Hoe de hobbelige loopbaan van een nuchtere doelman uit Joure een onverwachte wending kreeg

Een zaterdag in 2005, uur of negen, een jeugdwedstrijd op een half veld ergens in Friesland. Wim Reckers, keeperstrainer bij de jeugdopleiding van sc Heerenveen, is door scouts getipt over een elfjarige doelman van SC Joure, ene Andries Noppert. Reckers is op tijd, hij wil zien hoe de speler het veld op komt, of-ie uitstraalt dat hij er zin in heeft. Meer dan naar de acties, kijkt hij hoe iemand in elkaar steekt.

Het ventje valt op, en niet vanwege zijn blonde stekeltjeshaar. Hij kent geen angst, ziet Reckers. Hij durft uit te komen, duels aan te gaan. En hij coacht zijn teamgenootjes. ‘Hier, achteruit’, hoort Reckers hem roepen. Hij oogt onverstoorbaar. Vraag maar of hij bij de club wil komen, zegt Reckers tegen de scouts. Negen jaar zal hij in de opleiding van sc Heerenveen spelen, nooit is er discussie of hij weg moet.

Toch zou het tot dit jaar duren voor Andries Noppert (28 jaar, 2,03 meter lang) doorbreekt. Slechts 51 duels speelde hij tot dusver in de acht jaar als prof, veelal als reservedoelman bij bescheiden clubs. Vanuit het niets presenteert hij zich deze week op het internationale podium, op het WK in Qatar. Na zijn goede optreden tegen Senegal, maandag bij zijn debuut in het Nederlands elftal, begint hij deze vrijdag opnieuw in de basis tegen Ecuador.

De vraag is hoe het kan dat Noppert pas nu komt bovendrijven. Toeval kan mede bepalen hoe een voetbalcarrière zich ontwikkelt. Werd Noppert al die jaren ondergewaardeerd? Of dwong hij het zelf onvoldoende af? Welke rol speelden pech en ongelukkige keuzes? Hoe de hobbelige loopbaan van een nuchtere doelman uit Joure een onverwachte wending kreeg.

Atletischer door turnen

Bij sc Heerenveen weten ze dat Noppert lang zal worden, als hij op zijn elfde instroomt in de voetbalschool, het voorportaal van de opleiding. Zijn ouders, Fokke en Lucie, zijn allebei groot, zien ze bij de club. Moeder is fanatiek basketbalster, vader voetbalt. „Niet naast je schoenen lopen. Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg”, geven zij hun twee zonen mee.

Vader Noppert begeleidt het jeugdelftal bij SC Joure waarin zoon Andries in zijn jongste jaren speelt. De jongen is gek op sport, staat op zijn vierde al op de ski’s, en gaat op die leeftijd ook turnen, net als zijn twee jaar oudere broer Anne.

Tijdens turnwedstrijden gaat de knop om bij Noppert, zegt Jeroen van Ewijck van gymnastiekvereniging CSC Joure. Tweede wordt hij in 2003 op een Fries kampioenschap. De meer fijne oefeningen in het turnen maken hem atletischer, wat hem helpt bij voetbal. „Voor iemand met zijn lengte bewoog hij vrij makkelijk, mede door het turnen”, zegt keeperstrainer Reckers. Rond zijn veertiende stopt hij met turnen als hij zo’n vijf keer per week gaat trainen bij sc Heerenveen.

Programma en uitslagen

Hij krijgt in die tijd last van groeispurten, er zitten maanden bij dat hij twee centimeter groeit, zegt Reckers. Met het oog op de verwachte lichaamsgroei investeerden ze al eerder in oefeningen gericht op mobiliteit. „Op die leeftijd gebeurt het vaak dat kinderen hun coördinatie verliezen, bij hem probeerden we dat op peil te houden”, zegt Reckers. Om fysieke klachten tegen te gaan schrappen ze regelmatig een training of wordt hij minder belast.

Problemen heeft hij met het uittrappen van de bal. Hij wil het op kracht doen, waar Reckers hem meer op techniek wil leren schieten. Noppert sputtert tegen, hij krijgt de bal maar niet weg. Maar het kwartje valt, uiteindelijk. Met een glimlach ziet Reckers hoe Noppert maandag met een bal in de diepte belangrijk is bij het tweede doelpunt tegen Senegal. „Daar zag je het terug.”

Dat is nog ver weg als Noppert in 2014 Heerenveen verlaat, op zijn twintigste. Hij mag blijven, maar hij weet dat hij op korte termijn geen kans krijgt in het eerste. Hij wil meer perspectief en tekent bij NAC.

Voorop in de polonaise

„Heerlijk eigenwijs”, noemt keeperstrainer Albert van der Sleen hem. „Hij had overal een mening over.” Hij neemt Noppert mee als hij in 2014 van het eerste elftal van sc Heerenveen overstapt naar NAC Breda. Met Gábor Babos en Jelle ten Rouwelaar heeft Noppert daar twee ervaren keepers voor zich van wie hij kan leren. Van der Sleen ziet in hem op termijn de eerste doelman.

Hij moet eerst investeren om op een stabiel niveau te komen. Noppert heeft door zijn lange armen een geweldige reach, en is sterk, snel en beschikt over een uitstekende reflex. Maar hij is nog wat wild, ziet Van der Sleen. „Hij moest in drukke situaties meer de rust leren bewaren, goed blijven kijken.” En er is iets anders, meer fundamenteels, waaraan hij moet werken.

Mensen bij NAC zien dat hij niet altijd als een prof leeft, soms is hij gemakzuchtig. Het ontbreekt Noppert om „er elke dag voor te gaan”, zegt Stijn Vreven, vanaf 2017 coach bij NAC. Wel als hij op het veld staat, maar daarbuiten niet structureel. „Je moet privé alles op orde hebben: fysiek, mentaal, op tijd rusten. Dat had hij niet. Hij was nog wat speels, wat amateuristisch.” Als NAC dat jaar de promotie naar de Eredivisie viert, is reservekeeper Noppert een van de aanjagers van een polonaise. Typerend, vindt Vreven.

Een bepalend moment volgt in augustus 2017. Eindelijk krijgt Noppert een kans in de basis, na drie jaar in een bijrol. Niet dat hij blunders maakt, maar in drie duels krijgt hij tien doelpunten tegen. Hij verdwijnt weer uit de basis – een nieuwe doelman wordt gehaald om hem te vervangen. Noppert straalde niet meer „het vertrouwen” uit dat hij „honderd procent in zijn vel zat”, zegt coach Vreven nu. „Achteraf gezien hadden we hem evengoed kunnen laten staan. Als hij iets meer tijd had gehad, was hij misschien wel de keeper geworden die hij nu is.”

Vijf maanden later vertrekt Noppert. „Bij NAC ben ik in mentaal opzicht onder de grond gestopt”, zegt hij jaren later in de Leeuwarder Courant.

Vluchten naar een hotel

Een Nederlandse keeper, daar is Giovanni Stroppa van gecharmeerd. De coach van Calcio Foggia 1920 uit de Italiaanse Serie B, speelde in de jaren negentig nog met Gullit, Van Basten en Rijkaard bij AC Milan. „Hij wilde voetballen zoals AC Milan deed met de Nederlandse invloeden, dus met een Nederlandse keeper die kan opbouwen”, zegt Johan Hansma, als zaakwaarnemer betrokken.

Met Noppert en diens vriendin Serena reist hij in januari 2018 naar Zuidoost-Italië. De keeper besluit meteen te blijven. De club heeft beelden van hem bekeken en is positief, dat geeft hem vertrouwen. Het avontuur trekt. Hij heeft ook weinig keus: clubs staan niet in de rij.

Een avontuur wordt het. Zijn nieuwe Audi A6 is na twee weken al gestolen, later kan hij hem volledig gestript terugkopen. Bij slechte resultaten voert de emotionele aanhang soms acties uit richting spelers. „Ze hebben wel eens een brandbom in zijn tuin gegooid en ook een keer door de brievenbus”, zegt zijn broer. „Eén keer moesten Andries en zijn vriendin een week lang in een hotel slapen omdat het bij hen thuis niet veilig was na een nederlaag.” Noppert maakt zich zorgen om zijn vriendin, die vaak alleen thuis zit.

Het is constant onrustig bij Foggia, met wisselingen in de top en puntenaftrek door belastingontduiking en witwaspraktijken van de oude eigenaar. In de acht duels die Noppert, ook hier reservedoelman, in anderhalf jaar speelt doet hij het prima. Maar als Foggia in 2019 degradeert naar de Serie C, kampt met financiële problemen, wordt uitgesloten van profvoetbal en Noppert al maanden geen salaris krijgt, wil hij weg. Hij krijgt niemand van de clubleiding te pakken om een overstap te bespreken. „Het is bizar dat een club die eigenlijk niet meer bestaat, zoveel invloed kan hebben op mijn carrière”, zegt hij in juli 2019 in de Friese pers.

FC Dordrecht wil hem wel hebben, september dat jaar. Voor het eerst wordt hij binnengehaald als eerste keeper, weliswaar bij een bescheiden club in de Eerste Divisie. Twee duels speelt Noppert, voor hij een zware meniscusblessure oploopt. Het lijkt het begin van het einde – maar indirect zet het zijn loopbaan op het goede spoor. Een blessing in disguise.

Stevige gesprekken

Het is voorjaar 2020 en Noppert heeft het zwaar. De revalidatie gaat moeizaam, keer op keer heeft hij een terugval – hij ondergaat meerdere knieoperaties. In het ouderlijk huis in Joure heeft hij een gesprek over zijn toekomst met zijn vrouw en zijn vader. De laatste vraagt hem of het niet tijd wordt dat hij nadenkt over een ander beroep. ‘Nee’, zegt Noppert. ‘Dit is mijn droom, ik sta er achter.’ Zijn broer: „Daarna is hij meer structuur in zijn leven gaan aanbrengen. Die afspraak heeft hij ook met zijn vrouw gemaakt.”

Dat vertaalt zich onder meer in zijn dieet, zegt zijn broer. „At hij in Italië elke dag pasta, nu eet hij dat nog maar één keer per maand. Hij is een goede kok en kookt nu vooral gezonde gerechten.”

Die andere instelling ziet ook sportfysiotherapeut Paul Jongmans, die Noppert helpt bij zijn revalidatie. „Hij wist dondersgoed dat hij niet kon blijven freewheelen, maar voor ieder procentje moest gaan.” Noppert weet wat het alternatief is als hij zonder diploma op zak mislukt in het voetbal: werken in de fabriek of in de plantsoenendienst. Vanwege de lockdowns kan Noppert de fysio niet bezoeken. Om toch te kunnen trainen hangt hij in de achtertuin bij zijn huurhuis in Dordrecht een stadsfiets tussen twee stapels stenen.

Na een jaar revalideren verlengt Dordrecht zijn aflopende contract niet – zo zit Noppert in de tweede helft van 2020 zonder club. Tot Go Ahead Eagles zich januari 2021 meldt, zij zoeken nog een tweede keeper. Daar valt het coach Kees van Wonderen op dat Noppert zich neer lijkt te leggen bij een rol als reserve. Hij maakt hem in een gesprek duidelijk dat hij meer moet nastreven. „Andries moest aan zichzelf en de groep laten zien dat hij eraan kwam, toen is er wel wat veranderd.”

Het is een kantelpunt. Januari dit jaar krijgt Noppert een kans als eerste doelman – en grijpt die. Hij blinkt de rest van het seizoen uit, Go Ahead-fans zingen grappend ‘Noppert in Oranje’. Dan gaat het snel. Hij verdient afgelopen zomer een transfer naar sc Heerenveen. Hij doet het daar zo goed dat bondscoach Louis van Gaal hem selecteert voor het WK.

Directeur Hans de Zeeuw van FC Dordrecht is achteraf blij dat ze het contract van Noppert niet hebben verlengd. „Anders had dit verhaal van Sjakie en zijn wondersloffen nooit plaatsgevonden.”