zo organiseert de Dogestad een populaire kunstbiënnale en is er op het Lido van Venetië elk jaar ook een groot filmfestival. Maar er zijn duidelijk wel wat zenuwen, want de wereld kijkt mee en de actievoerders lijken vastberaden van zich te laten horen.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061778-11c56a.jpg|https://images.nrc.nl/qoNnVOWvbkNFIwcEhXTXcGiklmE=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061778-11c56a.jpg|https://images.nrc.nl/YPsyROOHD7ZugS1L_4cXSE43sbo=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061778-11c56a.jpg)
Een poster met ‘Geen ruimte voor Bezos’ en een oproep tot protest op een muur in Venetië. Sommige bewoners vinden dat de stad verandert in een speeltuin voor miljardairs. Foto Andrea Pattaro/AFP
Volgens de tegenstanders staat dit luxehuwelijk immers „symbool voor alles wat er misloopt in Venetië”, zegt Marta Sottoriva, lerares en actievoerder, tegen The Guardian. Bij zo’n grote gebeurtenis komt de stad tot stilstand, worden bepaalde delen ervan afgesloten en stromen er nóg meer toeristen naar de stad, klinkt het.
25 miljoen toeristen
Venetië gaat al jaren gebukt onder het massatoerisme. Voor gewone Venetianen is de stad onbetaalbaar geworden. Terwijl luxehotels het historische centrum veroveren en jaarlijks 25 miljoen toeristen de stad bezoeken, is het aantal inwoners de voorbije jaren geslonken tot zo’n 48.500. De impact van zoveel dagjestoeristen is groot, en Venetië en zijn lagune zijn al zo kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. Uit protest richt een militante groep inwoners daarom wel vaker de pijlen op burgemeester Luigi Brugnaro, een rijke zakenman en politicus.
Maar wat het stadsbestuur ook doet om het massatoerisme af te remmen, voor een harde kern opposanten is geen enkel initiatief goed genoeg. Zo voerde Venetië vorige lente op de drukste dagen een reserveringssysteem in met een toegangsprijs van 5 euro. Met de opbrengst wil Venetië de dienstverlening in de stad verbeteren. Het plan oogstte al veel kritiek nog voor de dagpas was ingevoerd. Volgens zijn opposanten belichaamt burgemeester Brugnaro immers het doorgeschoten kapitalisme. „Venetië wordt verkocht aan de hoogste bieder”, zegt lerares en actievoerder Marta Sottoriva nog.
Naast een afkeer van kapitalisme lijkt ook de figuur van Jeff Bezos – de eigenaar van onder meer Amazon en ruimtevaartbedrijf Blue Origin, die dicht bij de Amerikaanse president Donald Trump staat – dit protest aan te jagen. Toen de eveneens rijke (maar politiek progressieve) filmster George Clooney in 2014 over de kanalen van Venetië voer om met mensenrechtenadvocate Amal Alamuddin in het huwelijksbootje te treden werd het stel door de Venetianen juist toegejuicht.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061799-6a9364.jpg|https://images.nrc.nl/W6Ttuhc_sTBHgdHLfX8FMLYVsLw=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061799-6a9364.jpg|https://images.nrc.nl/hRoSFYfqpsRowfSfv96NH7tzJpQ=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data134061799-6a9364.jpg)
Protest tegen het huwelijk van Jeff Bezos en zijn aanstaande vrouw Lauren Sánchez in Venetië. Foto Andrea Pattaro/AFP
De anti-Bezos-manifestanten krijgen in Venetië niet van iedereen gelijk. Tegen de regionale krant Corriere del Veneto ontkennen taxichauffeurs het gerucht dat ‘alle’ watertaxi’s van Venetië voor de huwelijksgasten zouden zijn afgehuurd. Volgens hen gaat het hooguit om een vijftigtal van de 500 beschikbare taxi’s. En ook de hoteluitbaters zijn best tevreden met het ‘huwelijk van het jaar’.
De ‘weddingplanner’ van Bezos en Sánchez, het Londense bedrijf Lanza & Baucina, benadrukt in een persmededeling al 24 jaar evenementen in Venetië te organiseren, steeds met een zo gering mogelijke impact op de stad.
Volgens Corriere del Veneto vraagt het stel aan de gasten in plaats van geschenken een donatie aan de fragiele Dogestad. En zelf schonk het toekomstige bruidspaar ook al 1 miljoen euro aan een wetenschappelijk instituut dat onderzoek doet naar de lagune.
De Greenpeace-actievoerders in Venetië hebben vast nog wat meer overtuiging nodig. Volgens hen staat Jeff Bezos voor een economisch en sociaal model dat naar de afgrond leidt. Op het beroemde San Marco-plein in hartje Venetië lieten de activisten een metersgroot spandoek achter met boven Bezos’ lachende gezicht de boodschap: „Als jij Venetië kan afhuren voor je huwelijk, dan kan je ook wat meer belastingen betalen.”
