Inspectie: onterecht fraudelabel verhevigde problemen bij gedupeerde gezinnen Toeslagenaffaire

Katalysator In bijna alle door de Inspectie Justitie en Veiligheid onderzochte families leidde het fraudestempel tot verergerde financiële stress, met een kinderbeschermingsmaatregel tot gevolg.
De onterechte fraudebestempeling was voor gedupeerde gezinnen een katalysator van al bestaande problemen.
De onterechte fraudebestempeling was voor gedupeerde gezinnen een katalysator van al bestaande problemen. Foto Jeroen Jumelet / ANP

Het onterecht terugvorderen van kinderopvangtoeslag leidde bij meerdere gedupeerde gezinnen tot verergering van al bestaande problematiek. Dat blijkt uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid dat woensdag is gepubliceerd. De Inspectie deed onderzoek bij twintig families die te maken kregen met een kinderbeschermingsmaatregel, en onderzocht waarom zij in aanraking kwamen met jeugdbescherming nádat de Belastingdienst hen onterecht had aangemerkt als toeslagenfraudeur.

Van deze twintig onderzochte gezinnen verkeerde de meerderheid al in kwetsbare posities. Zo leefden of leven de meeste gezinnen in armoede. Voor vele was de terugvordering onbetaalbaar. Dit leidde bij een meerderheid tot verergerde financiële stress. De hulp die daarvoor werd geboden bleek vaak weinig effectief en de Belastingdienst hield geen rekening met de al bekende omstandigheden, aldus het rapport. De kinderbeschermingsmaatregel werd daarna ingesteld omdat de opeenstapeling van problemen de ontwikkeling van de kinderen vermoeilijkten.

De kinderbeschermingsmaatregel hield onder meer in dat er sprake was van ‘ondertoezichtstelling’ met of zonder uithuisplaatsing. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek werden er door de Kinderbescherming tussen 2015 en eind juni 2022 2.090 ‘toeslagenkinderen’ uit huis geplaatst. De inspectie vraagt in het rapport het Rijk en gemeenten bij het bestrijden van kinderarmoede goed te letten op kwetsbare omstandigheden met betrekking tot het innen van schulden.

Lees ook: Eerst schulden door de Toeslagenaffaire, daarna kind uit huis geplaatst