N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Uitgaansleven Steeds meer clubs in grote steden weren jongeren beneden de 21. Ze zouden zich vaak misdragen en minder te besteden hebben.
„Mag je na jaren eindelijk uitgaan, kom je bij de goeie clubs niet binnen”, verzucht Isa Ahmadali (20), student sociale geografie aan de UvA. De trend dat jongeren pas op hun 21ste een club in mogen, lijkt zich uit te breiden van het Amsterdamse nachtleven naar steden in de rest van het land. Clubeigenaren van Rotterdam tot Nijmegen en Groningen zeggen dat zij jongeren tussen de 18 en 21 voortaan weren. Jongeren plegen vandalisme, zijn bot tegen het personeel en zuipen zich klem. Het beleid zou een reactie zijn op achttienplussers die door het corona-isolement een gebrek aan uitgaanservaring hebben.
Het aantal incidenten in het nachtleven onder jongeren van achttien en negentien (die tijdens de coronacrisis nog geen alcohol mochten drinken) in 2022 was opvallend hoog ten opzichte van de jaren voor corona, aldus het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV). Volgens Raoul Verwey, senioradviseur bij het CCV, ging het met name om verstoringen van de openbare orde door overmatig drankgebruik, van vernielingen tot vechtpartijen. „Specifiek de groep van 18- en 19-jarigen wist niet hoe je moest uitgaan, zij hebben immers bijna twee jaar lang het ‘normale’ uitgaansleven moeten missen”, aldus Verwey. Daarbij was er een tekort aan portiers in de maanden na de coronacrisis, waardoor jongeren moeilijker in toom te houden waren.
‘We willen ervaren clubbers’
,,Jongeren kennen de etiquette van het uitgaan gewoon minder goed: in plaats van beleefd zijn tegen het personeel en rekening te houden met medeclubbers, zuipen zich ze klem en kotsen ze in de zaak.” Aan het woord is Ruben Leufkens, eigenaar van BIT in Rotterdam, één van de clubeigenaren die koos voor een minimumleeftijd van 21. BIT is een relatief nieuwe club in Rotterdam-West, er wordt vooral elektronische muziek gedraad. En, bijzonder in Rotterdam, de club mag 24 uur open zijn. Leufkens: „We willen een plek zijn voor ervaren clubbers. Op een avond waar we experimenteerden met een lagere leeftijdsgrens en gratis entree, merkte je dat de vaste gasten het niet naar hun zin hadden en wegbleven.”
In Nijmegen ziet Sina Kia, mede-eigenaar van nieuwe club Freya hetzelfde. Hij wil een volwassen club neerzetten: „Wij hebben ruimte voor vierhonderd man. Dat is niet heel veel, dus moet je een afweging maken: wil je alleen maar studenten in je zaak hebben?” Zijn afweging is ook economisch, zegt hij. „Werkenden hebben nu eenmaal meer te besteden.” Leufkens van BIT: ,,21plussers geven meer uit want die hebben vaak betere banen en hoger uurloon. Tijdens die avond met gratis toegang was het publiek jong en de bar omzet relatief laag voor het aantal mensen. Dat zegt genoeg denk ik.”
Jordy Lorijn van Bar Ruig, een club die op woensdag studentenavond houdt (18-plus) en in het weekend 23-plus is, is het daarmee eens: „Wij merken dat mensen boven de 23 meer geld uitgeven dan mensen van onder de 23.” Het is een van de redenen waarom de entreeleeftijd bij Ruig hoog is. Maar vooral: „Wij willen met ons concept een plek bieden waar de wat oudere jongeren met leeftijdsgenoten kunnen zijn.”
Knaldrang
In studentenstad Groningen (vijftigduizend studenten, waarvan een groot deel onder de 21) is de afweging om 21-minners buiten te sluiten lastiger, maar ook de clubeigenaren daar zien hinderlijk gedrag bij achttienplussers. „Ze slopen de kraantjes van de wc, gooien expres glas kapot, zijn bot en onbeleefd”, aldus Limuel Mulder van studentenkroeg Dorst?!. Een jaar na het weer openen van het nachtleven is die ‘knaldrang’, de behoefte aan ontlading, wel wat afgenomen volgens Mulder. Hij is daarom flexibeler: alleen op drukke avonden kiest hij voor 21-plus. Het aantal incidenten onder jongeren gaat weer richting het niveau van voor corona, aldus Verwey van het CCV. „Dat komt denk ik mede omdat er geen tekort meer is aan portiers. Ook zijn jongeren zelf weer meer gewend aan het uitgaansleven.”
Toch blijft de grens van 21 bij veel clubs op de website en sociale media staan. En dat steekt. De twintigjarige student Isa snapt „ergens” wel dat clubs 21 jaar als entreeleeftijd hanteren. Zelf zegt zij geen herrie te schoppen. „Het is jammer dat clubs op basis van het gedrag van een paar een hele groep benadelen.” Daarbij vindt ze clubs die geen leeftijdsgrens hanteren „minder leuk”: „Amsterdamse clubs en cafés die achttienplussers binnenlaten zijn meer gericht op zuipen en hossen.”
Lees ook: Uitgaan in het Gooi, nog voor de pandemie
Dat vooral de wat meer exclusieve clubs de grens van 21 hanteren, herkent de Rotterdamse student Gijs van der Poel (19). Hij vindt het „jammer” dat hij op basis van leeftijd wordt gediscrimineerd en vermoedt een economisch motief. „Bij de Keerweer in Rotterdam werd mij verteld dat ik ‘zeker’ maar één biertje zou gaan drinken en daarom niet naar binnen mocht. Toen wees de bewaker naar wat oudere jongens en zei: ‘kijk, dat zijn echte mannen, die gaan geld uitgeven’.”
Eigenaar van de Keerweer, Jan-Willem Veerbeek, weet hier echter „helemaal niets van” en staat er niet achter. „Ik ben van de oude stempel: iedereen vanaf achttien mag bij ons naar binnen. Gezellig juist!”
Horeca Stichting Nederland meldt dat het stellen van een leeftijdsgrens is toegestaan mits de opgestelde bedrijfsformule dat duidelijk stelt – en het dus niet fluctueert per avond. Ook het College voor de Rechten van de Mens zegt dat een leeftijdsgrens is toegestaan. „Het hanteren van een minimumleeftijd bij het aanbieden van goederen en diensten (dus horeca) is niet verboden volgens de Algemene Wet Gelijke Behandeling , want die geldt enkel binnen de arbeidscontext”, aldus een woordvoerder van het College. Maar wat wel strafbaar is: discriminatie op basis van geslacht. En dat gebeurt wel. Zo schrijft club Munch in Rotterdam op de website: „Dames dienen minimaal 18 jaar te zijn” en „heren dienen minimaal 20 jaar te zijn”. Club Munch reageerde niet op verzoeken tot een reactie.
Op de vraag of clubs de leeftijdsgrens op termijn zullen verlagen, antwoordt de Nijmeegse clubeigenaar Sina Kia ontkennend: „Het is een trend die zich zal gaan doorzetten. Je kijkt als ondernemers ook naar elkaar. Bar Ruig in Nijmegen hanteert een grens van 23 jaar, en die staat elk weekend vol. Het kan dus prima.”