India presenteert zich graag als autonoom, maar Modi zoekt meteen Poetin op

Russische volksdansers op traditionele Indiase muziek, en een militaire erewacht: daarmee werd de Indiase premier Narendra Modi maandagmiddag ontvangen op het vliegveld van Moskou. Hij bezoekt Rusland twee dagen, zijn eerste buitenlandbezoek sinds zijn derde regeringstermijn in juni inging.

De keuze voor deze bestemming illustreert het Indiase koorddansen tussen internationale partners, en ook de zorgvuldige balans die India en Rusland onderling proberen te bewaken. Dat alles speelt zich af tegen de achtergrond van de oorlog in Oekraïne. Sinds de Russische inval in februari 2022 zagen Modi en Poetin elkaar niet in bilaterale ontmoetingen, terwijl de twee landen al decennia nauwe banden onderhouden.

Lees ook

Ineens vindt Modi dat ‘consensus’ nodig is om India te leiden

India probeert zich in de wereld vooral als ‘autonoom’ te presenteren. Eerder noemde New Delhi zich „ongebonden”, omdat het weigerde zich bij één van de Koude Oorlog-machtsblokken te scharen. Tegenwoordig heeft het Zuid-Aziatische land een meer ontwikkelde economie en een sterkere geopolitieke invloed en streeft het naar eigen zeggen naar „strategische autonomie”.

Zo heeft India Rusland niet ronduit veroordeeld voor de Oekraïense inval – dat zou de relatie kunnen schaden. Ook stemde het niet in met sancties tegen Rusland, die volgens India averechts werken in het zoeken naar een vreedzame oplossing. Intussen profiteerde India zelf van de na de internationale sancties gedaalde prijs van Russische olie.

Kort na de inval troffen Modi en Poetin elkaar overigens wel op de jaarlijkse bijeenkomst van de Shanghai Samenwerkingsorganisatie (SCO, dat jaar in Oezbekistan). De Indiase premier zei zijn evenknie toen dat „dit geen tijdsgewricht voor oorlog” is.

Die lijn heeft New Delhi sindsdien aangehouden. Om die positie nog eens te onderstrepen, zal Modi maandag en dinsdag opnieuw aanbieden te bemiddelen tussen Rusland en Oekraïne. Zijn buitenlandminister S. Jaishankar heeft al vaker gesuggereerd dat India boodschapper kan zijn tussen het Westen en Poetin.

Militair materieel en handel

Maar terwijl India weigerde Rusland als paria te behandelen, moest het ook toezien hoe Rusland andere banden aanhaalde om onder de druk van het Westen uit te komen – waaronder die met China. Ook op strategisch vlak, zoals Poetin in mei stelde tijdens zijn eigen buitenlandbezoek aan Beijing.

India vertrouwt China juist helemaal niet. De verhoudingen staan sinds vier jaar op scherp, toen een grensconflict in de Himalaya opleefde. India is nog steeds voor een groot deel van zijn militaire arsenaal afhankelijk van Rusland, waarvoor vervangende onderdelen nodig zijn. Wel sloot Modi afgelopen jaren wapendeals met de Verenigde Staten en Frankrijk – wat Poetin weer een ongemakkelijk gevoel kan geven.

Zo moeten de twee leiders deze week proberen hun relatie zo goed mogelijk te houden, zonder andere verbanden te beschadigen. Modi sprak voor vertrek naar Moskou van een „speciaal en bevoorrecht strategisch partnerschap”.

De Indiase ambassadeur in Rusland, Vinay Kumar, vertelde persbureau PTI dat er kansen liggen voor „concrete, economische afspraken”. Zo importeert India veel meer Russische goederen (zo’n 60 miljard dollar per jaar) dan andersom (5 miljard). De ambassadeur keek ook uit naar Modi’s ontmoeting met landgenoten die in Rusland wonen. Volgens de Indiase ambassade wonen zeker veertienduizend Indiërs in Rusland, onder wie eigenaren van bedrijven die gebaat zouden zijn bij betere handelsvoorwaarden.

Indiërs naar het front

Het Indiase vertrouwen in economische kansen die in Rusland zouden liggen, liep vorig jaar een flinke knauw op toen bleek dat enkele tientallen Indiërs onder valse voorwendselen naar Rusland waren vertrokken: zij dachten een baan in de IT of de dienstverlening te hebben gevonden, maar kwamen aan het front in Oekraïne terecht. Het is nog onduidelijk hoe officieel deze ‘rekrutering’ was, maar New Delhi bracht een woedende verklaring uit over het gevaar waarin deze burgers door het Russische leger waren gebracht. Woordvoerders van Modi’s regering verwachten dat Poetin hulp zal toezeggen voor de repatriëring als zich nieuwe gevallen voordoen. De oppositie in New Delhi haalde de saillante episode nog eens aan om de ernst van de jeugdwerkloosheid in eigen land – die blijkbaar jonge Indiërs de manschappen van andere legermachten injaagt – te benadrukken.

Modi sluit zijn internationale trip later deze week af in Oostenrijk.

Delen





Mail de redactie