De kans is klein dat in de nacht van dinsdag op woensdag of zelfs woensdagochtend vroeg al bekend is wie de benodigde 270 (of meer) kiesmannen heeft binnengehaald en op 20 januari 2025 beëdigd zal worden als de 47ste president van de Verenigde Staten. In 2020 duurde het vier dagen voordat duidelijk werd dat de toen zittende president Donald Trump was verslagen door Joe Biden.
Amerikaanse media houden er rekening mee dat het opnieuw lang kan duren en dat de uitslag in enkele cruciale swing states lange tijd ‘too close to call’ zal blijven om óf Kamala Harris óf Donald Trump als winnaar uit te kunnen roepen. Ook is bij kleine marges de kans op hertellingen en rechtszaken reëel, waardoor het opnieuw dagen kan duren voordat definitief bekend is wie de nieuwe Amerikaanse president is.
Om 07.00 uur ’s ochtends (Nederlandse tijd) sluiten in Alaska als laatste de stemlokalen. Vanaf 01.00 uur ’s nachts zullen de eerste voorlopige uitslagen naar buiten kunnen komen, omdat dan stembureaus in zes staten in de oostelijke en centrale tijdzones van de VS sluiten. Exit polls kunnen al wat eerder naar buiten komen, vanaf 23.00 uur Nederlandse tijd.
75 miljoen Amerikanen hebben al gestemd, per post of in persoon bij de ‘early vote’
Volgens The New York Times hebben al 75 miljoen Amerikanen hun stem uitgebracht, per post dan wel door early vote. In negen staten heeft zelfs de helft van de stemgerechtigden al gestemd. In sommige staten mogen deze stemmen al voor verkiezingsdag geteld worden, maar niet overal.
In de meeste staten staat al op voorhand vast naar wie de kiesmannen gaan, en daar zal dan ook snel na het sluiten van de stembureaus een winnaar kunnen worden uitgeroepen. Waar het bovenal om gaat zijn de zeven swing states, waar beide kandidaten kans maken. Zij zijn samen goed voor 93 kiesmannen: Pennsylvania (19 kiesmannen), Georgia (16), North Carolina (16), Michigan (15), Arizona (11), Wisconsin (10) en Nevada (6).
Lees ook
Vier scenario’s voor de strijd om het Witte Huis – en 22 races om in de gaten te houden
Hoe de verkiezingsnacht verloopt per uur
- Om 01.00 uur (Nederlandse tijd) sluiten de stembussen in zes staten, waaronder de cruciale swing state Georgia. In die staat, die vier jaar geleden nipt werd gewonnen door Biden, is de telprocedure aangepast; anders dan vier jaar geleden worden de stemmen die voor verkiezingsdag zijn uitgebracht al op dinsdagmiddag geteld. De belangrijkste verkiezingsfunctionaris van Georgia, secretary of state Brad Raffensperger, verwacht daarom dat rond 20.00 uur lokale tijd (02.00 uur in Nederland) 70 procent van de stemmen zal zijn geteld.
- Om 01.30 uur zijn de stembussen in Ohio en West Virginia gesloten (totaal 21 kiesmannen), die naar verwachting naar Trump zullen gaan. Ook in swing state North Carolina sluiten de stembureaus.
- In zeventien staten sluiten de stembureaus om 02.00 uur. Vooral naar de uitslag in Pennsylvania wordt halsreikend uitgekeken. In 2020 duurde het wegens een nek-aan-nekrace tussen Biden en Trump vier dagen voordat Biden er tot winnaar werd uitgeroepen. Anders dan in Georgia mag in Pennsylvania nog niet voor de verkiezingsdag begonnen worden met het tellen van de stemmen die al eerder zijn uitgebracht, dus de kans is groot dat het opnieuw geruime tijd zal duren.
- Om 02.30 uur, na het sluiten van de stembureaus in Arkansas, hebben kiezers in de helft van alle staten de kans gehad om te stemmen.
- Om 03.00 uur sluiten de stembureaus in vijftien staten, waaronder de swing states Michigan, Wisconsin en Arizona. Michigan heeft net als Georgia de telprocedure aangepast, maar toch worden de eerste uitslagen niet snel verwacht. In Arizona, waar de vroege stemmen geteld kunnen worden vanaf het moment dat die binnenkomen, verwacht men relatief snel met de eerste resultaten te kunnen komen. Interessant is overigens ook de staat Iowa. Die wordt conform de uitslag in 2016 en 2020 toebedeeld aan Trump, maar er is ook een peiling die erop wijst dat Harris in deze staat een voorsprong heeft. Zorgt de staat voor een verrassing?
- Om 04.00 uur sluiten de stembureaus is swing state Nevada. In 2020 duurde het vijf dagen voordat Biden in deze westelijke staat tot winnaar werd uitgeroepen. Naar verwachting zal het dit jaar sneller gaan, maar de kans dat er in de nacht van 5 op 6 november uitsluitsel komt is klein.
- Als laatste staten sluiten om 06.00 uur de stembureaus in Hawaï, en om 07.00 uur die in Alaska. Naar verwachting zal Harris op dat moment zeker 226 kiesmannen hebben uit de ‘blauwe’ (pro-Democratische) staten, en Trump zeker 219 uit de ‘rode’ (pro-Republikeinse) staten. Om te winnen zijn 270 kiesmannen nodig. De resterende 93 kiesmannen van de zeven swing states waar het mogelijk too close to call zal zijn, moeten in de uren – of mogelijk dagen – daarna definitief uitsluitsel geven.
