Moeder: „Ik kom zelf uit een disfunctioneel gezin. Ik wil het met mijn eigen drie jonge kinderen heel anders doen. Ik lees boeken over ‘gentle parenting’, ben in therapie geweest. Maar soms ben ik door mijn werk en de drukte in het gezin zo moe, dat ik de minder leuke kanten van mezelf laat zien. Mijn partner en ik werken allebei vier dagen, en we hebben geen support van familie. Dan hoor ik mezelf ineens schreeuwen zoals mijn ouders vroeger deden. Zo wil ik niet zijn! Ik wil een empathische geduldige moeder zijn. Tegelijkertijd ben ik nog aan het leren wat goed opvoeden eigenlijk is, omdat ik daar geen voorbeeld in heb gehad. Hoe verkrijg ik dat waarmee ik zelf niet ben opgevoed? Wat mag ik van mezelf verwachten in deze fase? En hoe doe ik het allemaal tegelijk in deze hectische tijd?”
Levenslang leren
Susan Bögels: „Als je kinderen krijgt, herbeleef je ook de mooie en moeilijke dingen uit je eigen kindertijd. En kinderen triggeren met hun gedrag onverwerkte delen van dat kindzijn. Als je zelf ontploft als je kind een woedebui heeft, kan dat zijn omdat je je eigen boosheid als kind hebt moeten wegstoppen.
„Probeer die empathische en geduldige ouder niet alleen voor uw kinderen te zijn, maar ook voor uzelf. Neem na zo’n uitbarsting een moment de tijd: wat gebeurt er allemaal in uw binnenste? Adem een paar keer rustig in en uit. Zeg iets tegen uzelf als: ‘Laat ik lief zijn voor mezelf.’
„Repareer uw gedrag door tegen de kinderen te zeggen: ‘Het spijt me dat ik tegen jullie schreeuwde. Ik zag dat jullie ervan schrokklen. Het ligt niet aan jullie.’ Het werkt helend als we ons vanuit ons hart verontschuldigen.
„Blijf met uw partner bespreken: wat hebben wij samen en alleen nodig om ons leven minder hectisch te maken? Kan er een dag extra oppas bij, kan er tijdelijk een dag werk vanaf? Moeten al die taken echt op die manier gebeuren?
„Ouderschap betekent een leven lang leren: ‘wat gebeurt er tussen mij en mijn kinderen, en wat gebeurt er dan met mijzelf?’ Mooi dat u open staat voor dit leerproces.”
Aanwezig zijn
Maartje Luijk: „De maatschappij legt de lat tegenwoordig hoog voor ouders van jonge kinderen, zonder dat er voorzieningen worden getroffen om ze daarin te faciliteren, bijvoorbeeld door betere kinderopvang of ruimere verlofregelingen. Dus er staat al veel druk op, en dan mist u ook nog een familienetwerk en positieve voorbeelden. Dat u zich overweldigd voelt lijkt me vanzelfsprekend.
„Schreeuwen doet iedereen wel eens. Het behoort nu eenmaal tot het menselijke verkeer. Als u zich daarna verontschuldigt bij uw kinderen doet u wat uw eigen ouders hebben nagelaten.
„Overleg met uw partner: wat vinden wij nou het allerbelangrijkst voor ons gezin? Wat willen we dat de kinderen onthouden als ze straks het huis uit zijn? Misschien komen jullie uit op emotionele beschikbaarheid: aanwezig zijn voor wat er leeft bij uw kinderen. En dan zítten er maar scheuren in een broek, dan wórdt er maar iets te vaak patat gegeten. Een goed genoeg-opvoeding is beter dan een perfecte. Zo leren kinderen het echte leven.
„Probeer te investeren in een opvoednetwerk. Overleg met andere ouders over wat u zwaar vindt. En probeer verschillende vormen van extra steun uit. Vrienden zonder kinderen die oppassen, ouders van school, whatever works.”
Susan Bögels is hoogleraar family mental health & mindfulness aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is auteur van Mindful opvoeden in een druk bestaan. Maartje Luijk is hoogleraar pedagogiek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze doet onderzoek naar parental burn-out.
Reageren op dit artikel kan alleen met een abonnement.
Heeft u al een abonnement, log dan hieronder in.
