Industrie vraagt demissionair kabinet om niét te wachten met meer windparken op zee

Maak tempo met het bijbouwen van windparken op de Noordzee en met de elektrificatie van Nederland, “anders valt de energietransitie stil en vertrekt de industrie naar locaties buiten Nederland”. Dat staat in een brief aan het demissionaire kabinet die zes grote partijen in de energiesector en uit de industrie vrijdag verstuurde. De brief werd onder meer ondertekend door de landelijke netbeheerder TenneT, de grootste ondernemersorganisatie van Nederland  VNO-NCW en de vereniging voor grote energiegebruikers VEMW.

Ze stuurden deze brief nadat demissionair minister Hermans (Klimaat en Groene Groei, VVD) de ambities voor windparken op zee afgelopen woensdag juist behoorlijk terugschroefde. In plaats van om in 2040 50 gigawatt (GW) op te wekken met windparken op zee, wil ze nu 30 à 40 GW gerealiseerd hebben voor dat jaar, schreef ze woensdag in een brief aan de Tweede Kamer.

De industrie is dus niet blij met die keuze. “In een wereld van toenemende geopolitieke spanningen en stijgende energiekosten bieden de Nederlandse Noordzee en de verduurzaming van onze industrie een unieke kans om de economie te versterken, onze strategische onafhankelijkheid te verbeteren en de energietransitie kostenefficiënt te versnellen”, staat in de brief van vrijdag.

Maar de industrie verduurzaamt trager dan gepland, noemde Hermans woensdag als een belangrijke reden om de ambitie voor windparken op zee terug te schroeven. De verwachting is dat fabrieken langer draaien op fossiele brandstoffen en de vraag naar groene energie vanuit de industrie langzamer zou groeien dan eerder gedacht.  

De energie-intensieve industrie willen wel sneller overstappen op groene energie, staat in het persbericht van VNO-NCW bij brief de van vrijdag, maar “stelt dit uit door energiekosten die vele malen hoger zijn dan in landen om ons heen”.

Afgelopen donderdag vatte een woordvoerder van Tennet dit kip-en-eiprobleem samen:  „De industrie wil een groter aanbod, zodat duurzame energie aantrekkelijker wordt om af te nemen. Maar we zien ook dat windparkontwikkelaars moeite hebben met het verkopen van stroom, dus die bedrijven zullen ook niet zo snel meer infrastructuur gaan bouwen als de vraag naar elektriciteit niet toeneemt.”

Hoe kan die vicieuze cirkel worden doorbroken? De zes ondertekenaars noemen daarvoor zeven ideeën in hun brief. Een van die manieren die volgens hen belangrijk is, is de  “betaalbaarheid van elektriciteit voor de industrie besluiten substantieel te verbeteren, op het niveau van Duitsland en België”. De Nederlandse industrie klaagt al langer over de hoge energieprijzen. Dat de prijzen hier relatief hoog zijn, komt onder meer door belastingen en door onze hoge nettarieven.

Een andere manier die ze noemen, is het daadwerkelijk aansluiten op het net van de nieuwe projecten die al zijn gebouwd. Op die manier wordt voorkomen dat de investeringen niet worden benut en er allerlei maatschappelijke kosten worden gemaakt. En ze pleiten voor financiële garanties voor wind-op-zeeprojecten van enkele honderden miljoenen per opgewekte GW, als tussenstap tot er nieuwe regels zijn in 2027. Met die garanties wordt het aantrekkelijker voor energiebedrijven om te investeren.

De zes organisaties die ondertekenden, roepen het demissionair kabinet op om niet te wachten tot het nieuwe kabinet er is, maar om in de begroting van 2026 “stevige keuzes” te maken.  “Anders zouden pas in de Rijksbegroting 2027 of 2028 structurele maatregelen volgen. Dit vooruitzicht is desastreus voor het investeringsklimaat […] en kan onze industriële basis en de Nederlandse windsector een harde klap toedienen.”


Liveblog
Economieblog


Nieuwe stakingen bij de Nederlandse Spoorwegen zijn voorlopig van de baan

Nieuwe stakingen bij de Nederlandse Spoorwegen zijn voorlopig van de baan