‘ING en ABN Amro sinds Parijs-akkoord betrokken bij 100 miljard aan fossiele obligaties’

Onderzoek In 2015 werden internationale klimaatafspraken gemaakt, maar sindsdien hebben Europese en Amerikaanse banken bijgedragen aan obligaties voor bedrijven die fossiele activiteiten uitvoerden.
Milieuactivisten voeren actie bij een aandeelhoudersvergadering van ING.
Milieuactivisten voeren actie bij een aandeelhoudersvergadering van ING. Foto Olaf Kraak/ANP

ING en ABN Amro hebben sinds 2015 — het jaar waarin het Parijse klimaatakkoord werd gesloten — geholpen met het uitschrijven van meer dan 100 miljard euro aan obligaties voor de fossiele industrie. Het gaat onder meer om olie,- gas- en kolenbedrijven die nieuwe velden aanboorden. Dat blijkt dinsdag uit onderzoek van Investico, Follow the Money en verschillende internationale media, zoals Le Monde, The Guardian en El País.

Lees ook: Bijna de helft van fossiele subsidies is niet snel af te schaffen

Als olie-, gas- en kolenbedrijven kapitaal nodig hebben om de fossiele projecten te betalen, schakelen ze banken in om investeringen op te halen bij beleggers. Banken sluiten leningen af bij investeerders (de obligaties), waarbij de fossiele bedrijven verplicht zijn het bedrag (en rentepercentage) na een afgesproken tijd terug te betalen. Banken verdienen daar commissies mee, terwijl de fossiele bedrijven het opgehaalde geld vrij kunnen besteden voor bijvoorbeeld olie- en gasboringen.

Verschillende Amerikaanse en Europese banken hebben de afgelopen jaren aangekondigd minder te investeren in de fossiele industrie. Volgens het onderzoek komen ze die beloftes vaak niet na: in 2016 werd voor 96 miljard euro aan obligaties voor fossiele bedrijven uitgeschreven, terwijl dat in 2020 248 miljard euro was. In de jaren daarna daalde het bedrag, maar in 2023 lijkt weer sprake van een toename.

Het handelen in obligaties is een onderbelichte manier voor banken om fossiele bedrijven bij te staan, zo schrijft Investico. Een directe lening aan een oliebedrijf is namelijk zichtbaar in de financiële administratie, maar de betrokkenheid van een bank bij het uitgeven van een obligatie is dat niet. Daarom kunnen banken naar buiten toe beloven financiële activiteiten in de fossiele industrie stop te zetten, maar in werkelijkheid nog verdienen aan zulke projecten.

In het onderzoek staat dat ING vorig jaar betrokken was bij tien obligaties. Het ging daarbij in totaal om 10 miljard euro, voor Amerikaanse en Noorse bedrijven die olie- en gasvelden aanboorden. In een reactie zegt de bank dat het om „projectfinanciering” gaat en dat het geen bedrijven bijstaat die specifiek geld binnenhalen om olie- of gasvelden te openen. ABN Amro stelde in 2018 te stoppen met het financieren van fossiele activiteiten, maar laat in een reactie aan Investico weten „onder voorwaarden” in bepaalde gevallen uitzonderingen toe te staan op dat beleid.