Jake Gyllenhaal tilt juridische thriller ‘Presumed Innocent’ naar hoger plan

In regenachtig Chicago wordt officier van justitie Carolyn Polhemus vermoord. Haar eigen collega’s moeten nu op zoek naar de dader, terwijl ze stuk voor stuk zeer betrokken zijn. Dat blijkt geen garantie voor een ordentelijke rechtsgang. De succesrijke officier Rusty Sabich krijgt de zaak toegewezen maar hij blijkt het meest betrokken van allemaal: hij was niet alleen haar compagnon in veel zaken, ze hadden ook een geheime relatie, wat zijn vijanden bij het openbaar ministerie dankbaar aangrijpen om hem van openbaar aanklager om te vormen tot hoofdverdachte.

De serie Presumed Innocent (Apple TV+) is een wat conventioneel opgezette juridische thriller dat het vooral moet hebben van de broeierige sfeer, de spannende wendingen en de sterke hoofdrollen, in het bijzonder Jake Gyllenhaal als Rusty en Ruth Negga als zijn trouwe echtgenote. Verder is Peter Sarsgaard (Shattered Glass, Jackie) een fijne schurk. Hij is trouwens de zwager van Gyllenhaal in het echte leven.

De serie is gemaakt door David E. Kelley die al vanaf de jaren tachtig rechtbankseries maakt, als Ally McBeal, The Practice en Boston Legal. Recht, politiek en persoonlijke relaties zijn daarin altijd sterk verweven. Voor de streamingdiensten maakte hij Big Little Lies, Anatomy of a Scandal, Love & Death – stijlvolle misdaadseries met grote filmsterren die hiervoor de overstap naar televisie maken, net als Gyllenhaal, die bekend is van Brokeback Mountain, Donny Darko, Nightcrawler.

Presumed Innocent is een boek van Scott Turow dat in 1990 al werd verfilmd met Harrison Ford in de hoofdrol. Leuk om te vergelijken. De plot is aangepast, de corruptielijn is er bijvoorbeeld uit, het gezinsleven van Rusty krijgt een grotere rol, en de serie is vrouwvriendelijker. De versie van 1990 was een mannenfilm. Het slachtoffer was een corrupte femme fatale die met de machtige mannen van haar kantoor sliep om hogerop te komen. De film zei nog nét niet over haar dood: eigen schuld, dikke bult. In de nieuwe serie is ze een vrouw die niets heeft misdaan. De witte mannen zijn in de serie vervangen door zwarte vrouwen – althans in de bijrollen – wat een andere sfeer geeft.

En de hoofdrolspeler in de serie, Jake Gyllenhaal, is een heel andere dan Harrison Ford in het origineel. Rusty was in de film nog een ietwat naïeve held die dapper strijd tegen een rechtsdwaling. Gyllenhaal is een kleerkast met een verbeten trek rond zijn mond, die vrij laag in zijn gezicht zit. Rusty’s intimiderende agressie is doorlopend voelbaar.

O-T Fagbenle en Peter Sarsgaard.
Beeld Michael Becker

Road House

Gyllenhaal zet een intense, gevaarlijke rol neer, zoals wel vaker in zijn filmcarrière, van de getergde man in een instortend huis die zo opgaat in zijn gevecht om zijn bestaan dat hij bijna geen tijd heeft voor schuld, zelfbeschouwing of herstel van de beschadigde banden met zijn dierbaren. De acteur vertelde aan de Hollywood Reporter dat hij gedurende de opnames ook niet wist of Rusty het wel of niet had gedaan. Dat hij nogal gespierd is voor een officier van justitie een huisvader, was per ongeluk: hij kweekte spieren voor zijn nieuwe actiefilm Road House, waarin hij een UFC-vechter en een uitsmijter speelt. Serieleider Kelly bedacht dat Rusty een thuisgym heeft om de stress en agressie van zich af te zweten.

Gaandeweg gaat ook de kijker steeds minder in Rusty’s onschuld geloven. Ook omdat de kijker wordt gevoed met steeds meer incrimerende feiten over de beklaagde aanklager. Je zou bijna nog gaan denken dat Rusty in de slot aflevering (die ook voor journalisten nog niet beschikbaar is) alsnog als dader uit de bus komt. Wat natuurlijk niet kan volgens de conventies van het genre. Of toch?