Kabinet begint met aanpak voor 3.000 piekbelasters

Stikstofuitstoters Grote uitstoters van stikstof krijgen negen maanden de tijd om mee te doen met de regeling om vrijwillig te verduurzamen, verplaatsen óf stoppen.

De piekbelastersregeling van het Rijk staat open voor houders van melkvee, varkens, pluimvee (kippen en kalkoenen) en vleeskalveren.
De piekbelastersregeling van het Rijk staat open voor houders van melkvee, varkens, pluimvee (kippen en kalkoenen) en vleeskalveren. Foto Arie Storm/ANP

Het kabinet begint deze maandag met de landelijke aanpak van grote stikstofuitstoters, de piekbelasters. Ongeveer 3.000 bedrijven, voornamelijk boeren en enkele industriële ondernemingen, kunnen subsidie en advies krijgen om vrijwillig te verduurzamen, verplaatsen óf stoppen. De regeling loopt in totaal negen maanden, van 3 juli tot 5 april volgend jaar.

Op de website www.aanpakpiekbelasting.nl staat een ‘rekentool’ waarmee boeren kunnen zien of zij als piekbelaster gelden en in aanmerking komen voor de regeling. Het gaat om ondernemingen die binnen 25 kilometer minimaal 2.500 mol (eenheid van) stikstof per jaar doen neerslaan op kwetsbare natuurgebieden. Deze waarde is zo bepaald, dat het in totaal gaat om ongeveer 3.000 bedrijven, schrijft stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) maandag in een Kamerbrief. Het gaat vooral om bedrijven bij aangetaste Natura2000-gebieden; veelal rond de Veluwe en elders in Gelderland en minder in de kustprovincies. Circa 60 procent van de 3.000 piekbelasters die in aanmerking komen van de regeling zit in Gelderland.

Uitkopen

De piekbelastersregeling staat open voor houders van melkvee, varkens, pluimvee (kippen en kalkoenen) en vleeskalveren. Daarnaast heeft het kabinet ook een regeling voor een bredere groep van nog eens 10.000 andere ondernemingen om zich vrijwillig te laten uitkopen.

De Europese Commissie heeft begin mei toestemming gegeven voor de uitkoopregelingen voor piekbelasters en overige boeren. Volgens Brussel zijn deze subsidieregelingen niet in strijd met de regels voor staatssteun. Voor de piekbelastersregeling trekt het kabinet aanvankelijk 975 miljoen euro uit, voor de uitkoopregeling voor de bredere groep 500 miljoen.

De piekbelastersregeling is vrijwillig, maar ondernemingen die niet willen stoppen, verplaatsen of extensiveren kunnen vanaf volgend jaar met dwangmaatregelen te maken krijgen.

Tegelijkertijd is het niet zo dat boeren die nu via de rekentool gelden als piekbelasters, per se met „dwingend instrumentarium” geconfronteerd zullen worden.

„Er komt hierna geen beter aanbod voor ondernemers die hun veehouderijactiviteit willen beëindigen”, benadrukt de Kamerbrief. „Er zal geen financieel aantrekkelijkere regeling volgen.” Bedrijven kunnen ook zelf een ondernemingsplan opstellen en met ideeën en voorstellen komen om zelf hun stifstofuitstoot terug te brengen.

Lees ookStikstof is maar een van de natuurproblemen die kabinet moet aanpakken

Natuurvergunning

Met de aanpak piekbelasters wil het kabinet de stikstof fors terugdringen om kwetsbare natuur te herstellen, en meer vergunningen te verlenen voor bedrijfsactiviteiten waarbij stikstof vrijkomt. Met de stikstofruimte die vrijkomt, wil het kabinet ook zogenoemde PAS-melders legaliseren. Dit zijn boeren die volgens eerdere regels waren vrijgesteld van een natuurvergunning, maar in problemen kwamen toen de vorige stikstofaanpak van het Rijk door de Raad van State werd afgekeurd.

De piekbelastersaanpak wordt een samenwerking tussen het Rijk en provincies, gemeenten en waterschappen. „Het kabinet zal nauw in het oog houden of alle partijen hun rol goed vervullen en treedt zo nodig in gesprek. Dat geldt ook voor banken”, staat in de Kamerbrief van minister Van der Wal.